Mercedes-Benz ML 350 vs. Lexus RX 300 - Occasion Test

Eerlijk is eerlijk: Mercedes was Lexus, het luxemerk van Toyota, te snel af: de ML valt de eer te beurt de eerste modern vormgegeven SUV te zijn. De RX is tweede. Die discussie is hiermee afgesloten. Maar toch: hebben ontwerpers en planners dezelfde inspiratiebronnen? Of is jobhoppen er de oorzaak van dat de RX en de ML zoveel designovereenkomsten hebben? En dat ze op een jaar (of is het een ‘haar’?) na op hetzelfde moment aan het publiek worden voorgesteld? Kijk eens naar het vloeiende ontwerp van de laatste zijruit.

Neem de grille en de koplampen in je op. Er zijn duidelijke overeenkomsten, terwijl beide auto’s duizenden mijlen van elkaar verwijderd zijn bedacht. Als ze in de showrooms verschijnen, zijn ze beide direct een hit. Niet voor niets kiezen beide merken de VS als introductieland: daar vinden SUV’s van de oude stempel gretig aftrek bij zowel boeren, buitenlui als stadbewoners. Met één belangrijk verschil: de ML wordt daar gebouwd, de Lexus gewoon in Japan.

HARRIER WORDT RX

Als er in 1993 een meeting in Toyota HQ plaatsvindt, komt het onderwerp SUV ter sprake. Hoe kan Toyota als maker van de Land Cruiser deze niche een nieuwe impuls geven? Er wordt al enige tijd voorspeld dat het SUV-segment booming wordt. “Maar wanneer dan en hoe snel moeten we actie ondernemen?” “Nu”, luidt het antwoord.

Het eisenpakket is tweeledig: ontwerp een luxueuze SUV met de rijeigenschappen en bediening van een personenauto. Geen concessies. Chef-ingenieur Tsuneo Uchimoto: “Nu hebben we heel eenvoudig de weg van de minste weerstand kunnen nemen: we bouwen een SUV volgens de dan geldende normen. Een koets op een chassis, een paar assen eronder, twee diffs, een sper en klaar. Maar we zijn gegaan voor een nieuwe opzet.” De werktitel van de nieuweling luidt XU-10 SLV – Sport Luxury Vehicle. Uitgangspunt is de bodemgroep van de Lexus ES, een model dat naast de grote LS wordt gevoerd in de VS. Dat is een voorwielaandrijver, en die hebben meestal een dwars geplaatste motor en bak.

Grote voordelen zijn een lager gewicht en een lager zwaartepunt, ondanks 185 millimeter bodemvrijheid, en daardoor stabielere wegligging. In 1997 maakt hij als Lexus SLV Concept zijn debuut, waarna hij als Toyota Harrier in de showroom staat. Als hij even later als Lexus RX de overzeese markten bedient, is het al snel de bestverkochte Lexus. Na zijn eerste facelift komt hij pas in 2001 in zijn meest luxueuze gedaante naar Europa.

Is het toeval dat de ML ook in februari 1997 wordt voorgesteld? Mercedes werkt er bijna vijf jaar aan. Er is in eerste instantie contact met Mitsubishi om een joint venture te starten met als doel de opvolger van de G-klasse te ontwikkelen. Toch komen beide partijen al snel tot de con clusie dat hun plan niet gaat werken wegens technische problemen. De ML, inmiddels voorzien van Baureihe-code W163, wordt vanaf dat moment in Stuttgart ontwikkeld. Ook het design, onder leiding van de oude vos Bruno Sacco, vindt plaats in de eigen ontwerpstudio.

TELEURSTELLING

In tegenstelling tot Lexus/Toyota blijft Mercedes trouw aan het ladderchassis, omdat de ML drie ton moet kunnen trekken. Wel krijgt de ML onafhankelijke wielophanging, voor zelfs torsiegeveerd. De aandrijfunit staat in noord-zuidrichting.

In wezen is de ML een vierwielaandrijver waarbij het nieuwe 4-ETS-systeem elektronisch ingrijpt als één van de wielen grip dreigt te verliezen. De AA Vision Concept met zijn ruige doch speelse vormgeving als voorbode op de ML maakt een jaar voorafgaand aan de productieversie de tongen los en velen hopen dat hij in deze vorm in productie gaat. Hoe groot is de teleurstelling na het zien van het productiemodel. Met zijn ielige wielen, smalle wielkastjes en ogenschijnlijk hoge verschijning is de ML geen schim van de zo bejubelde concept-car.

