Hymer S660 – Camper op de brug

"Ga maar eens zoeken naar een camper waar je met vijf personen in past en nog een beetje in kunt leven ook, dat is gewoon bijna niet te doen”, legt Jan Nell uit. “Dan ben je om te beginnen meer dan 30 mille verder en zit je vervolgens nog steeds vast aan een camper die misschien wel ruim genoeg is, maar totaal geen uitstraling heeft. Maar zo’n oude Hymer, dat is echt andere koek!” Het kostte Jan weinig overredingskracht om zijn vrouw te overtuigen dat een klassieke Hymer S-klasse wel eens de ultieme camper voor het gezin Nell zou kunnen zijn. "Die bruine Hymers zijn niet voor niets heel populair bij liefhebbers. Ze waren in hun tijd – en dan hebben we het over begin jaren 80 – zo ongeveer het allerbeste wat er te krijgen was. Een prachtig interieur, een Mercedes-onderstel en -motor en daarbij ook nog eens een volledig polyester dak uit één stuk. Het was de topklasse van Hymer, en daar betaalde je ook voor: een beetje S-klasse kostte al gauw evenveel als een doorzonwoning.”

In 2018 maakte Jan serieus werk van zijn zoektocht. Na een aantal keren misgrijpen wist hij uiteindelijk een S660 te bemachtigen. “Dat getal staat voor de lengte van 6,60 meter. Dat betekent dat we achterin een vast bed hebben; voorin heeft een S-klasse altijd een ruim hefbed boven de cabine. Verder is er nog een zithoek, die je kunt ombouwen tot een bed. Voldoende ruimte dus voor zes personen." Deze S660 was precies wat Jan zocht, maar hij moest er alsnog snel bij zijn. "De vraagprijs was € 9.500 en dat was ook toen al heel scherp. Ik heb de verkoopster meteen gebeld en gezegd dat ik hem wilde hebben. Een techneut ben ik niet, maar met zo'n prijs hield ik nog wel een aardig budget over om er wat aan te kunnen verspijkeren. Toen ik al in de camper zat, bleken er meer kapers op de kust te zijn. Ik heb meteen mijn slag geslagen en de Bruine Beer zó mee naar huis genomen."

Op je plaat

Ongezien een camper uit 1984 aanschaffen: de kans is natuurlijk aanwezig dat je daarmee flink op je plaat kunt gaan, maar in het geval van Jan leek dat eigenlijk best mee te vallen. "Ik heb de Hymer meteen naar de Bovag-garage gebracht voor een grote beurt en daar gevraagd om alles te repareren wat nodig was. Toen is er een nieuw spruitstuk op gekomen, zijn er diverse kleine zaken gerepareerd en zijn de gasleidingen en accu’s vervangen. Ook kwamen er drie nieuwe dakramen in en zijn de banden vervangen. Vlak voor de wintersportvakantie is ook de cardanas nog vervangen, want daar bleek flink wat speling op te zitten. Toen de koppeling het tijdens de zomervakantie in Oostenrijk begaf, is ook die vervangen. Een Hymer-expert van de Hymer S-klasse Club heeft de 660 vervolgens ook nog netjes in de originele kleur teruggebracht en aan de binnenkant ben ik zelf flink aan de slag gegaan. Zo is alle bekleding vervangen, is er onder de nieuwe laminaatvloer elektrische vloerverwarming geïnstalleerd en hebben we nu fijne nieuwe lattenbodems onder het bed. Ook heb ik zonnepanelen toegevoegd, is de boiler vervangen en zit er een nieuwe compressorkoelkast in: dat is misschien wel de grootste verbetering. Kamperen is nóg leuker met een lekker koud biertje, toch?"
Toen het eerste grote werk eenmaal was gedaan, is Jan flink met de Hymer op reis geweest. De eerste trip naar Italië bleek meteen een vuurproef: was de S660 inmiddels klaar voor zoveel kilometers en stevige bergritten? Jan: "Als je gaat voor zo'n oude camper, moet je je wel beseffen dat een aantal zaken wezenlijk anders zijn dan met modernere campers. Vermogen en snelheid bijvoorbeeld. Onze beer heeft een 3.0-liter vijfcilinder diesel van Mercedes. Een onverwoestbaar blok, maar met 85 pk trek je niet de straatstenen uit de vloer, zeker gezien het gewicht. Je zit zó aan het wettelijk maximum van 3.500 kilo. Op een vlakke weg rijden we tussen de 85 en 90 km/h en in de bergen is de baan voor langzaam verkeer zeker je vriend. Er zit gelukkig een vijfversnellingsbak in, waarbij de eerste echt een bergversnelling is. Ook de rest is vrij kort vertand. We komen overal boven, maar snel is anders." Italië doorkruisen bleek daarom geen probleem. Hoewel: "Over de banden maakte ik me in het begin niet zo'n zorgen: die zagen er nog goed uit en met dubbellucht achter zit je altijd goed, zou je denken. Helaas kregen we op de snelweg toch te maken met een klapband, wat best wat stress en gedoe met zich meebracht. De banden leken in goede staat, maar waren gewoon veel te oud. Nu gaan er om de vijf jaar nieuwe exemplaren op."
Na die eerste vakantie volgden er nog flink wat meer. Zo deed Jan met zijn familie ook Noorwegen aan, een reis die smaakt naar meer. "Scandinavië trekt nog enorm. Zo zijn we van Bergen naar Hirthals getrokken, een schitterende reis. Je mag natuurlijk wildkamperen, maar we zochten ook campings op. Iedereen houdt van een warme douche en dan is een toiletgebouw heel welkom. De jongens passen wel in de camper, maar als we ergens langer staan, vinden ze het fijner om in hun tent te slapen. Ook dan biedt een camping uitkomst." Toch gaat de S660 er niet alleen met het hele gezin in de zomer op uit; ook de wintersport staat op het programma, met gezin of alleen. Is dat nog wel comfortabel in zo'n oldtimer? Jan: "Die vloerverwarming is dan heerlijk, kan ik je vertellen! Ook verder is het met de kou prima te doen. Er zit een uitstekende gaskachel in, die ook nog eens is voorzien van gloeispiralen, zodat je ook elektrisch kunt verwarmen. Dat geldt trouwens ook voor de boiler; die werkt zowel op gas als op elektriciteit. Vooral op die wintersportcampings sta je vaak tussen hypermodern spul. Dan is het toch wel mooi om met zo'n oude dame de camping op te rijden. En met achterwielaandrijving en sneeuwkettingen kom je overal.” De oude Hymer wordt dus goed gebruikt en wat Jan betreft wordt hij elk jaar beter. "Ik geef hem netjes zijn onderhoudsbeurten en binnenkort wordt de huishoudaccu vervangen door een LiPo-systeem, zodat ik meer rendement haal uit mijn zonnepanelen. Ik houd van die ouderwetse charme, maar vind het tegelijkertijd leuk om te kunnen genieten van moderne zaken. Ook ben ik nog op zoek naar een airco, voor onder het rijden en op de camping. Zo wordt de S660 ieder jaar een beetje nieuwer."

