Deze auto's stonden ooit op elke straathoek: Opel Kadett vs. Ford Escort

De productie-aantallen spreken boekdelen: de Ford Escort Mk.1, zoals het model dat we hier bespreken officieel wordt aangeduid, is 2,2 miljoen maal gebouwd. De Opel Kadett B zelfs 2,6 miljoen keer. Echte succesnummers dus en ware goudmijntjes voor hun respectievelijke fabrikanten. Kadetten kwamen destijds allemaal uit Bochum en Antwerpen, terwijl Ford de productie van de Escorts had verspreid over Halewood (voor de rechtsgestuurde versies), Genk en Saarlouis. Beide merken namen ruim de tijd om die aantallen te bereiken; de Escort was van 1968 tot en met 1975 in productie en de Kadett B van 1965 tot en met 1973. Al die tijd werden er slechts kleinere of grotere detailwijzigingen aan de auto's doorgevoerd. Anders gezegd: de Kadett en Escort zijn in de vorm waarin ze hier worden getoond representatief voor vrijwel hun gehele looptijd. Daarom steekt het ook niet dat de geteste Opel van 1966 is en de Escort van 1974. Conclusie nummer twee: de fabrikanten moeten goud geld hebben verdiend aan deze modellen, juist omdat er zo weinig tussentijdse wijzigingen hoefden te worden doorgevoerd. In onze huidige tijd is zo'n scenario, waarin modellen zeven tot acht jaar meedraaien, ondenkbaar. Eveneens nauwelijks voorstelbaar is dat het destijds de kleinste modellen van Opel en Ford waren. Ford bracht de Fiesta pas in 1976, terwijl Opel de kat nog langer uit de boom keek en pas in 1982 met de Corsa kwam. En inmiddels is zelfs dat duo zo groot gegroeid dat daar weer kleinere modellen onder pasten. 

Deze Kadett op 13 inch, origineel was het 12 inch!

Opel-kenners hebben mogelijk al gezien dat de Kadett niet op zijn originele wielen staat. Klopt. Het zijn de stoere, stalen wielen die vanaf de jaren 70 op diverse Opels werden geleverd, al dan niet met het zwarte hart. Ze zijn 13 inch hoog, wat precies één maatje te groot is, want 12 inch was, net als bij de Ford, destijds de norm voor de Kadett.

De Ford staat op zijn beurt wel op zijn standaard stalen wieltjes, maar die zijn door de eigenaar versierd met speciale aluminium wieldeksels die eigenlijk bij een duurdere uitvoering van de Escort horen. Ach, het geeft dit utilitaire wagentje wat extra cachet. Een ander uiterlijk kenmerk van de Kadett, dat wel heel origineel en ook bijzonder is, wordt gevormd door de kleine achterlichten, als kenmerk van de eerste B-Kadett-serie. Verder straalt de Opel met zijn de Luxe-uitvoering. Daar horen bij: bumper-rozetten, spatlappen, uitklapbare raampjes achter en vanbinnen een klokje, een kortere pook voor extra snel schakelplezier, speciale stoelbekleding en bovendien vloerbedekking. Bij de Escort kom je wat de zoektocht naar extra verwennerij betreft van een koude kermis thuis, want de in zomers Saharabeige gespoten Ford is als basismodel van de serie werkelijk de kaalheid zelve. Echt alleen het hoogstnodige is aanwezig. Is dat erg? Welnee, het zijn details waar we in dit test-verband gewoon doorheen kijken. We visualiseren de in sereen Alaskagrau uitgevoerde Kadett daarom gewoon op standaard-wieltjes met de kenmerkende stalen naafdoppen. Bovendien: wanneer je, zoals wij, met zo'n leuke klassieker een gelegenheidsrit maakt, speelt het soort vloerbedekking nu eenmaal een ondergeschikte rol.

Opel Kadett: een 1.1 met 60 pk.

De 1.100 van de Escort heeft maar 54 pk.

54 en 60 pk maar ze wegen ook maar 750 kilo

Een motorische vergelijking dan maar. Volgens de fabrieksgegevens heeft de Escort in het door ons gekozen ijkjaar 1969 (als gemiddelde van 1966 en 1973) een vermogen van 54 pk, tegen 60 voor de Kadett; de trekkracht is in beide gevallen 85 hele Nm's bij zo'n 3.000 toeren. Dat lijkt allemaal bijzonder bescheiden; wie zich echter realiseert dat beide auto's elk slechts 750 kilogram wegen, begrijpt dat het handjevol pk's en Nm's dat hun kleine motortjes mobiliseren voor normale omstandigheden toereikend moet zijn. Inderdaad verloopt de acceleratie tot aan stadse snelheden vlot genoeg, maar de fut is er vanaf pakweg 80 km/h wel goeddeels uit. De motortjes hebben dan nog best zin om nog meer toeren te maken, maar dat betaalt zich niet direct uit in een vlotte toename van de snelheid. Hoe de tijden zijn veranderd; we zijn nu al snel verontwaardigd als een Focus of Astra niet binnen tien tellen naar 100 km/h snelt, terwijl hun overgrootvaders er van de kopers van toen best gerust ruim tweemaal zo lang over mochten doen. En wat te denken van de topsnelheden; met een snufje meer dan 130 km/h was het prestatievermogen van een alledaagse Kadett of Escort echt wel uitgeput. Ach, men wist toen wel dat dit (en meer niet) kon worden verwacht van een gewone gezinsauto. Andere aspecten, zoals het comfort en de geboden ruimte voor lijf, leden en bagage telden veel sterker mee. Daarover later meer, want we richten ons nog even op de dynamiek van beide klassiekers. 

