Supershowroom: Mazda 3

Mazda 323 (FA4, 1977)
In 1977 kwam Mazda met de derde generatie van de Familia (bij ons bekend als de 323). De achterwielaangedreven Japanner kwam hier in drie smaken: als drie- en vijfdeurs en als Estate. Mazda kreeg langzaam maar zeker steeds meer voet aan de grond in Nederland, waar de 323 een belangrijke rol bij speelde. Al in 1981 viel het doek voor de FA4, toen een jaar na de hatchbacks ook de Estate uit de showrooms verdween.

Mazda 323 (BD, 1980)
Geheel conform het tijdsbeeld werd de 323 in 1980 in een lekker hoekige jas gehesen. De BD-generatie ging ging niet alleen qua uiterlijk mee met de tijd, maar ook qua techniek. De samen met Ford ontwikkelde auto verruilde achterwielaandrijving namelijk voor voorwielaandrijving en er kwam ruimte voor iets potentere versies. Zo verscheen de 85 pk sterke 1.5 GT, die na de facelift 88 pk aan vermogen leverde. Niet wereldschokkend, maar toch een aardige stap vooruit ten opzichte van zijn voorganger. Ook kwam er een sedanversie naast de hatchbacks en Estate.

Mazda 323 (BF, 1985)
Halverwege de jaren '80 ging Mazda voor een subtiele evolutie voor de 323. Nieuw was de mogelijkheid tot dieselen, met de 54 pk (na de facelift 58 pk) sterke 1.7 diesel. Wederom was de 323 er als vier- en vijfdeurs hatchback en vierdeurssedan en Estate. Met de facelift (vierde foto), waarbij de auto subtiel werd bijgepunt, werd het motorenpallet verder uitgebreid. De 323 kreeg nu echt sportieve aspiraties met de komst van de geblazen, 150 pk sterke 1.6 injectiemotor. Dat blok maakte van de 323 een serieus rappe auto en werd hier geleverd in een aantal uitvoeringen, waaronder de vierwielaangedreven GTS Turbo 4x4.

Mazda 323 (BG, 1989)
Eind jaren '80 werd de 323 klaargestoomd voor de jaren '90. Het nieuwe ontwerp schudde de liniaalstrepen van de BF van zich af, maar bleef wat braafjes ogen. De hatchbacks en de sedan kregen niet langer gezelschap van een stationwagen. De vorige Estate (BF) bleef namelijk nog een aantal jaar naast de nieuwe 323 in productie. Geheel nieuw was de 323F (fastback) met de kenmerkende omhoogklappende koplampen. Voor de sportieve bestuurder was er hier de 1.8 GTX Turbo met 166 pk. Die was goed voor een 0-100-acceleratie die 7,8 seconden in beslag nam, met een topsnelheid van 210 km/h. Aanvankelijk haalde de BG-generatie hier (nog steeds geldende) verkooprecords voor de 323, maar dat zakte helaas al snel in.

Mazda 323 (BH, 1994)
Met de BH-generatie kwam er een variant bij: een coupé-achtige, de 323C. Die deed dienst als de driedeurs 323. Daarnaast was er ook weer een sedan. De populair gebleken 323F werd opgevolgd (weliswaar niet op basis van de reguliere 323), maar de Estate was definitief verdwenen. Pas in 1997 kwam er een reguliere driedeurs hatchback, die luisterde naar de naam 323P. Dat, terwijl een jaar later alweer de volgende generatie van de 323 klaarstond. De 323P zou nog een tijdje naast de volgende 323 van de band rollen. Motorisch was de spanning er voor de reguliere 323 wel een beetje vanaf. Daarvoor moest je naar de 323F kijken, die leverbaar was met een kleine, 147 pk sterke 2,0-liter V6.

Mazda 323 (BJ, 1998)
In 1998 verscheen de auto die voor het laatst als 323 door het leven zou gaan. Mazda hield het wat eenvoudiger bij deze generatie. Er was een sedan en een vijfdeurs hatchback, de FastBreak (ook aangeduid als 323F, maar geen directe opvolger daarvan), met daarnaast dus nog tot 2001 de 323P van de vorige generatie. De 323C en de van de 323 losgeweekte 323F verdwenen. Mazda begon de grip op de Nederlandse markt te verliezen en ook deze nieuwe 323 kon dat tij niet keren. In 2001 werd de auto nog subtiel gefacelift, om uiteindelijk in 2003 het veld te ruimen. De 323 was niet meer, maar zou voortleven onder de naam '3'.

Mazda 3 (BK, 2003)
Begin deze eeuw brak er een nieuw tijdperk aan voor Mazda's C-segmenter. De 323 verdween en werd opgevolgd door de Mazda 3. De auto deelde zijn basis met de Ford Focus en werd overwegend positief ontvangen. We kennen de eerste 3 als vijfdeurs hatchback en als sedan. Aanvankelijk bleef de echte sportiviteit nog uit, maar na de facelift in 2006 kregen we de 3 MPS met maar liefst 260 pk! De 100 km/h werd bereikt in 6,1 seconden en bij 250 km/h houdt het op. Helaas voor Mazda zette de dalende populariteit van de 323 zich voort bij de eerste 3.

Mazda 3 (BL, 2010)
De tweede generatie van de Mazda 3 kreeg een guitige snoet die breed lachend de wereld in keek. Getekend volgens de zogenoemde 'Nagare'-ontwerptaal. Wederom was de 3 er als vijfdeurs hatchback en als sedan. Onderhuids weer veel Ford- en Volvo-genen en ook een MPS-versie ontbrak niet. Die was dankzij de 2,3-liter turbo weer goed voor 260 pk, resulterend in dezelfde prestatiecijfers als de vorige 3 MPS. In 2011 werd de auto al licht gefacelift, maar Mazda bleef trouw aan de brede glimlach. Na slechts drie jaar viel het doek alweer voor de tweede 3.

Mazda 3 (BM, 2013)
Voor de huidige generatie van de Mazda 3 ging het model flink op de schop. het platform kwam niet langer van Ford, maar werd door Mazda zelf ontwikkeld. Ook werd er afscheid genomen van de Nagare-filosofie, ten faveure van de nieuwe 'Kodo'-ontwerptaal. Een hele reeks nieuwe SkyActiv-motoren vond een plekje onder de motorkap van de 3, met in Nederland de 165 pk sterke 2,0-liter als benzinetopper. Voor de dieselaars is er de nog iets grotere 2,2-liter met 150 pk. Hier lijkt 'driemaal is scheepsrecht' wel op te gaan: De auto slaat goed aan, want in iets meer dan twee jaar tijd heeft Mazda er een miljoen gebouwd om aan de vraag te voldoen. Dat is maar liefst éénvijfde van alle 3's sinds de introductie in 2003.