Een jaar zonder verkeersdoden: wat Nederland kan leren van Helsinki
30 km/h
De Finse hoofdstad Helsinki heeft al meer dan een jaar lang geen enkel dodelijk verkeersongeluk geregistreerd. Daarmee is het een van de grootste steden in Europa die dit voor elkaar krijgt. Wat is het geheim van de Finnen?
De laatste keer dat er iemand omkwam in het verkeer in Helsinki, was in juli 2024. Sindsdien vielen er nul doden, en dat in een stad met ruim 660.000 inwoners. Alleen kleinere steden hebben in het verleden soortgelijke cijfers gehaald, waaronder de Duitse steden Freiburg en Gelsenkirchen. Volgens de Finse verkeersdeskundigen zit het succes in een mix van maatregelen. Er zijn meer verkeerscamera’s geplaatst, voetgangers- en fietspaden zijn sterk verbeterd en er is nauwe samenwerking tussen politie en milieudiensten.
Maximumsnelheid 30 km/h
Maar dé sleutel ligt volgens verkeersingenieur Roni Utriainen bij iets anders: de snelheid. "Op meer dan de helft van de straten in Helsinki geldt een maximumsnelheid van 30 kilometer per uur”, aldus Utriainen tegen de Finse publieke omroep Yle. "In de jaren 80 was dat nog 50 kilometer per uur op veel plekken. Dat is nu ondenkbaar.” De snelheidsverlaging maakt niet alleen de straten veiliger, maar ook leefbaarder. Minder herrie, minder uitstoot en vooral minder slachtoffers.
Helsinki is niet de enige stad die inzet op ‘Vision Zero’, het Europese streven naar nul verkeersdoden. Parijs en Brussel voerden al eerder een algemene snelheidslimiet van 30 kilometer per uur in binnen de stadsgrenzen. In Spanje geldt die limiet sinds 2021 op alle tweebaanswegen binnen steden.
De resultaten zijn volgens experts hoopgevend: minder doden, minder zwaargewonden en meer ruimte voor voetgangers en fietsers. De Duitse keuringsorganisatie Dekra houdt sinds 2014 een interactieve kaart bij waarop te zien is welke Europese steden een jaar lang zonder verkeersdoden zijn gebleven. Grote steden, met meer dan 310.000 inwoners, zonder verkeersdoden zijn nauwelijks te vinden op die kaart.
Minder doden en gewonden
Helsinki breekt daarmee dus een trend. En Nederland dan? In Nederland wordt in steeds meer steden geëxperimenteerd met zones van 30 kilometer per uur, zoals in Amsterdam, Rotterdam en Utrecht. Toch is er nog geen grote stad die een jaar zonder verkeersdoden heeft kunnen noteren.
De Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV) schat dat met een snelheidsverlaging voor de helft van de straten waar 50 kilometer wordt gereden, tussen de 22 en 31 procent van het aantal verkeersdoden en -gewonden kan worden voorkomen. Bovendien zou de overlevingskans voor een voetganger bij een botsing met een auto op 95 procent liggen op een 30-kilometerweg, waar dat 85 procent is op een 50-kilometerweg.
Lees ook
Investeringen in snelwegen bittere noodzaak, waarschuwt Brabant
Snelheidscontrole als geldmachine: Noord-Italië zet alle flitspalen uit
In deze landen riskeer je een flinke boete als je een flitsmelder op je telefoon hebt
'Nederlanders ergeren zich vooral aan BMW-rijders en Belgen'
