Brandstofprijzen blijven stijgen: waar houdt het op?

De gemiddelde landelijke adviesprijs voor een liter benzine staat op het moment van schrijven op €2,035. Iedere dag komt er zo'n beetje een eurocent bovenop. NU.nl sprak enkele experts over verwachtingen voor de toekomst en hoe het zover heeft kunnen komen. "Er zijn drie scenario's denkbaar", zegt directeur Paul van Selms van het consumentencollectief UnitedConsumers, dat de landelijke adviesprijzen voor aan de pomp dagelijks doorkrijgt van de oliemaatschappijen. Hij schetst twee logische scenario's en één schrikbeeld: "We blijven rond de €2, de prijs zakt weer wat terug tot onder de €2, of we gaan door naar - noem maar een getal - €3." Dat laatste zou gebeuren als de olieprijs dubbel zo hoog zou zijn als nu, dus rond de 160 dollar per vat. "In het buitenland zou de prijs aan de pomp dan verdubbelen. Hier juist niet, omdat de helft van de prijs wordt bepaald door belastingen. Dat werkt in dit geval dempend."

Volgens VNPI, de branchevereniging voor raffinage en tankstations, zijn de hoge pompprijzen ook deels aan de belastingen te wijten. "In 2019 zijn de btw en accijns verhoogd", zegt directeur Erik Koster. "Maar de olieprijs is de voornaamste oorzaak en daarbij spelen de euro-dollarkoers en vraag en aanbod een rol." Volgens Koster speelt in Nederland nog iets waardoor benzine nu duurder is. "De invoering van E10 en de eisen die daaraan gesteld worden, daardoor is het product ook duurder geworden. Het is dus een combinatie van factoren waardoor de benzineprijs zo hoog is, terwijl de olieprijs maar iets meer dan 80 dollar is." De capaciteit van de raffinaderijen, waar van olie onder andere benzine wordt gemaakt, heeft volgens Koster nu geen invloed op de prijs: "Er is nog steeds sprake van overcapaciteit."

Oplossing?

Een enkele oplossing om de prijzen omlaag te krijgen, is er dan ook niet. In eerste instantie hangt het vooral af van de olieprijs en dat is weer afhankelijk van de olieproducerende staten: "Die blijven voorlopig bij hun strategie dat ze de productie langzaam opvoeren", weet Van Selms. Het lijkt er dus in dat opzicht niet op dat daar snel verbetering in komt. Dan is er nog wat hier in Nederland bepaald wordt. Van Selms kan zich indenken dat de overheid de belasting op brandstof verlaagt als de benzineprijs maar blijft oplopen. "Dat is nog een knop waar wij zelf aan kunnen draaien, wat in andere landen niet kan."

Tot die tijd zijn eigenaren van auto's met een verbrandingsmotor duur af, vooral hier in Nederland. Bij onze zuider- en oosterburen ben je pakweg 30 tot 40 eurocent per liter minder kwijt.