Toch weerhoudt het niemand van de gang naar de showroom. Dat is ongetwijfeld te danken aan zijn optreden in The Lost World – Jurassic Park, letterlijk e en monsterhit in de wereldwijde bioscopen. De ML combineert in hun ogen het beste van twee werelden. Mercedes neemt de klachten ter harte en voert twee keer een omvangrijke facelift uit. De laatste stamt uit 2002 en het is een ML 350 uit de laatste Modellpflege die het hier opneemt tegen de ‘Europese’ Lexus RX 300.

ZO VERSCHILLEND

Ook al strijden ze in min of meer hetzelfde segment en delen ze designdetails, ze zijn zo verschillend als Bert en Ernie. Je stapt niet in de ML, je stapt op. Hij is hoog, je zit op de bok, want het stoelframe is twintig centimeter hoger dan de bodemplaat. Dat geeft het befaamde king-of-the-roadgevoel. Je was in 1997 echt een trendsetter met deze auto, want de ML was in zijn eerste jaren een regelrechte eyecatcher met zijn moderne SUV-uiterlijk: schuin aflopende neus, afgeronde koplampen, de fraai gevormde derde zijruit. Je zit in deze 2003-versie als een vorst op mooi leer. Alles wat de verwende automobilist van toen kon aankruisen zit erop, tot en met Comand-navigatie aan toe, hoe archaïsch dat nu hij youngtimer is ook moge zijn. Je kunt hem zelfs als zevenzitter krijgen. Het gevoel dat overheerst, is dat van veiligheid en ruimte. Dat ook is toe te schrijven aan de hoogte (1,82 m!). Je kunt zo’n ML als de achterbank leuning eenmaal is omgeklapt (erg omslachtige en zware handelingen!) letterlijk tot de nok toe volladen. De enorme achterklep biedt de toegang.

De Lexus RX 300 was minstens zo avantgarde, maar daar hadden wij Europeanen geen notie van, doordat hij tot 2001 hier niet werd geleverd. Hij mag dan een concurrent zijn, hij is tevens een tegenpool van de ML. Compacter van stuk, lager bij de grond, maar minstens zo comfortabel, ondanks zijn verrassend kleine wielbasis, en luxueus uitgevoerd. Zijn standaard navigatie werkt al met touch commando’s. Hij is er nooit geweest als zevenzitter. Zware boedelbakken trekken kan hij zeker wel, maar in de ogen van de Amerikanen is het een sissy-SUV, die niets heeft te zoeken in het heartland. De winkelstraten in LA of, dichterbij, de P.C. Hooftstraat in Amsterdam zijn het domein van de RX. Daar komen de kitscherige zijen achterruitblinderingen, koplampen en achterlichten lekker tot hun recht. Die lopen vooruit op de blingblingperiode. Ook de protserige grille oogt lekker in de PC in 2002. Doordat de stoelen ook lekker hoog zijn gepositioneerd, zit je ook als de spreekwoordelijke vorst, hoe verschillend de ambiance ook mag zijn. Het tiltstuur doet wat afbreuk aan de rijpositie, evenals de afwezigheid van axiale verstelling. Een beige interieur zou wel in zijn voordeel hebben gewerkt. Maar de youngtimerbezitter zal het prijzen, ‘want beige is zó besmettelijk’.

De afwerking van de RX is voorbeeldig, ook al voel je de Toyota-sfeer en -kunststoffen iets te veel. Maar de vorm van dashboard en deurpanelen is fraai en draagt samen met het grote glasoppervlak bij aan het overzicht. De Lexus kan eveneens worden omgetoverd tot verhuiswagen. De hele achterzitting kan voorover worden gekanteld. Doordat de koets in zijn geheel lager is dan die van de ML en doordat de wielkuipen ver naar binnen steken, kun je er minder spullen in kwijt. Dan maar twee keer rijden, luidt hier het devies.

