'Gebruikte banden kopen kan voordelig uitpakken, maar koop ze wel bij een specialist'

Banden zijn van levensbelang. Die vier stukken rubber vormen immers de enige link tussen jou en het wegdek. Ze voeren het regenwater af en bezorgen je - als het goed is - voldoende grip, op het moment dat water of sneeuw het wegdek verraderlijk maakt. En natuurlijk een zo kort mogelijke remweg, als elke millimeter telt. Niet voor niets hebben we in Nederland een apk-norm die stelt dat een band tenminste 1,6 millimeter profiel moet hebben. En niet voor niets geven veel apk-keurmeesters hun klanten bij dat minimale profiel alsnog nadrukkelijk het advies om banden te vervangen vanaf 2 mm profiel.

Als je je ogen sluit en denkt aan ‘gebruikte banden’ dan zie je vreselijke beelden. Beelden van kale loopvlakken, bulten, droogtescheuren, canvasbreuken en auto’s die de vangrail of berm inschieten omdat zo’n gebruikte, totaal afgereden band de moed opgeeft. Maar denk dan hier eens over na: we kopen in Nederland massaal gebruikte auto’s. Die worden bijna zonder uitzondering afgeleverd op – inderdaad – gebruikte banden, waarop de trotse, nieuwe eigenaar vervolgens fluitend duizenden of tienduizenden kilometers aflegt zonder zich ooit zorgen te maken over het verleden van die band. Dat gegeven biedt stof tot nadenken.

Risico op verborgen gebreken

“Gebruikte banden? Dat kan gevaarlijk voor u zijn!” Die woorden krijgen we te horen als we de klantenservice van Michelin bellen, met de vraag hoe zij denken over een setje gebruikte Michelins op onze fictieve ‘wat oudere auto die weinig kilometers maakt’. Er volgt een uitleg over hoe je nooit kunt weten wat de geschiedenis van een band is en hoe er veel verborgen gebreken kunnen zijn: “We zouden het nooit aanraden om een gebruikte band te kiezen.” Het is een uitleg die op zichzelf hout snijdt.

Vijftien procent klanten kiest voor gebruikte banden

“Het klopt. Er gaat niets boven een nieuwe band, dat zeg ik ook altijd tegen mijn klanten,” zegt Karel Niesing (54), die al dertig jaar een goedlopend bandenbedrijf heeft in het Limburgse Brunssum. Nieuwe autobanden gaan bij hem als warme broodjes over de toonbank. “Maar er is ook een aanzienlijke groep klanten die voor gebruikte banden kiest. Toch zeker zo’n vijftien procent.”

Maar als een gebruikte band gevaarlijk voor je is, dan zijn die mensen toch hartstikke gek? Nou, dat ligt toch iets genuanceerder. Bovag-woordvoerder Paul de Waal legt uit: “De Bovag is zeker niet per definitie tegen gebruikte banden. Het is alleen een kwestie van bezint eer ge begint.” Volgens bandenspecialist Karel Niesing ligt een deel van het probleem bij de consument zelf: “Mensen vinden banden gewoon geen interessant onderwerp. Ze weten er niets van en interesseren zich er niet voor. Bij gebruikte banden denken ze automatisch aan ‘opgebruikt’. Mensen weten vaak gewoon niet beter. Was er laatst geen onderzoek dat aangaf dat heel veel automobilisten in de zomer nog steeds op winterbanden rijden? Dat zegt veel.”

Veertig procent goedkoper

Niesing zegt te weten waarom consumenten soms voor tweedehands autobanden kiezen. “Gebruikte banden zijn veel goedkoper dan nieuwe, het scheelt zo’n veertig procent in prijs. Soms heb je gewoon even geen geld en dan wordt zo’n band snel interessant. Of soms zijn je banden versleten en weet je dat je nog maar een paar maanden met een auto wilt rijden. Er is vraag naar gebruikte banden, dus als wij onze klanten ermee kunnen helpen dan verkopen we ze graag.” Volgens Niesing is het een feit dat er veel cowboys actief zijn in de wereld van de gebruikte banden. “Die besmetten de handel van de betrouwbare partijen. Daarom geef ik garantie op de gebruikte banden die ik verkoop, omdat ik weet wát ik verkoop. Ik weet waar de banden vandaan komen en ik weet dat ze in goede staat zijn.”

