Volkswagen wil concurrent worden van het openbaar vervoer
Zelfrijdende busjes
Het plan van Europa’s grootste autofabrikant klinkt ambitieus: binnen twee jaar op grote schaal zelfrijdende busjes door Europese binnensteden laten rijden. Wordt Volkswagen inderdaad een serieuze concurrent voor het openbaar vervoer?
Christian Senger is een ijzervreter. Dat moet ook wel, want hij werd enkele jaren geleden uit de raad van bestuur van Volkswagen gezet na het debacle met dramatisch slecht functionerende software in de eerste elektrische ID-modellen. Senger werd verbannen naar het Siberië van Volkswagen en kreeg de leiding over de afdeling zelfrijdende auto’s: een project dat destijds op sterven na dood leek te zijn.
De voormalig technisch ingenieur heeft dan ook heel wat hoofdpijndossiers op zijn bord gekregen sinds hij de leiding overnam. Niet alleen moest hij hardware (busjes) integreren met software (zelfrijdende besturingssystemen). Ook moest hij wetgevers, hoofdsteden en soms hele regeringen overtuigen dat het toch echt mogelijk is om auto’s beter te laten rijden dan mensen. Zelfs in uiterst complexe binnensteden, zoals die van Hamburg.
Maar Senger vond zijn weg omhoog. Vandaag schittert hij als CEO van Volkswagen Autonomous Mobility. Met de daarbij behorende dochteronderneming Moia lijkt hij zijn doel te behalen om binnen twee jaar op grote schaal compleet autonoom rijdende busjes door Europese binnensteden te laten rijden.
Dood en begraven
Dat is verrassend, want een jaar of drie geleden leek de zelfrijdende auto nog dood en begraven. De zogenaamde robotaxi’s van Google-bedrijf Waymo en GM-bedrijf Cruise reden zich in de VS om de haverklap vast, blokkeerden de doorgang voor hulpdiensten, hielden hele buurten wakker met hun getoeter of vielen massaal stil wanneer het 5G-netwerk overbelast was. Dat, in combinatie met de gevolgen van de coronacrisis, zorgde er onder meer voor dat autofabrikant General Motors twee jaar geleden helemaal stopte met dochtermaatschappij Cruise.
AI blijkt gamechanger
Maar toen kwam AI. Kunstmatige intelligentie bleek ook hier een gamechanger. Waymo zette door en won uiteindelijk het vertrouwen, zodat je je vandaag de dag nagenoeg zonder problemen door een rijdende robot kunt laten vervoeren in Amerikaanse steden als Los Angeles, Las Vegas en San Francisco.
Ook Tesla bleef geloven in de zelfrijdende auto, met als gevolg dat het merk van Elon Musk inmiddels experimenteert met nagenoeg productierijpe robotaxi’s, die autonoom kunnen bewegen.
Europa ligt achter
In Europa leek ondertussen geen fabrikant meer te vinden die zich wilde wagen aan dit hoofdpijndossier. In heel Europa? Nee, want in het diepste geheim werkte Volkswagen achter de schermen door aan een volledig zelfrijdende ID Buzz. Dat gebeurde met Moia: zeg maar het Waymo van de Volkswagen Group.
"Het gevolg van de vertrouwensbreuk van enkele jaren geleden, is dat we in Europa nu twee jaar achterliggen op de VS", zegt Senger. "Maar we doen het nu wel in één keer goed. Dus niet achteraf elektrische Jaguars of Volvo’s volhangen met camera’s en radars, maar ‘af fabriek’ zorgen dat alle systemen zijn geïntegreerd."
De elektrische ID Buzz van Moia rolt dus kant en klaar als autonome auto bij Volkswagen van de band. Mét lidar aan boord: een lasergestuurde radar die alles in de omgeving ziet, weer of geen weer.
Musk doet het zonder lidar
Elon Musk werkt ook hard aan een zelfrijdende auto, maar die doet het zonder lidar. Musk bestempelt die als overbodige technologie en daarmee is Tesla een stuk goedkoper uit.
"In een zonnige staat als Californië kan je misschien zonder lidar", aldus Senger. "Maar wij moeten op alles voorbereid zijn: mist, regen, hagel, sneeuw en dan kun je niet zonder. Ook zijn al onze sensoren voorzien van reinigers die met lucht- en waterdruk de oppervlakken kunnen schoonmaken indien nodig."
Inchecken met je telefoon
Senger nodigt ons uit om in Hamburg met een prototype te rijden. Voor de zekerheid is er een chauffeur aan boord die kan ingrijpen. Het systeem werkt als volgt: via een app kies je je bestemming, de ID Buzz AD (Autonomous Drive) komt naar je toe en opent automatisch de zijdeur. Inchecken doe je met je smartphone of een code, waarna de rit begint.
Een klein half uur rijdt de auto compleet zelfstandig door de drukke Duitse havenstad. Hij wisselt soepel van rijstrook, passeert fietsers op veilige afstand en stopt automatisch voor rood licht. Behalve negen lidars heeft de Volkswagen ook dertien camera’s, vijf radars en 27 sensoren aan boord die 360 graden rondom alles in de gaten houden.
Zijn computers worden gevoed door real-time data van andere Volkswagens in de stad. Dit alles leidt ertoe dat de chauffeur achter het stuur niet een keer hoeft in te grijpen.
In de shuttle is plek voor vier passagiers, die dankzij opvallend gele veiligheidsgordels makkelijk te monitoren zijn via een binnencamera. Zo ziet het systeem direct of iedereen veilig vastzit.
Ritten combineren
Omdat er geen chauffeur meer nodig is én de auto’s 24 uur per dag onderweg kunnen zijn, daalt de kostprijs per kilometer tot een minimum. Robotaxi’s kunnen zó goedkoop worden dat ze een serieuze bedreiging vormen voor gevestigde openbaarvervoerbedrijven. Want ze vervoeren je ook nog eens van deur tot deur en zetten je niet af bij een halte.
Je kunt de ID.Buzz straks alleen voor jezelf bestellen, maar ook als gecombineerde rit. Dan wordt de ritprijs uiteraard goedkoper. "Je kunt je voorstellen dat je als vrouw om die uur 's nachts graag alleen in de taxi wilt zitten", zegt Senger. "Dat kan dus, maar is wel duurder."
Ook China doet mee
Volkswagen ziet in elk geval veel potentie in de markt voor zelfrijdende taxi’s. Waar die nu nog klein is, wordt voor 2035 een omzet verwacht van 350 tot 450 miljard euro in Europa en de VS samen. Grote concurrenten zijn eerdergenoemde firma’s als Waymo en Tesla in Amerikaanse steden en Baidu in China.
Moia denkt dat de zelfrijdende taxi’s niet alleen interessant zijn voor binnensteden, maar ook voor buitenwijken en zelfs het platteland. Openbaarvervoerbedrijven hebben zich daar de afgelopen jaren teruggetrokken, omdat traditioneel busvervoer door de geringe vraag nauwelijks nog rendabel is.
Moia sloot onlangs een raamovereenkomst met Uber voor maximaal 10.000 voertuigen in Los Angeles. Daarnaast lopen onderhandelingen met het gemeentebestuur van Berlijn voor diensten in de Duitse hoofdstad en de Nederlandse Volkswagen-importeur Pon is zeer geïnteresseerd om de zelfrijdende elektrische Volkswagens naar Amsterdam te halen. De toekomst van autonoom rijden lijkt dichterbij dan ooit.
