Eerlijk

Ik heb nog vertrouwen in de overheid. Noem me naïef, maar ik geloof dat er een consort rechtschapen mensen in de tweede kamer zit dat zich echt inzet voor het algemene belang. Dat daarbij een spelletje hoort van geven en nemen is in iedere langdurig relatie volkomen natuurlijk. Maar laatst kwam ik toch wel iets wonderlijks tegen. Er begon een man van een niet nader te noemen overheidsinstantie over een plan dat grensde aan oud-russische staatsbedrijverij. Toen begon ik mij te realiseren dat dit niet op zichzelf stond. Een webartikel was geboren.

Stel: ik zou dictator willen worden, hoe zou ik dat moeten aanpakken? Allereerst zorg ik dat ik alle stemmachines kan beïnvloeden zonder dat iemand het merkt. Daartoe verleen ik de opdracht aan een 'trusted' partij en houd ik de broncode van de software geheim.

Dan zaai ik angst, bij voorkeur voor een bepaalde bevolkingsgroep. Ik zorg dat ik mijn woorden kracht bijzet door het regelen van een aanslagje op een concurrent. Ik infiltreer ook in die bevolkingsgroep en zweep ze op om af en toe de boel uit de hand te doen lopen. Zo kan ik mijn daadkracht tonen. Mensen vertrouwen mijn leiderschap. Bij de volgende verkiezingen verbaast het dus niemand dat ik zo'n grote meerderheid heb gehaald.

Vervolgens investeer ik enorm in veiligheid. Dat is namelijk belangrijk in deze barre tijden. Deze investering doe ik in de vorm van het koppelen van elke databank waar ik bij kan. Als de databank nog niet bestaat, dan richt ik hem op in de naam van de veiligheid. Als er iemand kritiek heeft over privacyschending dan wordt hij ter plekke aan de schandpaal genageld. Iemand die zoiets vind zal namelijk wel iets te verbergen hebben. En in onze systemen kunnen wij dat ook terugvinden. Achter de tralies in met dit soort gajes!

Al gauw heb ik een van de meest efficiente dictaturen. Ik hoef zelf niet eens president te blijven. Met kilometerheffing, je mobieltje en het monitoren van internetverkeer weet ik exact waar iedereen altijd is. Mijn tegenstanders hebben geen kans. Klinkt dit bekend?

Zoals ik eerder beschreef is ook het hogere echelon van de macht gaan rennen met duurzaamheid. Volgens de brief van Eurlings aan de tweede kamer is kilometerbeprijzing in het kader van 'eerlijke beprijzing van mobiliteit'. Dit komt waarschijnlijk in de vorm van een GPS-systeem dat met een centrale server praat. In deze centrale server staat dus letterlijk wie waar op welk moment is.

Wat is het probleem dat hiermee wordt opgelost?

Er is blijkbaar sprake van een oneerlijke beprijzing van de kilometers. Veelrijders betalen relatief minder dan zij die slechts summier gebruik maken van de auto. Dat lijkt mij overigens logisch, maar goed, als dat het probleem is, waarom dan deze oplossing?

Duurzaamheid kent sociale, economische en ecologische factoren. De kunst is een balans daartussen te vinden. Ik ga er in mijn naïviteit vanuit dat het kabinet dit doet met elke mogelijke oplossing, dat heeft Bos in ieder geval zelf gezegd in een opiniestuk in de Volkskrant. Voor kilometerbeprijzing valt in economische en ecologische zin wat te zeggen: de gebruiker betaalt immers. Maar het lijkt mij volkomen oneerlijk als de overheid beschikt over dit soort gegevens. Daarbij levert het rekenen van meer accijns op brandstoffen en minder wegenbelasting een veel duurzamer resultaat op. Het kost minder om in te voeren, kent geen privacyproblemen en differentieert naast op gebruik ook nog op de zuinigheid van een automobiel.

Als kilometerbeprijzing een oplossing moet zijn voor de files, dan wil ik dat graag terugzien in het plan. Want zoals ik het nu zie komt kilometerbeprijzing precies op hetzelfde neer als de huidige situatie: wanneer je in de spits reist betaal je meer. Dat is nu ook zo, alleen betaal je in de vorm van verspilde tijd. File is een natuurlijk verschijnsel dat het systeem 'infrastructuur' in balans houdt. Bij veel aanbod gaat de prijs (reistijd) omlaag, bij teveel vraag gaat de prijs (reistijd) omhoog. Als je niet wilt betalen dan moet je niet of buiten de spits reizen, dat gebeurt gelukkig al steeds vaker. Dat staat los van het feit dat we moeten zorgen dat het milieu niet meer door files wordt belast.

Ik vind het erg zorgelijk als zelfs mijn volksvertegenwoordigers duurzaamheid er met de haren bij slepen om het boter op hun hoofd te verdedigen. Laat ze eerst eens gewoon uitleggen wat het probleem is en hoe dat wordt opgelost. Burgers zijn niet dom. Dat rookgordijn is nergens voor nodig.