Vier versnellingen

Achter hun elfhonderdjes hangt in beide gevallen een vierversnellingsbak, met de achteruit linksboven naast het H-patroon. Het fijne van deze wagens is hun evenwichtige layout, die bij een in lengterichting geplaatste motor en achterwielaandrijving een ideale locatie voor de versnellingsbak oplevert: vrijwel direct onder de pook. Het zal niet verbazen dat zowel Kadett als Escort uitermate kort en direct schakelen, met een fijn 'mechanisch gevoel' onder de rechter handpalm. Korte beweginkjes van versnelling naar versnelling, een kind kan de was doen. De achteruit is in de Kadett wat lastig te vinden. De koppelingen werken licht en zijn gemakkelijk te doseren. 

Escort dynamischer

Bij de beoordeling van de rij-eigenschappen komt het eerste beduidende verschil tussen de Opel en Ford aan het licht; de Escort is duidelijk de dynamischer auto van de twee. Op dit punt komt pijnlijk naar voren dat de Kadett van de eerste generatie is, die nog het onderstel van de A-Kadett had. Dat betekent achter een starre as met bladveren, terwijl vanaf de zomer van 1967 schroefveren alsmede een stabilisatorstang werden gemonteerd. Maar goed ook, want zonder die voorziening helt de Kadett over alsof het een 2CV is. Complicerende factor is dat de stoelen nauwelijks zijdelingse steun verlenen, zodat bestuurder en passagiers zich in bochten goed schrap moeten zetten om niet met het hoofd tegen het zijraam te botsen. De Escort heeft weliswaar ook bladveren, maar tevens een stabilisatorstang die zijn koets aardig rechtop houdt. Een 'stijver' onderstel levert gewoonlijk ook een strakker stuurgedrag op en daarvan is hier ook sprake; de Ford stuurt niet alleen directer dan de Opel, maar ook lichter. Weer wat puntjes voor de Ford, derhalve. 

Opel pakt punten met interieur

De Opel revancheert zich echter wanneer we naar het interieur kijken. Niet alleen is de vormgeving een stuk fantasievoller vormgegeven en aantrekkelijker om naar te kijken, er is ook iets meer bewegingsvrijheid voor lijf en leden. De zitpositie is zelfs een stuk beter, hoewel nog verre van ideaal. Maar in de Escort word je gedwongen tot een rechtop-zit op de stoelen waarvan de rugleuning niet verstelbaar is. En steekt de stuurkolom ook nog eens scheef het interieur is, zodat je in theorie alleen met een iets ingekorte rechterarm goed achter het stuur kunt zitten. De Kadett heeft wel verstelbare rugleuningen, die hier zijn voorzien van een populair accessoire uit die tijd: over de leuning heen geschoven hoofdsteunen. Achterin instappen is best een gedoe, doordat de voorstoeltjes in hun geheel naar voren klappen - dus niet alleen hun leuninkjes, waardoor de stalen stoelframes gemeen richting scheenbenen prikken. Wat ruimte achterin betreft geven beide auto's elkaar niets toe; het is er - zelfs voor volwassen en ook naar huidige maatstaven - vrij krap qua beenruimte, terwijl er juist voldoende hoofdruimte is. Ook wat betreft bagageruimte steekt de Kadett de elegante oogjes van de Escort uit; de bak van de Ford is groot, maar die van de Opel is ronduit gigantisch. 

(tekst gaat verder onder foto's)

Nederlands polderen

Tijd voor een slotsom van dit verhaal, waarin we hebben gezien dat de Opel Kadett B en Ford Escort Mk.1 elkaar maar weinig toegeven. En ex-aequo dus? Feitelijk wel, zodat er een typisch staaltje Nederlands polderen aan te pas moet komen om tot een uiteindelijke voorkeur te komen. De prestaties liggen op een vergelijkbaar niveau; verder pakt de Escort punten op het dynamische vlak en de Kadett als het gaat om de styling van en de ruimte in het interieur. Daarna blijft er slechts ruimte voor ieders persoonlijke voorkeur. Oftewel: van welke auto zou eens mens het gelukkigst worden wanneer deze als klassieker voor de deur zou staan? Wat ons betreft de Escort, vanwege zijn wat guitiger uiterlijk en het fijnere stuurgedrag.

TECHNISCHE GEGEVENS OPEL KADETT 

Motor 4 cil. in lijn
Cilinderinhoud 1.078 cc
Max. vermogen 44 kW/60 DIN-pk bij 5.500 tpm
Max. koppel 85 Nm bij 2.800 tpm
Topsnelheid 133 km/h
0-100 km/h 20,5 s
Afmetingen (l x b x h) 4,10 x 1,57 x 1,35 m
Wielbasis 2,42 m
Gewicht 745 kg
Nieuwprijs €2.720,-  (1969)

TECHNISCHE GEGEVENS FORD ESCORT 

Motor 4 cil. in lijn
Cilinderinhoud 1.098 cc
Max. vermogen 40 kW/54 DIN-pk bij 5.500 tpm
Max. koppel 85 Nm bij 3.000 tpm
Topsnelheid 137 km/h
0-100 km/h 24,0 s
Afmetingen (l x b x h) 3,98 x 1,57 x 1,35 m
Wielbasis 2,40 m
Gewicht 750 kg
Nieuwprijs €2.493,-  (1969)

Dit verhaal is eerder gepubliceerd in AutoWeek Classics