COMFORTABEL

Motorisch valt er in beide SUV’s niets te klagen. De zware ML komt vlot uit de startblokken dankzij de 245 pk sterke 3,7-liter V6. De 90 graden-V6 krachtbron heeft variabele nokkenastiming, wat gunstig is voor het koppelverloop en de power bij hogere toerentallen. De beproefde vijftrapsautomaat die eraan is gekoppeld, kun je manueel beïnvloeden. Met een klik naar links kun je genieten van de specifieke V6motorsound. Het spreekt voor zich dat de ML 4WD heeft, in dit geval 4-ETS genoemd omdat het elektronisch wordt (bij)geregeld.

De RX weegt 300 kilo minder en kan dus met minder slagvolume toe: hij heeft aan drie liter voldoende. VVT-i zorgt voor een gunstig koppelverloop door de intelligente nokkenastiming. In tegenstelling tot de V6 uit de ML heeft hij elke zes jaar een nieuwe distributieriem nodig. De viertraps automaat lijkt ouderwets, maar komt uit met lock-up. Hij schakelt nog soepeler – onmerkbaarder – dan de ML. Typisch Toyota? Ook deze V6 heeft een plezierig in het oor liggend timbre, tenzij je hem op toeren jaagt. Dan laat hij zijn andere kant horen. En voelen. Dat heeft tevens zijn weerslag op het verbruik, want dat scheelt slechts een schamel litertje met de ML. Op papier dan.

Het gewicht speelt de ML enerzijds parten, anderzijds kun je er als bezitter profijt van hebben. Een trekauto moet immers ook een zeker eigen gewicht hebben om stabiliteit te garanderen. Je merkt aan de ‘testauto’ dat Mercedes continu werkte aan verbetering van de aanvankelijk ondermaatse vering, demping en besturing. Hij reed aanvankelijk gewoon bokkig en ongeciviliseerd, maar in de ogen van Das Haus goed genoeg voor de Ami’s. Niet dat deze laatste versie ineens een droom van een SUV is. Hij heeft veel van zijn nukkigheden ingeleverd ten faveure van comfort en stuurprecisie, maar een personenauto wordt het nooit, zeker vergeleken met de Lexus. Die is zijn badge volledig waard, zo smooth de 60-graden-V6 loopt, zo onmerkbaar de automaat schakelt en zo comfortabel vering en demping zijn afgesteld. Als je je ogen sluit, lijkt het net alsof je in een ‘gewone’ Lexus rijdt. Beide kunnen zonder meer offroad, hoewel het bij de ML langer duurt eer hij vastloopt in de modder. De Lexus heeft een centraal diff met een sper, de ML kan ook in low range.

VOOR IEDER WAT WILS

Zijn dit echte SUV’s? De ML ontbeert daarvoor een enigszins sportieve inborst. Het is een soft getekende rouwdouwer: blanke bolster, ruwe pit. De RX betitelen we als Soft Utility Vehicle. Het doet echter niets af aan hun kwaliteiten als functionele 4WDalleskunner. De reputatie van roestende onbetrouwbare, Mercedes-onwaardige SUV zal de ML tot in lengte van dagen blijven achtervolgen. Aan de aspirant-koper de taak om tussen het vele kaf het koren te vinden, want dan heb je er een geweldige alleskunner aan. De reputatie van de RX behoeft geen nadere introductie. Bekijk de reviews en je weet het. Het is inmiddels alleen wat lastig om een mooie frisse op te sporen, vooral ook doordat er maar één variant leverbaar was. Die met de relatief dorstige V6, terwijl er heus wel emplooi was voor een viercilinder benzine dan wel diesel. In dit licht raden we aan eerder een wat duurdere te bekijken dan een afgetrapte afdanker. Wat dat betreft heeft de ML het voordeel dat hij met een keur aan benzine en diesels leverbaar was. Van een ondergemotoriseerde 230 tot en met de 55 AMG. Van een 270 CDI tot en met een 400. Voor ieder wat wils.

Als youngtimer is zowel de ML als de RX bijzonder geschikt. Je schaft ze aan voor tussen de € 6.000 en € 15.000, al naar gelang de kilometerstand, onderhoudshistorie en frisheid. Wie met zijn tweetjes de Veluwe opzoekt, heeft aan de Lexus RX waaraan een haak voor de fietsendragers wordt gemonteerd een uitstekende en betrouwbare vrijwel-alleskunner. Wie met vrouw en vijf koters en een plastic speedboot naar Italië afzakt of afdankertjes naar Polen wil verslepen, kan beslist niet om de Mercedes-Benz ML heen.