Waarom we niet zonder kilometerprijs kunnen

Tijd om realistisch te worden in Nederland. Dat we muurvast zitten op de weg wisten we al. Over oplossingen zijn we het hartgrondig oneens met elkaar. Asfaltminnaars en betonboeren stellen voor dat we "gewoon" wegen moeten bouwen, met de logica "dan is er meer ruimte op de weg en stroomt het wel door".

Gaat niet werken. Waarom niet? In de praktijk geldt namelijk een andere logica: hoe meer ruimte je maakt voor auto's, hoe meer auto's er komen. Elke rijstrook die je erbij bouwt, vult zich vanzelf op. Want zodra mensen het gevoel hebben dat ze wél kunnen doorrijden, zullen ze de auto pakken. Met als gevolg dat het binnen de kortste keren wéér vol zit.

Natuurlijk kun je dan zeggen "dan moet er dus nóg meer asfalt bij", maar let's face it: daar hebben we in Nederland simpelweg de ruimte niet voor. Niet alleen in fysieke zin, ook qua overlast: woongebieden hebben te kampen met slechte luchtkwaliteit, en een groot deel van Nederland heeft last van geluidhinder die de normen van de World Health Organisation flink overschrijden.

Er is een veel logischer oplossing: laat automobilisten betalen voor elke kilometer die ze rijden. Is niet meer dan eerlijk toch? Met elke kilometer stoot je CO2 en andere rotzooi uit, veroorzaak je lawaai, en er moeten wegen voor aangelegd worden. Tot nu toe was dat allemaal "gratis". Natuurlijk betaal je wegenbelasting, maar dat weegt bij lange na niet op tegen de maatschappelijke kosten die je veroorzaakt. Bovendien kijkt de wegenbelasting niet naar hoevéél je rijdt.

Een kilometer rijden in de spits is duurder, dat is ook logisch. Want wegen worden gedimensioneerd voor de drukste momenten, dus als iedereen van en naar z'n werk wil. Door rijden in de spits duurder te maken kun je de spitspieken verminderen, en kun je met veel minder wegen toe.

Sterker nog, de meeste nieuwe wegen en verbredingen die tot en met 2020 gepland zijn kun je schrappen door een spitsheffing in de kilometerprijs te stoppen! Dat scheelt de Staat miljarden euro's, en bovendien hebben we minder last van wegwerkzaamheden, dus minder opstoppingen en minder files.

Als je files wilt oplossen, geld wilt besparen, lasten eerlijk wilt verdelen, de overlast van autoverkeer wilt terugdringen én de CO2-uitstoot van het verkeer wilt verminderen, is betalen per kilometer de simpelste en meest effectieve manier.

En geen gezeur over "de auto is de melkkoe van de Staat". De auto is namelijk ook een grote kostenpost van de Staat. Voor automobilisten worden wegen aangelegd worden, geluidsschermen gebouwd, dure luchtkwaliteitsmaatregelen ingezet, hulpdiensten opgetuigd en soms zelf hele woonwijken gesloopt. Eén van de kritiekpunten van Natuur en Milieu op de kilometerprijs is dat mobiliteit voor gebruikers veel goedkoper gaat worden. Zo worden provinciale opcenten, die via de motorrijtuigenbelasting worden geïnd, straks niet in de kilometerprijs vertaald. Dat scheelt alle automobilisten samen €1,1 miljard per jaar, en moet straks door alle Nederlandse burgers samen opgebracht worden in een soort "Provincieheffing". Hoezo de automobilist is melkkoe? De automobilist wordt zwaar gesubsidieerd!

We vinden het allemaal een goede zaak als vandalen moeten opdraaien voor de kosten van het bushokje dat ze in elkaar geramd hebben. Waarom zou de automobilist dan niet voor zijn kosten mogen opdraaien?

Natuur en Milieu over de kilometerprijs: