Ervaringen van een filerijder

Tijdens mijn afgelopen vakantie ben ik in de file gaan staan. Ik verhuis namelijk naar een dorp net buiten Utrecht, en daar moest nog het één en ander geklust worden. Met een geleende auto van vrienden (het is uiteindelijk geen busje geworden) tuften we elke ochtend naar ons nieuwe huis. Over de A28 vanuit Utrecht kom je dan bij Zeist in een file terecht. En dan sta je daar wat gedachten te denken. Een selectie. De verbijsterende inefficiëntie van files Zoals elke keer dat ik spitsrijders gade sla, verbaasde ik me over het aantal mensen in elke auto. Vrijwel elke auto bevat slechts 1 persoon (de gemiddelde bezettingsgraad van een auto in Nederland is 1,2 mens). De inefficiëntie van dit fenomeen is ontzagwekkend. Ten eerste in termen van gewicht en energieverbruik. Als een auto gemiddeld 900 kilo weegt en een mens gemiddeld 80 kilo, zeulen we dus per persoon dagelijks 810 kilo onnodige ballast over de snelweg. Dat is pure energieverspilling. Bovendien is het een enorme ruimteverspilling. Zittend op mijn bureaustoel neem ik zo ongeveer 0,9 vierkante meter ruimte in. Als een auto gemiddeld zo'n 5,5 vierkante meter is, neemt elke forens dus nodeloos 4,4 vierkante meter ruimte in. En dan hebben we het nog niet over de afstand tussen auto's. Aldus worden files geboren. Carpoolen mag dan ouderwets zijn, het is wel ontzettend efficiënt. Voor elke meerijder haal je 900 kilo en 5,5 vierkante meter van de weg af. Bovendien maak je je eigen auto 80 kilo (=10% van 810 kilo) en 0,9 meter (=20% van 4,4 vierkante meter) efficiënter. Zogenaamd onzichtbaar Het lijkt wel of iedereen zich onzichtbaar waant in de file. Om je heen kijk je vooral naar auto's, niet of nauwelijks naar de mensen die er in zitten. Als je dat een keer wel doet, zie je vooral een stel chagrijnig voor zich uit kijkende norselingen die krampachtig het stuur vast houden. Maar je komt ook leuke dingen tegen. Neuspeuteraars zijn mijn favoriet, helemaal als je ze hun 'oogst' ziet bekijken, oprollen en wegschieten. Knikkebollers, bellers, make-up dames en scherende heren vind ik het engst. Hardop zingende mensen het sympathiekst. Helemaal spannend is het als er iemand terugkijkt... DJ capriolen Radio DJ's weten donders goed dat hun publiek 's ochtends in de file staat, en Giel Beelen is een absolute entertainer. Over muziek gaat het nauwelijks. De krenten in de pap zijn de flauwe interviews, woordgrapjes, opa Beelen en genante gesprekken met C-artiesten die niet snappen dat ze in de maling worden genomen. Maar na drie dagen gaat het op je zenuwen werken. Elke C-artiest is even kansloos. De liedjes die wel gedraaid worden zijn steeds dezelfde. De woordgrapjes (en bijbehorende jingles) zijn hopeloos voorspelbaar. Probeert Giel eigenlijk, met zoveel mogelijk toeters en bellen, de collectieve verveling van hemzelf en zijn publiek te overschreeuwen? Autorijden is leuk Na zo'n paar weekjes elke dag achter het stuur kom je er weer even achter. Autorijden is leuk. Autorijden is zelfs verslavend. De stukken dat je niet in de file staat (bijvoorbeeld van het huis naar de Praxis en weer terug) zijn een genot. Al zal dat voor mij wellicht iets anders betekenen dan wat gangbaar is: zo efficiënt en soepel mogelijk schakelen; proberen zonder gebruik van de rem je bestemming te halen; uitkienen hoe ver vóór een rotonde je het best het gas los kunt laten om op precies de juiste snelheid door die bocht kunt cruisen; zover mogelijk vooruit kijken op de snelweg; een lesauto de ruimte geven bij die lastige korte invoegstrook op de Waterlinieweg. En toch... Ik ben ook weer blij dat het klaar is. Want je merkt dat autorijden, zeker in de file, je opfokt. Je wilt altijd sneller ergens zijn dan de file/maximumsnelheid/stoplichten/andere weggebruikers toelaten. Achter het stuur kun je weinig anders doen, dan achter het stuur zitten. Dus zit ik weer op de fiets en in de trein, en ik geniet ervan. Lekker weer, vogels, een boek erbij of een spelletje op de iPhone. Het saamhorigheidsgevoel bij een vertraagde trein. Heerlijk. Laat eens weten, lezer: wat doe jij zoal onderweg?