Sin City USA

Deze week kwam de WRR met het advies dat Nederland zich beter moet voorbereiden op grote rampen, zoals een oliecrisis. In Amerika kwam de kredietcrisis in een stroomversnelling, en moest ik terugdenken aan mijn column Detroit: Sin City. Niet ver van Detroit zat ik in een symposium over energie en verkeer. Trots presenteerde GM daar de Volt als redding van GM en als Prius-killer. Geen woord over het miljardenverlies laat staan dank aan Toyota, dat in de VS ongewild als katalysator voor innovatie fungeert …en dat géén hand ophoudt. Vergeleken met de 700 miljard voor de banken is het staatskrediet van 25 miljard dollar voor de Big Three [GM, Ford en Chrysler; Toyota is al bigger!] een schijntje. The American way of life leidt nu tot mondiale rampen, bovenop het aandeel in het broeikaseffect. Onverkoopbare Hummers zijn geen ramp, uit je huis gezet worden wel. Waar blijven nu onze fellow-travellers van de vrije markt (Zalm en Rutte bijvoorbeeld), waarom houden zij hun mond over deze vorm van potverteren, de grootste staatssteun aller tijden? Wie ooit nog over het "kwartje van Kok" begint zou eerst ff richting Amerikaanse vrienden moeten kijken, die met hun onbetaalde rekeningen de hele wereld meeslepen in triljarden-verliezen op de beurzen en huizenmarkten! Mijn huis is deze maand 25.000 euro minder waard geworden, dat is 400 volle tanks, ofwel 20 jaar autorijden. Feit is dat de Amerikaanse én Europese belastingbetalers nu moeten dokken voor de winsten en bonussen van enkelen en voor de op-de-pof genoten overconsumptie van velen. Feit is dat er verband is tussen deze kredietcrisis, de Amerikaanse automarkt, 60 jaar energieverspilling en overconsumptie enerzijds en de Amerikaanse cultuur van Big = Beautiful anderzijds. Die dominante cultuur is via de ongeremde geldzucht en open geldkraan - versterkt door energiecrisis en klimaateffecten - de ultieme oorzaak van wat sommigen al zien als het begin van de teloorgang van de VS als wereldmacht [zie ook Jared Diamond's "Collapse"]. Dankzij de door de rest van de wereld gefinancierde miljardenkredieten en kunstmatig lage belastingen konden Amerikanen decennia lang in te dikke vierwielers rondrijden voor een kwart van onze benzineprijs. Wat Japan en Europa aan energie bespaarden maakte Amerika op. Zo groeide de CO2-uitstoot gemiddeld per Amerikaan tot het dubbele van een Europeaan. Nogal wiedes dat Bush tegen Kyoto is, want die afspraken vergen even radicale ingrepen in the American way of life als tijdens een echte oliecrisis. Een dollar per liter doet nu al veel pijn.

De kredietcrisis is een zegen voor het milieu, want daardoor kan de mondiale CO2-uitstoot dit jaar - voor het eerst - dalen. Op het symposium werden cijfers gepresenteerd over de afname van het autogebruik in de VS, vooral op het platteland, waar de meeste pick-ups rondrijden. Dubbele pech voor wie daar woont én arm is en in een oude V8 rijdt, want openbaar vervoer bestaat daar niet meer. Amerika heeft zich aan de eigen auto-industrie en automobiliteit opgehangen, "car-captive" in jargon. Een Texaanse olie-expert kwam met cijfers die aannemelijk maken dat we Peak Oil al bereikt hebben. GM is als de donder elektrische en compacte auto's gaan ontwikkelen. In Canada zag ik al veel Astra-klonen rondrijden. Kleine Toyota's zijn niet aan te slepen, desondanks hebben auto's daar gemiddeld nog steeds zes cilinders en 3WD. De "compacte" huurauto die ik meekreeg was een 2,0 liter Dodge Caliber. Volgens MyReviews is deze vierkant getuigde zwaargewicht een regelrechte miskleun. Nou, dat viel mij nog mee, vooral door de fijne automaat, die vlekkeloos al bij lage toeren opschakelt. Tijdens ruim 1300 km kwam ik zelden boven 2000 RPM (let op: cruise control op hellingen uitschakelen!) en haalde ik met Het Nieuwe Rijden gemiddeld 1 op 14,6. Niet slecht voor een Amerikaan van bijna 1400 kg!
Mijn eigen presentatie over eco-driving viel in vruchtbare aarde dankzij de hoge olieprijzen en de crisissfeer. Veel transportbedrijven zijn er al mee begonnen. Noord-Amerika kan mijns inziens - vooruitlopend op echte downsizing - op korte termijn 20% brandstof besparen als men massaal HNR gaat toepassen en de doorstroming verbetert. Helaas, Amerikanen - en Canadezen - kunnen sowieso niet rijden, ook buiten het witte doek! Ze hebben gewoon geen goede voertuigbeheersing, wat komt door die automatische bakken, met sponzige feedback tussen voet en motor, en de indirecte besturing. De simpele tijd-afstelling van verkeerslichten leidt tot nodeloos veel stop & go-situaties, en met die automaten tot een inefficiënte rijstijl. Namelijk: vol-gas accelereren, vol remmen, gas, remmen, gas, remmen, etc. Nog nooit zoveel remlichten in een uur gezien als daar in de file, terwijl ik anticiperend met gas-los zelden hoefde remmen. Keep your lane, dát bespaart wel veel brandstof, maar de grid-vormige wegenstructuur leidt tot massaal omrijden. Wat daar meteen verboden moet worden is het remote control warmdraaien van motoren – hoef je niet te krabben na het ontbijt [!]. Dat kost bij vorst een liter per keer, en is maximaal vervuilend. Toppunt van brandstofverspilling is de verkeersregel dat op kruispunten alle voertuigen tot een full stop moeten komen (pseudo-veiligheid!) en dus vanuit stilstand moeten optrekken. Geen rotonde of groene golf gezien, zelfs voor nieuw asfalt is er vaak al geen geld. De lange, hoogpotige zware trucks, die een auto op ooghoogte (k)raken, mogen ongestraft 110 rijden, wat frequent tot roll-overs en enorme files leidt. Europa heeft bewezen dat een limiet van 80-90 km/uur plus snelheidsbegrenzer economischer, veiliger en minder vervuilend is; in Canada en de VS heerst nog de vlam in de pijp. Ik heb de experts daar dus uitgelegd hoeveel energiebesparing lagere snelheidslimieten en strenge handhaving daarvan opleveren. Het symposium was overigens vooral op technologische innovatie gericht, met de bekende geloofsverklaringen over elektrisch, waterstof, hybride, brandstofcel of biomassa als alleenzaligmakende oplossing. Leuk dus om daar met een verhaal over 10-20% energiebesparing via gedragsverandering even voor dominee-koopman te kunnen spelen. Dit keer was het voordeel geheel voor de geplaagde Noord Amerikaanse autoconsument. Nu de praktijk nog.