AutoWeek Top 50: de belangrijkste innovaties

Tot 1990 werd er heus het nodige verbeterd aan auto's, en werd er hier en daar wel een beetje gepionierd met elektronische snufjes, veiligheidssystemen of alternatieve aandrijflijnen, maar zeker na de millenniumwisseling namen de ontwikkelingen een grote vlucht. In onderstaande lijst vind je de in onze ogen 10 belangrijkste innovaties in autoland op een rij - in willekeurige volgorde - waarbij we de bewuste innovatie hebben 'opgehangen' aan de auto die er als eerste mee op de proppen kwam of die we kunnen beschouwen als belangrijkste 'drager' van de betreffende technolgie.

1. ESP (Mercedes S600 Coupé, 1995)

In 1995 introduceerden drie merken (Mercedes, BMW en Toyota) hun versie van het samen met Bosch ontwikkelde Electronic Stability Program, waarbij eerstgenoemde de officiële primeur had met de S 600 Coupé. Hoewel elke fabrikant er zijn eigen naampje aan hing, werd ESP de algemeen gebruikte afkorting voor het systeem dat middels remingrepen op de individuele wielen en/of ingreep in de aandrijfkrachten de auto op koers houdt wanneer er gripverlies optreedt en de bestuurder de controle over de auto dreigt kwijt te raken.

2. Waterstof (Honda FCX Clarity, 2008)

Veel fabrikanten hebben achter de schermen geëxperimenteerd met waterstof als alternatieve brandstof (zo liet BMW in 2006 een kleine vloot Hydrogens 7 proefdraaien) maar de publieke doorbraak kwam in 2008, toen Honda met de FCX Clarity de eerste in serie geproduceerde waterstofauto in de showroom zette. Daarbij zorgde de waterstof niet voor de voeding van een verbrandingsmotor, zoals bij de 7-serie, maar werd het gebruikt om het via een brandstofcel om te zetten in elektriciteit. De toekomst zal moeten uitwijzen of waterstof, waarvan de productie gepaard gaat met CO2-uitstoot, een goed alternatief voor fossiele brandstof is.

3. Hybride aandrijving (Toyota Prius, 1997)

Het mag dan misschien niet moeders mooiste zijn geweest, die allereerste Prius (ook een Top 50 kandidaat, overigens) maar hij zorgde hoogstpersoonlijk voor de doorbraak van hybride rijden - toen niemand eigenlijk nog wist wat dat nu precies inhield. Het combineren van een verbrandingsmotor met een (of meerdere) elektromotoren is anno 2015 behoorlijk ingeburgerd en zo ongeveer elke autofabrikant heeft wel een of meerdere modellen met (een vorm van) hybride aandrijving in de catalogus. Zie ook nummer 6: de plug-inhybride.

4, Automaat met dubbele koppeling (Volkswagen Golf R32, 2003)

Volkswagen (Golf R32) en Audi (TT) kwamen in 2003 nagenoeg tegelijkertijd met een nieuw soort automatische transmissie op de proppen: DSG, kort voor Direkt Schalt Getriebe, waarmee sindsdien vaak ook de soortgelijke transmissies van andere fabrikanten worden aangeduid. De bak, die in samenwerking met specialist BorgWarner werd ontwikkeld, werkt met twee koppelingen; eentje voor de even versnellingen en eentje voor de oneven. Daardoor staat het volgende verzet altijd 'startklaar', wat zeer snelle schakeltijden garandeert. De R32 gaf het startschot voor een kleine revolutie in automatenland, er zijn nog maar weinig automerken die geen 'DSG' aanbieden.

5. Night Vision (Cadillac DeVille, 2000)

Veel automobilisten vinden het niet prettig om in het donker te rijden, zeker niet op slecht verlichte wegen. Om het menselijk zicht een handje te helpen, bood Cadillac in 2000 als eerste fabrikant een 'nachtkijker' in een (in serie geproduceerd) model aan. Night Vision maakte gebruik maakte van een infraroodcamera. De informatie daarvan werd geprojecteerd op de voorruit via een head-up display. 'Warme' objecten (mensen, dieren) werden herkenbaar gemaakt door wit op te lichten. In de jaren erna zijn de systemen geperfectioneerd en uitgebreid, maar Night Vision is nog altijd iets voor auto's in het duurdere segment.