Een flinke lijst

Tijd voor Tim de Leeuw van Carrec Technocenter om uit te vinden of de 39 jaar oude camper nog kan meedoen. Tim: "Ik moet mijn verwachtingen bij zulk oud materiaal altijd even flink bijstellen, want wat betreft rijcomfort ga ik diep terug in de tijd. Bladveren, starre assen, een trage dieselmotor: de combinatie is natuurlijk niet bepaald modern. Ik ga ervan uit dat ik flink wat zaken aantref en die kan Jan dan weer meenemen in zijn onderhoudsplan voor de lange termijn." Wat Jan betreft: hij hoort niets liever. "Ik weet dat ik een aantal zaken moet aanpakken. Zo werkt de cruisecontrol niet en heeft de zekering van de ruitenwissers het begeven. En hij is weer toe aan een grote beurt. Daarmee heb ik bewust gewacht tot na het bezoek aan Carrec." Dat lijkt een goede keuze, want als Tim na een proefrit terugkomt, heeft hij het een en ander aan te merken. "De camper is wel érg traag en de motor maakt ontzettend veel herrie. Nu doen die oude Hymers dat misschien allemaal wel, maar ik vermoed dat de koelventilator blijft blazen. Dat kost ook wat vermogen. Verder zit er wel erg veel speling in het stuur en dat voelt niet heel veilig."
Met de Hymer op de brug volgt nader onderzoek om Tims lijstje verder aan te vullen. Dat loopt al snel vol, met onder meer een flink zwetende versnellingsbak, een radiateur die met tie-wraps op de plaats wordt gehouden, schuin afgesleten voorbanden, een stuurhuis dat flink wat speling vertoont, een lekkende dieseltank en veel rommelig weggewerkte draden. Het belangrijkste manco betreft echter de remmen: de leidingen hebben flink last van corrosie en één remslang vertoont zelfs een bobbel. "Die remmen van zo’n zware camper moeten zo snel mogelijk worden aangepakt!", waarschuwt Tim. Een tegenvaller voor Jan? "Bij een hoop zaken denk ik: je zou toch verwachten dat je garage dit ook opmerkt. Dat valt me wel tegen. Toch ben ik wel blij met de lijst van Tim. Deze Bruine Beer moet nog jaren mee, dus alles moet gewoon goed en vooral veilig zijn."
Jan is in elk geval nog lang niet uitgekeken op zijn camper. Maar wat nu als de kinderen de deur uit zijn? Komt er dan toch nog een buscamper? Jan: "Haha, wie weet. Maar mijn jongens vinden kamperen voorlopig nog veel te leuk. En zo'n Bruine Beer is toch echt wel een droomcamper. Ik weet wat me te doen staat. Optisch is hij al top, nu de techniek minstens op hetzelfde niveau brengen."

