Volkswagen Up GTI

De oer-GTI op basis van de Volkswagen Golf was een heerlijk simpele auto die aan een vermogen van slechts 110 pk genoeg had om de bestuurder de rit van zijn leven te kunnen bezorgen – het model woog immers ook maar 840 kilo. Door de jaren heen werd de gepeperde Golf echter alsmaar zwaarlijviger, met als dieptepunt de GTI van de derde generatie: de achtkleps variant had een vermogen van 115 pk, terwijl hij inmiddels ruim 1.000 kilo woog. Nu keert Volkswagen echter weer terug naar de kern van het GTI-concept: compacte afmetingen en een laag gewicht, waardoor een relatief laag vermogen toch voor overtuigende prestaties zorgt. De basis hiervoor: de kleine Up, waarvan de GTI-uitvoering eind volgend jaar of begin 2018 op de markt zal komen. Daar hangt echter wel een prijskaartje aan, want hoewel een Nederlandse prijs nog niet bekend is, zal deze kleine krachtpatser in Duitsland naar verwachting een slordige € 20.000 gaan kosten. En dat is toch een fors bedrag voor een auto die een vergelijkbaar formaat heeft als een Toyota Aygo, Renault Twingo of Opel Karl. Toch denken we dat VW's missie best kans van slagen heeft. De kleinste GTI van het merk is namelijk geen halfslachtige poging, maar een echte pretauto met peper onder de motorkap en een extra dynamisch afgesteld onderstel. Het is natuurlijk verleidelijk om deze auto met de oer-GTI te vergelijken – en die vergelijking gaat beslist niet mank.

Op papier zijn de overeenkomsten namelijk verbluffend. De Golf GTI van weleer is tien centimeter langer en lager, maar de wielbasis en de breedte zijn praktisch identiek. De Up is echter wel een stuk zwaarder dan het model waarmee hij zijn genen deelt: de oer-GTI woog als gezegd net iets meer dan 800 kilo, terwijl de Up mede door de hedendaagse veiligheidsvoorzieningen de 1.000 kilo passeert. Toch heeft de technische vooruitgang er voor gezorgd dat de prestaties op een hoger niveau liggen. De acceleratie naar 100 km/h vergt in de Up bijvoorbeeld 8,8 seconden, waar de Golf 9,2 seconden nodig heeft. De topsnelheid bedraagt in VW's kleinste model 192 km/h, waar de allereerste Golf GTI het voor gezien houdt bij 181 km/h.

Laatste hoogtepunt

Echt verouderd oogt de Up nog niet, maar toch merk je aan details wel degelijk dat de tand des tijds langzaam aan dit model begint te knagen. Het model is natuurlijk ook al sinds 2007 op de markt, in 2019 zal hij worden afgelost door een nieuwe generatie. De GTI kun je dan ook gerust beschouwen als een laatste hoogtepunt in deze modelreeks. Ruim een jaar na de facelift laat het merk met deze uitvoering zien hoeveel potentieel er nog in dit compacte model zit. Zo is het rijgedrag bijvoorbeeld opvallend neutraal en toch vermakelijk. Zelfs op de Afrikaanse wasbordpaden waar we dit model voor het eerst aan de tand kunnen voelen, is er genoeg grip voorhanden. Ook de combinatie van de 1,0 liter driecilindermotor met turbo en de handgeschakelde zesversnellingsbak weet te overtuigen, de aandrijflijn is goed bij de les. Qua veiligheidstechniek is dit model niet helemaal meer up-to-date, want het enige serieuze assistentiesysteem aan boord van de Up is toch de bestuurder. Ook qua connectiviteit en infotainment moet je geen al te hoge verwachtingen hebben. De driecilinder zorgt echter voor een grote glimlach op je gezicht. De motor maakt gretig toeren, dat had duidelijk prioriteit ten opzichte van trekkracht. Dat is echter geen handicap, het is juist wel vermakelijk dat je hem bij zijn nekvel moet pakken. Onderdeel van de GTI-pret zijn ook een interieur dat je zo bont kunt aankleden als je wilt, grotere 18 inch (!) wielen en een agressiever vormgegeven voorzijde. Naar alle waarschijnlijkheid zal je flink in de buidel moeten tasten voor de Up GTI, maar daar staat tegenover dat je wel bijzonder vrolijk wordt van deze auto. Het is een legitieme opvolger van de eerste Golf GTI uit 1976.