6. Plug-in hybride (Chevrolet Volt, 2010)

Nadat de wereld in 1997 kennis had gemaakt met de 'gewone' hybride-auto, was het in 2008 in de vorm van de BYD F3DM tijd voor de volgende stap: een hybride die de batterijen niet alleen oplaadt tijdens het rijden of remmen maar die je gewoon thuis voor de deur aan de laadpaal kunt hangen, waardoor je 's ochtends weer een vers, afgetopt accupakket hebt. Wanneer je dat leeg hebt gereden, springt de verbrandingsmotor bij en die laadt tijdens het rijden ook het accupakket weer bij. Sinds de komst van de Opel Ampera en Chevrolet Volt (ook terug te vinden in de overall-lijst van de AW Top 50) is het aanbod aan plug-inhybrides aanzienlijk uitgebreid en wordt dit aandrijfconcept gezien als de beste 'tussenoplossing' tussen de traditionele verbrandingsmotor en volledig elektrisch rijden.

7. Adaptieve cruise control (Mercedes S-klasse, 1999)

De traditionele cruise control, die de snelheid van de auto constant houdt, stamt al uit de jaren 50 van de vorige eeuw maar aan het einde van diezelfde eeuw voegde Mercedes daar een element aan toe: radar. In de jaren ervoor waren fabrikanten in de weer geweest met laser om de afstand tot de voorganger in de gaten te houden en indien nodig gas terug te nemen of bij te geven maar het radargestuurde systeem van Mercedes (Distronic genaamd) kon de auto ook afremmen. Het was een belangrijke stap in de ontwikkeling van een systeem dat de auto daadwerkelijk tot volledige stilstand kan brengen (zie nummer 10). Daarnaast vormt het de basis voor de autonoom rijdende auto, waar Tesla al een flink eind mee op weg is met de Model S.

8. Elektrische auto (GM EV1, 1996)

En dan bedoelen we: de eerste elektrische auto die in onze moderne tijd in serieproductie is gebouwd, want de eerste elektrische auto reed in de 19e eeuw al rond. Met als uitgangspunt de beroerde luchtkwaliteit in California, zette General Motors in 1996 de EV1 op de weg, die het concern via een leaseconstructie uitdeelde aan een selecte groep geïnteresseerden. Ruim 1.100 werden er gebouwd, waarvan de meeste op de schroothoop eindigden omdat GM - ondanks positieve reacties van het publiek - geen heil zag in het project, waarbij het al dan niet op die gedachte werd gebracht door de olie-industrie. Na een paar voorzetjes in de vorm van de Think City en de Tesla Roadster is de Nissan Leaf in 2010 de eerste volwassen gezins-EV die voor iedereen te koop is.

9. Elektrische auto in het luxesegment (Tesla Model S, 2012)

Toen Tesla in 2007 met een omgebouwde Lotus Elise zijn eerste voorzichtige stapjes zette als fabrikant van elektrische auto's, hadden weinig mensen kunnen bevroeden dat het Amerikaanse bedrijf nog geen tien jaar later het uithangbord zou zijn van 'Apple op wielen'. Oftewel: hoe je elektrisch rijden wél sexy kunt maken, door het mooi te verpakken, het vol te stoppen met de laatste technologie en er een sfeertje van 'dat wil ik ook hebben' omheen te creëren. De Tesla Model S (ook een Top 50-kandidaat) is voor veel traditionele autofabrikanten nu hét voorbeeld van hoe je een volledig elektrische luxeauto moet bouwen en daarmee heeft oprichter Elon Musk voor een bescheiden revolutie in autoland gezorgd.

10. Automatische noodstopfunctie (Honda Inspire, 2003)

Door de jaren heen zijn cruise control-functies dusdanig slim geworden dat ze niet alleen kunnen bijremmen om de afstand tot de voorganger in stand te houden maar de techniek (sensoren, radar, camera's) kan ook worden gebruikt om de auto volledig tot stilstand te brengen bij lagere snelheden (stadsverkeer), al dan niet in combinatie met systemen die de bestuurder eerst waarschuwen met een signaal en/of de gordels strak trekken en de hoofdsteiunen in de juiste positie zetten. Tegenwoordig zijn de noodstopsystemen verder verfijnd en kunnen ze ook voetgangers herkennen en in sommige gevallen kan de auto zelf uitwijken.

Wat is in jouw ogen de belangrijkste innovatie van de afgelopen 25 jaar? Laat het weten in een reactie en vergeet niet te stemmen via de poll (alleen op de website).