Mijn groene auto's

Mijn eerste auto was al groen, of iets tussen grijs en groen in, want ik ben 'n beetje kleurenblind. 't Was een Citroën Ami 6 Break uit 1965, die ik in 1971 voor 250 gulden van een vriendin overnam, omdat zij geen zin had in sleutelen. Vanuit CO2-optiek bezien was het echt een "groene" auto, want ik haalde soms 1 op 19, ongeveer gelijk aan de 120-/130 gram CO2-norm die de EU binnenkort invoert! Met een gewicht van circa 650 kilo, met twee cilinders en 25 pk en toch veel ruimte en comfort een toonbeeld van downsizing "avant la lettre". Een auto met ingebouwde snelheidsbegrenzer met 70 decibel vanaf 100 km/uur en een top van 105 - mijn vier kleine snelheidsboetes tot nu toe kreeg ik pas op latere leeftijd. Die Ami had geen airco nodig, want dankzij grote gaten in de vloer en deuren die in bochten spontaan open gingen was er volop ventilatie. Met slooponderdelen en polyester heb ik dat luxe broertje van de Eend twee jaar bij elkaar en aan de gang gehouden en daar heerlijke wildkampeer-vakanties tot in Zweden mee beleefd. Dankzij laag gewicht en lange veerwegen overwon deze voorwielaandrijver menig zandpad en ruw terrein. In geluksbeleving en maatje-gevoel gemeten verslaat zo'n eerste roestbak uit je jonge-jaren-zonder-geld elke zoveelste supersportwagen wanneer geld geen rol meer speelt! Je leert er ook veel beter door rijden, want met halve remmen heelhuids uit Polen via de Autobahn in Nederland terugkomen vergt de ultieme vorm van anticiperend rijden. Helemaal opgereden bracht ik met weemoed mijn eerste auto naar de sloper, die er nog 50 gulden voor over had. Voor die prijs kocht ik een afgeschreven Dyane, een jaar later nam ik de SAAB 96 van mijn vader over, ook die schadevrij opgereden - had ik die maar bewaard als oldtimer! - toen weer terug naar Citroën voor een 2CV6 en een jonge Dyane 6 met al 30 (!) pk uit 602 cc, waar ik nog eens een klapcaravan achter gehangen heb. Mijn Citroëns waren allemaal tevreden met één litertje super per 16 á 19 kilometers.

In 1985 voor het eerst - en voor het laatst - een nieuwe (gezins)auto gekocht, een blauwe BX14, de basis-uitvoering (65 pk/4-bak) van 19.900 gulden, die qua ruimte en comfort meer bood dan welke auto ook in de Golf-klasse. Deze BX is vele malen in autorubrieken geportretteerd, omdat ik haar met gemiddeld 1 op 16 en uitschieters van ruim 1 op 19,5 tijdens vakantietochten - mét imperiaal en kano - onweersproken tot de zuinigste benzine-BX van Nederland gebombardeerd had. Kwestie van nooit alle pk's gebruiken en een econometer van 25 gulden. In Klokje Rond in 2003 bleek dat je zo'n alom onderschatte Franse middenklasser heel gezond heel oud kunt laten worden dankzij goed onderhoud en Het Nieuwe Rijden en dat ook nog eens met minimale kosten (19 euroct/km all-in volgens een NRC-autokostenonderzoek). Die BX, waarmee nooit korte stadsritjes gereden werden, is na twintig jaar en 335.000 km ergens in Frankrijk een tweede leven begonnen in handen van een echte liefhebber/sleutelaar. Voor mij een troostvolle gedachte. Maar groen was die auto dus niet, zo zonder katalysator (die zat in 1985 nog op geen enkele auto).

Tegenwoordig kan ik ze niet meer bijbenen, al die "schone, zuinige, stille, duurzame, milieuvriendelijke of groene" auto's; ik erger me groen en geel aan zulke window dressing. Ik ben, kritischer geworden door harde testcijfers en praktijkervaringen, bewust kleurenblind voor elke claim vanuit de autobranche, landbouwlobby of milieuclub voor hun "groene" product, brandstof of geesteskind als zou die echt schoon of "klimaatneutraal" zijn. Eerst in de praktijk testen, dan geloven. Er bestaan dus geen "schone" of "groene" auto's, net zo min als "veilige" auto's, "klimaatvriendelijke" treinen of "stille" vliegtuigen (zweefvliegtuigen uitgezonderd, uiteraard). Alleen fietsen zijn groen.

Toen ik nog bij VROM werkte heb ik vaak nota's geschreven met termen als schone auto of "duurzaam" verkeer. Ik kan dat soort woorden niet meer over mijn lippen krijgen sinds ze - vooral te onpas - door allerhande belangengroepen gebruikt worden. De media, politici en ook minister Cramer maken er helemaal een potje van door "schoon" en "zuinig" steevast door elkaar te halen. Maar ook de StopBos -campagne gaat te kort door de bocht door diesels als schoon en als redding voor het klimaat af te schilderen. Ook met een zelfreinigend roetfilter - prima uitvinding, bravo PSA! - is een moderne diesel vuiler dan een moderne benzineauto wat betreft de NOx-uitstoot, die bij diesels bijna even hoog is als bij mijn oude BX.

Daarom heb ik twee jaar geleden via Marktplaats toch maar een nieuwe BX14 (met geregelde katalysator, uiteraard) aangeschaft, eentje uit 1993 met 143.000 km en volledige onderhoudsgeschiedenis. Een Xantia zuipt me te veel en een C5 is me te groot en te duur in onderhoud. En zo rijd ik voor 500 euro weer als nieuw en hydropneumatisch verder met een gemiddeld verbruik als van een diesel. Ik haal met deze 870 kg/75 pk/5-bak BX gemiddeld zelfs 1 op 17, ondanks wat vlotter rijden, maar met (nog) minder toeren dan vroeger. Deze zomer toerend door Frankrijk 1 op 19,3 gehaald, een bergrit door Zwitserland werd met 1 op 15 gestraft (?), waarna een vlotte Autobahnrit 1 op 17 opleverde: mijn veertien jaar oude BX doet het nauwelijks slechter dan het praktijkverbruik van een Prius. Waarmee ik maar wil zeggen dat elke auto zo groen is als z'n berijder.

Omdat ik wel van "echte" duurzaamheid houd heb ik mijn nieuwe BX - net als de oude - door Van Egmond een Dinol antiroestbehandeling laten geven, want ook met deze Citroën wil ik weer oud worden. Oude liefde roest niet…