Reportage: per Fiat 124 Spider naar het zuiden
Terug naar de Côte
Eind jaren zestig van de vorige eeuw in Frankrijk. Oorlogsheld en ijzervreter Charles de Gaulle is president, Louis de Funès hangt in de bioscopen de joker uit en uit de transistorradio's schalt de muziek van Serge Gainsbourg en Claude François. Ergens tussen Australië en Zuid-Amerika experimenteren de Fransen op een tropisch strand met sinistere wapens, maar de stranden van de Rivièra vormen het decor voor zonnige zomers en een tegenwoordig ondenkbaar onschuldige joie de vivre. Aan de Promenade des Anglais in Nice staan de Peugeots 404, Citroëns Méhari en Simca's 1100 spiegel aan spiegel in de verkoelende schaduw van de hoge palmbomen. Minder alledaags, maar niettemin gezichtsbepalend voor die tijd is de Fiat 124 Spider, een voor die tijd modern gelijnde roadster die de Côte d'Azur een vleugje Italiaanse flair gaf.
Sofia Loren
In 2012 tekenden Fiat en Mazda een overeenkomst om samen een tweezits roadster te ontwikkelen, die bij de Japanners de volgende generatie MX-5 zou gaan worden en bij de Italianen de Alfa Romeo Spider nieuw leven moest inblazen. Tenminste, dat laatste leek zo voor de hand te liggen dat iedereen daar blindelings van uitging. Totdat CEO Sergio Marchionne een jaar later liet weten dat een auto in Italië gebouwd moest worden om het Alfa-logo te mogen dragen, een voorwaarde waaraan de in Nagasaki te bouwen coproductie niet voldeed. Nu zou je kunnen denken dat op dat moment het roer ineens om ging en een container Fiat-logo's naar Japan werd verscheept, maar gezien de nodige ontwikkelingstijd in combinatie met het onmiskenbare Fiat-uiterlijk kan het eigenlijk niet anders dan dat deze auto vanaf het prilste begin al als Fiat was bedoeld. En wat voor Fiat: de ontwerpers hebben zich laten inspireren door de 124 Sport Spider die precies een halve eeuw geleden op de markt kwam. De stijlvolle roadster was getekend door Pininfarina en beleefde zijn debuut op de Salone dell'Automobile di Torino van 1966. Het werd één van die modellen die onlosmakelijk zijn verbonden met oude foto's van de Rivièra uit de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw, met Sofia Loren of Brigitte Bardot op weg naar haar Riva in de havenkom van Saint Tropez.
Dat is dan ook precies de streek waar we deze remake mee naar toe nemen en waar we ons ondanks hoge verwachtingen laten verbazen over de reacties van de mensen daar, die toch aardig wat gewend zijn waar het op auto's aankomt. In Monte Carlo, de ultieme hangout van de rijksten der rijken, waar de McLarens, Lamborghini's, Rolls-Royces en Pagani's om het hardst om aandacht schreeuwen, is het vooral onze Fiat die de mobieltjes en camera's de broekzakken uit krijgt. Als Marchionne met ons was meegereden, had hij beslist spijt gekregen van zijn ietwat protectionistische halsstarrigheid; dit is een succesje dat Alfa Romeo goed had kunnen gebruiken, maar nu gaat grote broer Fiat ermee vandoor. Hoe geslaagd de remake is, blijkt wanneer we in Cannes bij een verkeerslicht worden aangesproken door een wat oudere man, die ons eerst complimenteert met de staat van de auto, om vervolgens naar het bouwjaar te vragen. Goed, de heer in kwestie zal vast geen groot autokenner zijn geweest, maar zijn vraag bewijst wel hoezeer dit ontwerp de sfeer van vervlogen tijden naar boven weet te halen.
Kunstje
Later in de week, wanneer we over de kustweg van Cannes naar Marseille rijden, komen we net voor Agay Plage toevallig een oude 124 Spider tegen. We zetten de onze ernaast en dan wordt algauw duidelijk hoe Fiat dat kunstje heeft geflikt. De lage, brede grille heeft dezelfde aangesneden hoeken, de koplampen zijn weliswaar niet meer rond, maar hebben wel dezelfde druppelvorm als de oogkassen van de klassieker. De beide bulten op de motorkap zijn bijna één op één overgenomen en de plotselinge welving over de deurgrepen, overgaande in verhoogde heuplijnen in combinatie met de iets uitstekende hoeken boven de achterspatborden, zien we ook op beide auto's terug. Met name dat laatste maakt, en dat is best opmerkelijk, dat de nieuwe 124 Spider meer gemeen heeft met de tweede generatie Mazda MX-5 dan met de huidige en dat zou kunnen betekenen dat MX-5-liefhebbers die de vierde generatie wat te revolutionair vinden in de Fiat een potentieel alternatief kunnen zien.
Toch is de Fiat 124 Spider zeker geen MX-5 met een ander jasje, zo blijkt tijdens onze reis steeds weer. Dat zit hem natuurlijk voor een groot deel in de motor, die Fiat uit eigen stal heeft gekozen. De 1.4-liter MultiAir met zijn 140 pk is voorzien van een turbo, waar Mazda nog steeds bij atmosferisch zweert. Daardoor is de Fiat een stuk schakelluier te rijden, waar je met name op een lange snelwegrit veel plezier aan hebt. Tegelijkertijd heeft hij wel die heerlijk directe, robuust aanvoelende zesbak met korte slagen van Mazda. Alleen de overbrengingsverhoudingen zijn aangepast aan de turbomotor.
Dat neemt niet weg dat de 124 Spider ook op bochtige bergwegen erg leuk is om te rijden. Niet zo scherp en hard als een MX-5, maar de beleving is er nauwelijks minder om en het comfort des te groter. Na ons bezoek aan Monaco rijden we over de Route de Turbie, een schitterende bergweg met fenomenale uitzichten over de Middellandse Zee en het prinsdom, met bovendien een aantal uitdagende haarspeldbochten, maar ook met een zwart randje. Het is op deze weg dat prinses Grazia van Monaco, de voormalige actrice Grace Kelly, op een mooie nazomerochtend in 1982 in één van die bochten rechtdoor het ravijn in reed. Haar dochter Stéphanie overleefde de gruwelijke crash, Grace niet.
Retro
Een dag later volgen we de voetsporen van een andere grootheid uit de geschiedenis. De Route Napoléon is de weg die Napoléon vanuit Cannes door de Alpen richting Lyon en Parijs volgde nadat hij zijn ballingschap op Elba aan zijn laars had gelapt. Behalve het historische belang en de prachtige omgeving is dit ook een parcours waar het heerlijk sturen is met een roadster. Neem wel een kaart en een goede navigator mee, want één van de weinige punten van kritiek op de 124 is het (optionele) navigatiesysteem. Het geeft vaak ronduit verkeerde aanwijzingen, zijn topografische kennis is beroerd en als hij het niet meer weet, zwijgt hij op de meest cruciale punten.
Het interieur van de 124 Spider is wat ons betreft wat te weinig onderscheidend ten opzichte van zijn twee-eiige tweelingbroer, maar zit in deze Lusso mooi in elkaar. Het bruine leer doorbreekt het zwart op een stijlvolle manier en Fiats eigen sportstoelen hebben ons 3.600 kilometer lang geen moment vermoeid. En dat alles zonder de klassieke inborst te verliezen. Moderne auto's bouwen met een retrokarakter; het lukt vaker niet dan wel, maar Fiat heeft het haarfijn door.
Dit verhaal verscheen eerder in AutoWeek 38/2016