Alfa Romeo 166 vs. Lancia Thesis - Occasion Test

Domme vragen schijnen niet te bestaan, maar overbodige vragen komen wel degelijk voor. Bij de beoordeling van het zitcomfort achter in de Alfa Romeo 166 hoorde ik iemand zo’n vraag stellen. Ergerlijk was dat het stemgeluid, dat helder weerkaatste tegen de geveltjes van de pittoreske havenkom van Goes, verdacht veel leek op dat van mij. Vroeg ik nu echt aan Michel van Rheenen van M.I.C. Exclusive, dat de twee testauto’s van vandaag ter beschikking stelde, of de achterbank van de desbetreffende Alfa neerklapbaar was? Zijn lichaamstaal sprak boekdelen: hij had het zich nog geen moment afgevraagd, maar hij opende behulpzaam de achterklep om samen met mij vast te stellen dat er geen hendeltjes, lusjes of anderszins praktisch gerief aanwezig was waarmee de leuning tot omklappen te bewegen zou zijn. Het antwoord moest dus een ferm ‘neen’ zijn. Juist. Het moment was bijna even gênant als toen ik de pr-chef van Alfa Romeo moest bellen met exact dezelfde informatiebehoefte betreffende nota bene een 510 pk sterke Giulia Quadrifoglio.

De fotograaf van dienst wilde een XXL-statief meenemen, zo legitimeerde ik mijn vraag. De reactie van importeurswege was onvergetelijk: “Nee, joh. Dit is een Alfa om mee te rijden, niet om spullen mee te vervoeren!” En dat was dat. Niets van geleerd, dus. Een 166 mag dan misschien geen monsterlijk sterke en puur op snelheid toegespitste Alfa Romeo zijn, het is nog steeds het tegendeel van een auto die je op de vrije zaterdag vollaadt met aardse zaken als timmerhout, tuinafval of toerfietsen. Je laat hem eerder tennisrackets of voor mijn part tafelzilver slikken. Onder de klep kun je een volume van van 490 liter aan spullen kwijt en voor de skivakantie is er het bekende luikje waar je de lange latten doorheen mag steken. Waarmee het praktische deel van deze test alvast is afgevinkt. Erg knap trouwens dat deze op de kop af 20 jaar oude Italiaan, die je voor nog geen vijf mille bij Michel in de showroom kunt afhalen, nog altijd zo veel waardigheid heeft dat je hem nog steeds verschoond zou willen houden van alledaagse vervoersklussen. Kom daar elders maar eens om voor dit geld. Wie gemakshalve eventjes vergeet dat die prijs heus wel marktconform is, schat de Italiaan gemakkelijk op minimaal het dubbele.

Nog altijd een indrukwekkende auto, is de boodschap. Zeker in het zwart-met-zwart op het helder blinkende lichtmetaal. En dan hebben we nog niet eens de motor gestart.

BEZIENSWAARDIGHEID

De Alfa 166 moet het podium dit keer delen met een landgenoot uit hetzelfde tijdsgewricht, waarmee hij in elk geval zijn machtige aandrijflijn deelt. Daarover later meer, want de aandacht wordt bij de Lancia Thesis altijd eerst volledig opgeëist door zijn ronduit unieke uiterlijk. Wát een bezienswaardigheid is deze auto toch en dat echt niet alleen vanwege zijn zeldzaamheid. De Thesis is als een beeldhouwwerk, dat er op papier en beeldscherm net zo bekaaid af komt als een topstuk uit het Stedelijk Museum. Prima natuurlijk om na een bezoek de catalogus mee te nemen voor thuis, maar meer dan een vage herinnering aan wat (en hoe) je een werk in realiteit zag, wordt het nooit. Met de Thesis is het net zo.

