Gepersonaliseerde kentekens in Nederland: vergeet het maar

In januari vorig jaar gaven PVV, VVD, NSC en BBB aan wel oren te hebben naar het invoeren van een systeem dat het mogelijk maakt om in Nederland een gepersonaliseerde kentekenplaat aan te vragen. De partijen vroegen destijds demissionair minister Mark Harbers (Infrastructuur en Waterstaat) in een motie om de mogelijkheden daartoe te onderzoeken. De onderzoeksresultaten zijn binnen en het advies van directies Wegen en Verkeersveiligheid en Voertuigen en Digitale Infrastructuur aan minister Barry Madlener is slecht nieuws voor wie op een kentekenplaat met zijn voornaam erop zit te wachten. Het advies luidt namelijk: doe het niet. Wat blijkt? Madlener doet het niet. "Het kabinet ziet op basis van het onderzoek geen aanleiding om het stelsel voor kentekenregistraties te wijzigen", schrijft Madlener in een brief aan de Tweede Kamer.

Uit onafhankelijk onderzoek door Significant Synergy blijkt dat het invoeren van gepersonaliseerde kentekens in Nederland technisch best mogelijk, maar ook zeer complex is. Onder meer doordat het kenteken in Nederland gekoppeld is aan het voertuig, en niet aan de bestuurder zoals in bijvoorbeeld België waar gepersonaliseerde kentekens al jaren bestaan. Het kenteken wordt gebruikt door verzekeraars, de RDW, door leasemaatschappijen en voor het berekenen van fiscale zaken. Het invoeren van een gepersonaliseerd kenteken zou door de verwevenheid van kentekens met diverse systemen binnen de overheid en bij bedrijven een enorm kostenplaatje met zich meebrengen. Al deze partijen zouden hun systemen moeten aanpassen en personeel eventueel moeten bijscholen. In het onderzoek loopt de ruwe schatting van de totale implementatiekosten uiteen van enkele tientallen miljoenen tot meer dan honderd miljoen euro. Daarbij zijn volgens het advies de tientallen miljoenen euro's aan mogelijke jaarlijkse exploitatiekosten niet meegerekend. De geschatte kosten lopen sterk uiteen doordat er naar verschillende mogelijke systemen is gekeken.

Ook de RDW heeft de mogelijkheden bekeken en heeft uitgezocht wat de financiële gevolgen van het invoeren van een systeem dat gepersonaliseerde kentekens mogelijk maakt, financieel voor de RDW gaat betekenen. Het schat de realisatiekosten in op - afhankelijk van de gekozen variant - zes tot veertig miljoen euro.

Drie mogelijke varianten

Er is gekeken naar een variant waarbij de eerste eigenaar van de auto een gepersonaliseerd kenteken mag kiezen, een kenteken dat bij een nieuwe tenaamstelling mee gaat met het voertuig naar de volgende eigenaar. Dat klinkt ietwat onhandig. Dat zou kunnen betekenen dat 78-jarige Gerda straks rondrijdt met 2Hot2Handle op de kentekenplaat, of dat Frits rondrijdt met Huigbert op het kenteken. Bij een tweede variant wordt gewerkt met schaduwkentekens. Elk voertuig behoudt daarbij een voertuiggebonden kenteken dat dus altijd aan het voertuig is gekoppeld, maar daarnaast kan een schaduwkenteken worden aangevraagd dat dat kenteken tijdelijk vervangt. Dit zou eenvoudiger terug te draaien zijn, onder meer bij een nieuwe tenaamstelling van de auto. Bij de derde variant gaat het het volledig omgooien van het huidige kentekenregistratiesysteem waarbij alle kentekens persoonsgebonden zijn en waarbij het kenteken dus bij de persoon en niet bij het voertuig hoort. Dit zou uiteraard de variant zijn die het duurste is om te implementeren.

Bij geen van de bekeken varianten zou er binnen het Nederlandse systeem een optie mogelijk zijn die 'de verdiencapaciteit' van het ministerie aanzienlijk zou vergroten en/of zou kunnen leiden tot lastenverlaging voor automobilisten, zo lezen we. Het is dus duur en complex en ook wordt de groep van de bevolking die behoefte aan een gepersonaliseerd kenteken heeft, ingeschat als 'slechts enkele procenten groot." Daarmee lijkt de deur definitief dichtgeslagen.