Stelling: 'Retrodesign bij auto's is creatieve armoede'

De Renault 5, Fiat 500, Alpine A110, Volkswagen Beetle, Mini Cooper, Land Rover Defender, Ford GT, Chrysler PT Cruiser en ga zo maar door. In de loop der jaren zijn er heel wat auto's verschenen die qua uiterlijk teruggrijpen of voortborduren op het verleden. We hebben ze nog lang niet allemaal genoemd. Regelmatig blijkt het een schot in de roos. Zo werd de reïncarnatie van de Fiat 500 een megasucces en de wedergeboorte van Mini bleek geen loze exercitie. Dat is voor een groot deel te danken aan het werk dat op de tekentafel is verricht.

Niet zelden zorgen dergelijke retrocreaties voor aardig wat polarisatie. De Volkswagen New Beetle, bijvoorbeeld, wist de meningen behoorlijk te verdelen bij zijn onthulling in 1997. Bij de Chrysler PT Cruiser was de kritiek ook zeker niet van de lucht. Retrodesign brengt in elk geval altijd wel wat teweeg, maar je maakt er als autofabrikant niet alleen vrienden mee. Dat beseft Renault, dat met de nieuwe R5, R4 én Twingo de retrohoek in duikt, zonder enige twijfel. In gesprek met AutoWeek gaf hoofdontwerper Laurens van den Acker nog ruiterlijk toe dat het risico's met zich meebrengt. “Het is raak, of het is niet raak.” Van den Acker benadrukt dat de technische basis belangrijk is voor het wel of niet slagen van retrodesign. Volgens hem bieden elektrische auto's wat dat betreft goede kansen.

Ontwerper Niels van Roij scheen in AutoWeek 29 van vorig jaar zijn licht op retrodesign en hij vindt dat bij de Volkswagen ID Buzz juist blijkt dat een EV-basis geen garantie voor succes is: "Het probleem is de ‘packaging’. Dat is de onderhuidse techniek, in dit geval het MEB-platform. Het is lastig voor de designers om daar iets goeds omheen te tekenen. Dat geldt niet alleen voor de Buzz, maar ook voor de ID-personenauto’s, die zijn allemaal slecht geproportioneerd.” Verder is het volgens Van Roij bij retrodesign soms de kunst om het ontwerp niet té retro te maken en meer te gaan voor herkenbaarheid dan oude wijn in nieuwe zakken. De Land Rover Defender is daarvan volgens hem een goed voorbeeld. "De proporties komen overeen, verder is het echt een verse, moderne auto met een eigen, nieuw karakter. Dat maakt dit ontwerp zo goed: je ziet direct dat het een Defender is, maar hij kijkt op geen enkele manier terug naar het verleden." 

Of je een retro-ontwerp nou geslaagd vindt of niet, het is in elk geval duidelijk dat autofabrikanten ermee appelleren op een gevoel van herkenning, op sentiment, op associaties met het verleden. Je zou in die zin kunnen zeggen dat het een gemakkelijk 'trucje' is, om mee te liften op eerder succes én niet met een leeg vel papier te hoeven beginnen. Vooral creatieve armoede dus. Of gaat jou dat te ver? Laat vooral ook weten in de reacties waarom je het daar wel of niet mee eens bent, of waarom wat jou betreft de waarheid meer in het midden ligt.