De impact van de confrontatie is onvergelijkbaar met wat je tweedimensionaal in je kunt opnemen. Alleen in werkelijkheid kun je de barokke vormen van de koplampen goed indrinken, net als de kunstige manier waarop het plaatwerk zich daar omheen vouwt. Het front is spectaculair, met veel naakt plaatwerk en een majestueuze grille die als een glimmend eiland in het midden van een spiegelgladde, wijnrode oceaan drijft. Het ontbreken van bumpers maakt de auto kwetsbaar, zodat je volautomatisch extra voorzichtig met hem omgaat. Bij absentie van parkeerhulpjes vergt het manoeuvreren tussen muren en paaltjes al je concentratie en nog liever iemand die buiten aanwijzingen geeft.

De achterzijde is al even opmerkelijk, vanwege de volstrekt gladde afwerking en de toepassing van twee smalle, verticale reepjes als achterlichten. Er valt feitelijk maar heel weinig te zien en toch kun je er uren naar kijken. De flanken lijken naar verhouding veel minder bijzonder, zodat ten tijde van de introductie wel smalend werd geroepen dat de Thesis gewoon een Lancia Kappa was waaraan een heel gekke neus en front waren geplakt. Onzin natuurlijk, want juist die rustige zijkanten maken van de Thesis zo’n prachtig geheel. Kijk hoe mooi de wielkasten aansluiten op de niet eens al te grote wielen, hoe breed de portieren zijn (maar ook voldoende hoog, voor een comfortabele instap) en hoezeer lijntjes, hoekjes, gaatjes en vouwen schitteren door afwezigheid.

ZWEMBAD

Het uiterlijk van de Thesis is een verwijzing naar de revolutionaire en beeldschone Lancia Aurelia uit de jaren 50. Het is aan een ieder om voor zich te beoordelen of het idee om historische elementen te teleporteren naar 2001, het jaar dat de Thesis verscheen, tot een smakelijk geheel heeft geleid. Nee, zullen velen zeggen. De auto is immers allerminst een succes geworden.

Maar ja, wat had Lancia dan verwacht? Om te beginnen kwam de Thesis veel later op de markt dan de bedoeling was; uitstel volgde op uitstel, waarna de auto’s pas in de herfst van 2002 in Nederland arriveerden. Een blamage, want de Kappa was toen al zo’n anderhalf jaar uit beeld. Sowieso was de situatie bij Lancia destijds penibel, omdat het verscheiden van de Delta betekende dat de Lybra en de verouderde Ypsilon het schip drijvende moesten houden. Er kwam wel een nieuwe MPV, de Phedra, die duurder zou uitvallen dan zijn broers van Fiat en PSA. De introductie van een peperduur en erg controversieel topmodel als de Thesis getuigde niet bepaald van een gezonde visie op het fenomeen product planning.

Grote kans dus dat de klanten in de handen werden gedreven van Alfa Romeo, dat met de 166 een waardig alternatief voor Lancia-rijders in huis had. Hoewel, een Alfa is geen Lancia. En andersom. De zwarte 166 die vandaag te gast is, heeft bovendien de botte pech dat hij naast die verdraaide Thesis op het podium staat, zodat hem per definitie niets anders is gegund dan een figurantenrol. Niet eerlijk, maar zo gaat het soms. En het is nog wel zo’n indrukwekkende verschijning; laag, breed en gespierd, met een spitse neus en een strakke, hoge kont. Pure dynamiek, zeker in het segment waarin hij verscheen.

Het 166-interieur is een zeer aangename plek, met in dit geval stemmig zwart leer en fraai hout op de middenconsole, waarvan ik niet durf te beweren dat het echt is. Maakt niet uit, het oogt prachtig. Net als op het stuurwiel. De middenconsole is bezaaid met druktoetsen en draaiknoppen, waarvan er vele rondom het nogal kleine beeldscherm zijn geplaatst, als ligstoelen bij een zwembad. De knoppen zijn erg diep weg geplaatst, maar dat hoort wel bij auto’s uit deze periode. De vorm van het dashboard is fraai, de instrumenten zijn groot in aantal, De Thesis komt er op papier en beeldscherm net zo bekaaid af als een topstuk uit het Stedelijk Museum maar ook wat klein en nogal druk. Overheersend is het gevoel dat je de 166 zeker voor een grote limousine lekker kunt ‘aantrekken’. Je voelt je er meteen op je gemak en in controle. Prettig. En dat geldt ook voor de bouwkwaliteit, die hier een prima indruk maakt. Deuren als kluizen, hoewel dat lang niet alles zegt.