Eigenaar Hymer S660

Naam: Jan Nell
Bouwjaar: 1976
Beroep: Ondernemer in de glastuinbouw
Met deze camper geweest in: Nederland, Italië, Oostenrijk, Noorwegen, Zweden, Denemarken
Volgende bestemming: Oostenrijk
Eerste camper: Deze Hymer S660
Droomcamper: Hymer 900 (als grote camper), Volkswagen T1 of T2 (als kleintje), buscamper (als praktische camper)

Signalement

Hymer S660
1984 | 207.000 km

Motor: Mercedes-Benz 409D
Cilinderinhoud: 2.938 cc
Max. vermogen: 65 kW/88 pk
Max. koppel: geen opgave
Topsnelheid: 107 km/h (kruissnelheid 80-85 km/h)
Aandrijving: achterwielen
Aantal versnellingen: 5, handgeschakeld
Brandstof: diesel
Tankinhoud: 120 liter
Brandstofverbruik: 12-14 l/100 km
Banden: 185R14C
Leeggewicht: 3.220 kg
Max laadvermogen: 1.440 kg
Aanhanger geremd/ongeremd: geen opgave
Aantal zitplaatsen: 2+4
Afmetingen (l/b/h): 6,58 x 2,22 x 2,81 m
Gekocht voor: €9.500
Verder geïnvesteerd: circa €10.000

Onderhoudshistorie

• Na aankoop (2018) spruitstuk vervangen, groot en Bovag-onderhoud, nieuwe accu’s en diverse kleine reparaties, xenonverlichting, zekeringkast vervangen
• Februari 2020: cardanas vervangen wegens speling
• Juli 2020: koppelingsplaat vervangen, buitenzijde geheel nieuw in de lak
• Verder: nieuwe bedden (matrassen, lattenbodem), behang, verf en stofferen, vloerbedekking, bekleding en laminaat, vloerverwarming (120V), 12V usb-aansluitingen, horren en verduistering, nieuwe dakramen, toevoeging Maxxfan-dakventilator; nieuwe compressorkoelkast in 2021, nieuwe boiler (gas en elektra) in 2021, zonnepaneel (235 WP) in 2021.

Wat mankeert eraan?

• Camper zit al dicht tegen het maximale gewicht voor het B-rijbewijs aan.
• De vloer ter hoogte van het toilet is zacht, aan de onderkant is versteviging aangebracht om doorzakken te voorkomen.
• Koppelingspedaal kraakt stevig, net als dashboard en ophanging.
• Dynamolampje blijft branden en gaat pas uit na verhogen van het toerental
• Ruitenwissermotor werkt niet
• Auto trilt en schokt tijdens remmen
• Stevige speling in de stuurinrichting
• Derde remlicht is defect
• Claxon zeer matig
• Versnellingsbak lekt stevig olie
• Uitlaat lekt ter hoogte van het flexibele deel
• Multiriem vertoont droogtescheuren
• Radiateurbevestiging rechtsvoor kapot
• Viscokoppeling (ventilator) komt niet volledig vrij
• Voorste bevestiging van de rechter voorveer is stevig verroest
• Hardyschijf vertoont scheuren
• Achterste chassisbalk is verzaagd en aangepast om de trekhaak pas te maken.
• Remslangen voor zijn vergaand verroest bij de verbinding met de rubber slang.
• Remslang achter heeft een bobbel/vervorming
• Remleidingen vertonen op diverse plaatsen corrosie
• Stofhoes van het schuifstuk van de cardanas is gescheurd en verliest vet
• Differentieeldeksel is stevig verroest
• Diesellekkage boven op de brandstoftank (ter hoogte van de pomp/vlotter)
• Voorbanden slijten schuin af (rechtsvoor is al redelijk ver versleten)
• Spatbord rechtsachter is weggesleten
• Loshangende kabels en slangen op diverse plaatsen

De mening van Carrec Technocenter

“Zo’n grote, oude camper komt natuurlijk uit een totaal andere tijd. Het valt mij op hoe ontzettend netjes het interieur is aangepakt en subtiel gemoderniseerd. Van de toestand aan de onderzijde en het rijgedrag werd ik minder enthousiast. Dat laatste heeft natuurlijk ook met de leeftijd te maken, maar zelfs in stadsverkeer ben je met die korte versnellingen veel aan het schakelen, terwijl je alsnog niet erg opschiet. En voor drempels en bobbels is het onderstel al helemaal niet gemaakt. Tijdens het rijden zit er erg veel vrije slag in het stuur, dus dat maakt rechtuit rijden ook wel een uitdaging. Daarbij trillen de remmen flink en tijdens de inspectie bleek ook dat die toe zijn aan flinke reparaties. Dan gaat het om je veiligheid, dus dat moet zo snel mogelijk worden aangepakt. Wat mij betreft is deze Hymer op deze manier geen fijne reisgenoot, maar die conclusie wil ik meteen een beetje nuanceren: ik denk eigenlijk niet dat er campers zijn uit deze tijd die dat wel zijn. Daar zijn ze in vergelijking tot wat we nu gewend zijn gewoon te oud voor. En als hij stilstaat, heb je echt een machtig mooi huisje.”