Hoe de Willys Jeep eerst landen veroverde en nu harten
Willy, een maatje voor het leven
- Holger Karkheck
- Achtergrond
Tachtig jaar geleden begon in Toledo, in de Amerikaanse staat Ohio, de productie van de oer-Jeep. Het model veroverde Europa, létterlijk. De Willys Jeep is niet alleen een oorlogsheld, hij heeft door de jaren heen ook heel wat harten veroverd. Dat doet hij tot de dag van vandaag.
De gemiddelde gebruikte terreinwagen staat 123 dagen bij de dealer tot zich een koper meldt. De Willys Jeep in de verkoophal van Björn Brockmann staat er net iets langer, namelijk 30 jaar … “Maar ooit zal hij een liefhebber vinden”, zegt Brockmann lachend. Hij trapt met zijn voet op het pedaal van de startmotor (rechts naast het gaspedaal), waarna de 72 pk sterke motor tot leven komt en een stinkende witte wolk produceert. De Willys is van bouwjaar 1958, heeft nog geen 35.000 kilometer op de teller en was ooit in het bezit van ‘Kriegsmobilmachungs-Standort’ Herisau-Ramsen van het Zwitserse leger. Nu staat hij in de buurt van het Duitse Bremen bij Autoland 2000 te wachten op iemand die zich over hem wil ontfermen. Dat moet toch lukken, zou je zeggen, want er wordt in onze contreien maar zelden een Willys Jeep te koop aangeboden. En dat terwijl de Amerikaan in Europa toch een lange geschiedenis heeft. Allereerst zette hij tijdens de Tweede Wereldoorlog voet op Europese bodem als vervoermiddel van de geallieerden. Ook de Russen maakten er overigens gebruik van. De slechts 3,30 meter korte terreinwagen kan ondanks zijn bescheiden vermogen hellingen van 60 procent aan. Particuliere kopers waren in eerste instantie in ons land logischerwijs zeldzaam, maar in Zwitserland was het een verkoopsucces. Er reden 25.000 exemplaren rond, waarvan een groot deel werd ingezet door het Zwitserse leger.
Tijdens zijn internationale militaire carrière transporteert de Willys zo ongeveer alles wat de wapenindustrie in de loop der tijd heeft gemaakt, zoals 12,7-millimeter-kanonnen en machinegeweren. De Jeep moet tijdens de Koude Oorlog zelfs een kernwapen van het type Davy Crockett vervoeren. Ook maakt hij in 1962 deel uit van de laatste bovengrondse Amerikaanse atoomwapentest in de woestijn van Nevada.
Deze Willys Overland M38A1 stamt uit het bouwjaar 1958 en werd gebruikt door het Zwitserse leger. Hij staat nu in het Duitse Bremen te koop voor € 22.900.
Onder de motorkap zorgt een 72 pk sterke motor voor de aandrijving. De versnellingsbak heeft drie verzetten. Dit exemplaar is geheel gerestaureerd.
Rechts naast het gaspedaal zit het pedaal waarmee je de startmotor bedient. Een sleutel heb je niet nodig, zo benadrukt de verkoper van dit exemplaar.
Soortnaam
Het is gelukkig allemaal alweer lang geleden. In de jaren 70 groeit de Jeep uit tot vervoermiddel van vrije geesten. De naam Jeep wordt al snel een soortnaam. Plotseling heeft iedereen het over een ‘Volkswagen-jeep’ (Iltis) en een ‘Mercedes-jeep’ (G-klasse).
Nu blaast hij dus alweer 80 kaarsjes uit, de enige echte Jeep. Als je zijn stamboom wilt optekenen, heb je een flink stuk papier nodig. Laten we het zo zeggen: het is een patchwork-familie. Nadat de American Bantam Car Company in 1940 het prototype heeft gebouwd, wordt de serieproductie gezamenlijk verzorgd door Willys en Ford. In 1953 neemt een zekere Henry J. Kaiser het bedrijf Willys-Overland over. Kaiser, zoon van Duitse immigranten, is beroemd geworden door de bouw van het beroemde schip Liberty in de Tweede Wereldoorlog.
De Station Wagon in woodie-uitvoering, oftewel met een houtdecor dat op de auto is aangebracht met verf. Deze uitvoering wordt tot 1977 in Zuid-Amerika gebouwd.
In 1970 neemt AMC (American Motors) het merk Jeep over van Kaiser, in 1987 volgt Chrysler. Deze fabrikant fuseert vervolgens met Daimler, daarna met Fiat en tegenwoordig noemt het fusiebedrijf dat voortkwam uit FCA en PSA zich Stellantis. De Jeep maakt het allemaal niet uit, want hij is tot de dag van vandaag trouw gebleven aan zichzelf. Ook na 80 jaar biedt hij nog een beperkte hoeveelheid comfort en matige rijeigenschappen op het asfalt. Dat doet er echter allemaal niet toe. Wie de voorruit naar voren klapt en de deuren demonteert, ervaart het unieke Jeep-gevoel dat geen enkele andere auto biedt.
Tijdlijn
1915 - Het hoofdkantoor van Jeep in Toledo, met zeven etages, wordt gebouwd. Het was in gebruik tot 1974 en werd in 1979 gesloopt.
1941 - De serieproductie van de Willys gaat van start bij Willys en Ford, die de productietaken verdelen.
1944 - In totaal rollen er tijdens de oorlog circa 600.000 Jeeps van de band.
1946 - Een jaar na het einde van de Tweede Wereldoorlog start de productie van de Station Wagon.
1949 - De Willys M38 wordt gebouwd van 1949 tot 1952.
1955 - De Willys DJ3A Jeep Dispatcher wordt onder andere door de Amerikaanse post ingezet.
Jeep CJ-6
1956 - De CJ-6 is een langere variant van de CJ-5: het model wordt gebouwd van 1956 tot 1975.
1957 - De Jeep FC 170 heeft een laadbak met een lengte van 2,74 meter. De bestuurderscabine is boven de motor geplaatst.
1964 - De CJ-5 wordt tussen 1954 en 1983 geproduceerd in de fabriek in Toledo.