OPEN DEUR

In de Lancia Thesis is alles anders dan in de Alfa Romeo 166. Ook zeer Italiaans, maar het is veel meer de bijzondere, luxueuze limousine, die gespeend is van sportiviteit. Een open deur misschien, maar die stond bij deze vergelijking toch al op een kier. In de Lancia is de afwerking waarlijk schitterend. Verwacht geen passingen als in een nieuwe Audi, maar wel de toepassing van organische vormen waarvoor de ontwerpers en bouwers over vele nachten ijs moeten zijn gegaan. De geperforeerde panelen boven de houten strip bijvoorbeeld, feitelijk de roosters van de speakers, zijn een lust voor het oog, hoewel ze op hun beurt in het niet vallen bij wat zo mogelijk de mooiste analoge instrumenten aller tijden zijn. De wijzerplaten zijn van achteren blauw verlicht, bovendien. Schitterend.

De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat er vanbinnen verder niet veel valt te beleven, maar dat je wel het gevoel hebt in iets heel bijzonders te rijden. Bij het instappen achterin wordt ook direct duidelijk dat de Thesis daar belangrijk meer plek voor lijf en leden biedt dan de 166. Illustratief voor de rolverdeling voor beide Italiaanse sedans is dat je via schakelaars in de middenarmsteun van de Thesis de rechter voorstoel kunt verschuiven en het zonnescherm bij de achterruit bedienen. Het is overduidelijk hoe de hazen lopen: de Alfa Romeo is een auto om zelf te rijden, de Lancia is er om in gereden te worden.

SCHEEPJE

De proefritten met beide wagens onderstrepen het sterke onderlinge verschil. Het starten van de motoren alleen al, zoals we dat bij de Alfa Romeo al aankondigden. De zwarte limo maakt daar een feestje van, omdat hij als enige met een duidelijke, donkerbruine brom laat horen dat er een raszuivere Busso-V6 in zijn vooronder ligt. De drieliter brengt 226 pk en 275 Nm naar de voorwielen, waarmee hij net wat hoger is gespecificeerd dan de Lancia (215 pk en 263 Nm), die krek hetzelfde blok heeft. De Thesis fluistert, ook op toeren. Als je weet dat hij maar liefst ruim 250 kg zwaarder is dan zijn opponent zal duidelijk zijn dat hij op dynamisch vlak niet zoveel tegen de Alfa heeft in te brengen. En dat is prima zo.

Het sluit ook aan bij het rijgedrag, want waar de Alfa Romeo nog behoorlijk strak de bocht om wil, is de Lancia een scheepje dat je lekker laat meanderen en met minimale stuuringrepen rustig op koers houdt. Het veercomfort brengt niets eens zulke grote verschillen aan de dag; het zijn twee comfortabele kilometervreters; de Alfa communiceert het beste wat zijn wielen aan oneffenheden tegenkomen, terwijl de Lancia de boel haast op zijn Citroëns placht glad te strijken. Dat laatste dankt hij aan het Skyhook-systeem, dat elektronisch geregelde dempers omvat die zich zowel aan het wegdek als aan het rijgedrag aanpassen. Kennelijk werkt dat ook na al die jaren nog prima. Over de prestaties moet je je geen al te grote illusies maken.

Ja, beide wagens willen er graag vandoor en moeten zonder meer in staat zijn om hoge gemiddelden te halen. De Lancia doet dat op zijn inmiddels vertrouwde, ontspannen manier, wat hem siert; de Alfa Romeo heeft hier – maar echt ook alleen op dit vlak – de pech dat de automaat wat van de alertheid van de intrinsiek erg krachtige motor afsnoept. Geen sprinter dus, wel een fijne auto voor de lange rit. En zo mag het ook zijn bij een limousine van zijn statuur.