Bezint eer ge begint

Terug naar Paul de Waal van de Bovag en zijn stelling ‘bezint eer ge begint’. “Als een aanbod onwaarschijnlijk goedkoop is, dan is er waarschijnlijk iets mis mee. Gebruikte banden hoeven helemaal niet slecht te zijn, maar het is verstandig om je bewust te zijn van een aantal belangrijke zaken. Let bijvoorbeeld goed op de maat en de snelheidsindex van de band. Vervang bovendien nooit één band, maar wees er altijd zeker van dat je twee gelijke banden op dezelfde as hebt. Maar kijk vooral goed uit wáár je koopt. Zoek een professional en ga bij voorkeur naar een adres dat je kent en vertrouwt. Als je dat doet kan het een interessant alternatief zijn, zeker als je bedenkt dat hergebruik duurzamer is dan weggooien.”

Woorden van gelijke strekking komen van Joost Kester, COO van RecyBem, de organisatie die namens de bandenbranche de inzameling en recycling van gebruikte autobanden uitvoert. Elk jaar zamelt RecyBEM zo’n 9 miljoen gebruikte banden in, waarvan het grootste deel wordt verwerkt in speeltuintegels, kunstgrasvelden en asfalt. “Maar een heel klein deel van de banden die wij inzamelen komt terug op de markt”, zegt Kester. “Het is heel lastig in te schatten hoe groot dat deel precies is, maar het is zeker niet meer dan een half procent van wat we inzamelen. Kijk, banden komen niet zomaar bij ons terecht. Een garage die een band afkeurt doet dat met een reden. Maar als je mij vraagt of het een slecht idee is om gebruikte banden aan te schaffen zeg ik ‘nee’. Zoek een vakman, iemand die serieus met banden bezig is en weet waarover hij praat. Dan kan een gebruikte band nog een prima koop zijn.”

Brancheorganisatie VACO is er niet tegen

De VACO, de brancheorganisatie voor de banden- en wielenbranche, behartigt de belangen van zo’n 260 bedrijven – met in totaal 650 vestigingen – in Nederland. De aangesloten bedrijven zijn volgens de VACO zonder uitzondering vaklui die de juiste opleiding hebben gehad en de juiste apparatuur gebruiken om de veiligheid van banden te kunnen garanderen. Het zijn, kortom, bandenkenners. VACO-communicatiemanager Joost Rombout zegt dat de VACO absoluut niet tegen gebruikte banden is, maar herhaalt hetgeen Paul de Waal van de Bovag en Joost Kester van RecyBEM aanhalen: “Als je gebruikte banden overweegt, dan moet je beseffen dat er veel bij komt kijken om die op een goede en veilige manier aan te schaffen. Banden zijn complex, en consumenten zijn zich vaak niet bewust van die complexiteit en de ontelbare factoren die een rol spelen bij de veiligheid van een band.”

Niet bij een particulier

Rombout benadrukt dat je gebruikte autobanden niet zomaar van een particulier moet overnemen. “Als je dat doet is er altijd een risico. Je weet niet of zo iemand te lang met een te lage bandenspanning heeft gereden. Als dat wel zo is, kan er onzichtbare schade zijn. We kunnen allemaal zien of het profiel van een band nog een beetje in orde is, maar weet je ook hoe je de leeftijd van een band kunt zien? Dat is heel belangrijk, want banden van tien jaar of ouder kunnen last krijgen van droogtescheuren die niet meteen goed zichtbaar hoeven te zijn, maar die wel gevaar kunnen opleveren. Wij adviseren per definitie om banden die ouder zijn dan tien jaar te vervangen.”

Maar er spelen nog meer factoren een rol. Rombout: “Hoeveel kilometer ga je rijden op gebruikte banden? Weet je welke belastingsindex je moet hebben? Ben je je bewust van het snelheidssymbool? Daarom adviseren wij om altijd zaken te doen met een professional, die weet waarop hij moet letten en kan je garanderen dat een band veilig is. Autobanden vormen een vak op zich en dat vak draait om veiligheid. Dat mag je nooit uit het oog verliezen.”

Gebruikte autobanden uitsluitend gekocht van dealers en leasemaatschappijen

Bandenspecialist Niesing legt uit hoe hij naar gebruikte banden kijkt, waar hij ze vindt en hoe hij ze veilig aan zijn klanten kan verkopen. “Een gebruikte band is wat anders dan een oude band. Ik koop mijn gebruikte banden uitsluitend van dealers en leasemaatschappijen en altijd per set. Een leaseauto die wordt ingeleverd op zomerbanden heeft vaak ook nog een winterset. En een nieuwe SUV wordt bij de dealer afgeleverd op nieuwe zomerbanden, maar hoe vaak gebeurt het niet dat het oudere echtpaar dat zo’n auto aanschaft allseasonbanden wil laten monteren? De zomerset die van zo’n auto komt heeft dan hooguit een paar honderd kilometer gereden, dus hoe ‘gebruikt’ is zo’n band dan? Datzelfde geldt voor die winterset van die leaseauto. Als die pas 10.000 kilometer heeft gereden en altijd door een bandenspecialist is gecontroleerd, dan kun je toch niet zeggen dat zo’n band is afgedankt?”

Duurzaam alternatief

De leasemaatschappijen en dealers waarmee Niesing werkt controleren de banden nog voor ze in Brunssum worden afgeleverd, en eenmaal daar zetten zijn medewerkers ze op een testmachine die de banden op hoge druk brengt. “Zo vallen eventuele breuken meteen op. Maar liefst 99 procent van de banden die we binnenkrijgen zijn van prima kwaliteit, hooguit 1 procent valt af. En als één band een mankement heeft, dan gaat de hele set weg. Maar vaak krijgen we demobanden binnen, die nog nagenoeg nieuw zijn en waar de gekleurde markeringen nog op te zien zijn. Die banden zijn iets minder goedkoop, maar kunnen ook nog veel langer mee.”

Geen banden van schadeauto's

Banden van schadeauto’s gaat Niesing per definitie uit de weg. “Die komen er bij ons niet in. Ik durf te stellen dat een gebruikte band van een A-merk vaak een betere keuze is dan een nieuwe band van een onbekend merk. Het verschil in rubberkwaliteit en dus grip is vaak heel groot. Maar vaak kiezen mensen eerder voor een goedkope, nieuwe band omdat ‘nieuw’ de reputatie heeft beter te zijn.” Hij ziet dat juist jongeren alleen maar naar de prijs van een band kijken. “Ik wil maar zeggen: mensen hebben een verkeerd beeld van gebruikte autobanden. Als je ze bij een specialist koopt zijn ze niet tot op de draad versleten, onveilig of afgedraaid. Dan zijn ze veilig, en nog prima in staat tot heel veel veilige kilometers. Je zou best kunnen zeggen dat een gebruikte band dan een duurzaam alternatief is.”

Opvallend is dat de experts desgevraagd allemaal erkennen dat gebruikte banden niet de aandacht krijgen die ze verdienen, terwijl ze toch een duurzaam alternatief kunnen vormen voor een nieuwe band. “Gebruikte banden staan inderdaad niet zo op ons netvlies”, geeft Bovag-woordvoerder Paul de Waal onomwonden toe. “Terwijl gebruikte auto- onderdelen veel meer ingeburgerd zijn. Het is immers niet voor niets dat we de autosloperij van vroeger tegenwoordig autodemontagebedrijf kunnen noemen. Misschien spreken we over niet al te lange tijd wel op dezelfde manier over gebruikte banden. Ze verdienen het in elk geval om niet te worden genegeerd.”