Dit zijn volgens onze Man in Vlaanderen de drie boeiendste autobestemmingen in Wallonië

In mijn laatste weblog van 2024 zou ik iets willen rechtzetten. De laatste maanden is de perceptie schijnbaar gegroeid dat ik Wallonië geen warm hart toedraag, wat natuurlijk onzin is. Ik woon pal tegen de taalgrens, werk dagelijks met Franstalige collega’s en trek geregeld naar de Ardennen voor testwerk en ontspanning. Maar als het over mobiliteit gaat, geven zelfs Waalse autojournalisten toe dat er nog veel werk aan de winkel is en dat menig toekomstplan met een korrel zout te nemen is. 

Als Wiedergutmachung voor de kritiek die ik het afgelopen jaar op het mooiste landsdeel van België heb gespuid, stel ik vandaag drie roadtrips voor naar evenveel bijzondere plekken in Wallonië. Het zijn locaties die we graag gebruiken voor reportagewerk, als uitvalsbases voor rondritten of als fotolocaties. Bovendien valt er telkens iets te ontdekken over de geschiedenis van de regio en liggen er altijd prachtige wegen in de buurt. Over de staat ervan zal ik ditmaal veiligheidshalve zwijgen, maar ik geef wel nog even mee dat winterbanden een goed idee zijn als je de Ardennen rond de jaarwisseling bezoekt.

Het Vierlandenpunt: Neutraal Moresnet

Locatie: Gemmenich

Afstand van Utrecht: 200 km

Reistijd van Utrecht: Circa twee uur en 20 minuten

Indoor/Outdoor: Outdoor

Tip: Neem je verrekijker mee

Dat Wallonië in het uiterste oosten aan Nederland en Duitsland tegelijk grenst, dat weet ongeveer iedereen sinds zijn kindertijd. Het Drielandenpunt blijft dan ook een populaire bestemming voor Belgische schoolreizen, met een beklimming van de Koning Boudewijntoren als traditionele apotheose. Onder aan de uitkijkpost staat het officiële bewijs van de geografische tripartite: grenspaal 193, die Nederland, België en Duitsland op één punt verenigt. Maar waarom staat er dan 100 meter verderop nog een arduinen grenssteen met het Romeinse cijfer XXX erop? 

Om dat te ontdekken, moet je vijf kilometer zuidwaarts naar Kelmis rijden: een gemeente met een bijzonder verleden. In 1816 werd de driehoek onder het Drielandenpunt uitgeroepen tot neutraal gebied, omdat Pruisen het niet eens kon worden met de Nederlanden over wie de taartpunt zou bestieren. Het Grensverdrag van Aken maakte een einde aan de twist door de vrijstaat Neutraal Moresnet te creëren. Kelmis werd aangeduid als officieuze hoofdstad van het vierde land en promoveerde tegen wil en dank tot een soort van Far West, waar vooral wetteloosheid heerste.

Vlak over de grens, aan de Nederlandse zijde van het Drielandenpunt, ligt de Vaalserberg. Officieel heet de slingerweg de Viergrenzenweg, ter ere van het verdwenen land Neutraal Moresnet. Een beetje verderop staat de Wilhelminatoren, het Nederlandse equivalent van de Boudewijntoren, die het hele jaar door geopend is en nog ooit als decor diende bij een BMW M4-reportage in AutoWeek GTO. Vlakbij de knappe uitkijkpost ligt er tot slot een gelijknamig café-restaurant, waar je je in alle rust kunt verdiepen in de boeiende geschiedenis van het verdwenen land Neutraal Moresnet. 

Scheepslift van Strépy-Thieu: bouwkundig meesterwerk

Locatie: Strépy-Thieu

Afstand van Utrecht: 235 km

Reistijd van Utrecht: Circa twee uur en 45 minuten

Indoor/Outdoor: Outdoor

Tip: Paraplu’s in de aanslag

Volgens sommigen is het een van de vele nutteloze bouwwerken die België rijk is, volgens anderen een heus kunstwerk. Feit is evenwel dat de scheepslift van Strépy-Thieu een van de grootste in zijn soort is, gebouwd om het hoogteverschil met het Henegouws Plateau op het Centrumkanaal te overbruggen. De werken begonnen in 1982 en waren – omgerekend 625 miljoen euro later – pas klaar in 2002. Sindsdien passeren er dagelijks vrachtschepen tot 1.350 ton en trekt het indrukwekkende bouwwerk talloze bezoekers die er zich aan het staaltje ingenieurschap komen vergapen. 

Het huzarenstukje werd gebouwd om vier kleinere scheepsliften te vervangen. Ook die zijn vandaag nog te bezichtigen op het nabijgelegen omleidingskanaal, maar bleken uiteindelijk te klein om forse schepen over te zetten. Volgens plannen uit de jaren 60 zou het oude traject worden gedempt, maar dat ging gelukkig niet door. In de plaats daarvan erkende Unesco de stilgelegde liften met bijhorende sluizen in 1998 als werelderfgoed, waardoor een bezoek aan Strépy-Thieu – zo genoemd omdat het de plaatsen Strépy-Bracquegnies en Thieu met elkaar verbindt – vandaag een dubbel doel krijgt: oude techniek bewonderen en nieuw ingenieurschap beleven.

Van mei tot eind augustus kun je op zondag bovendien een boottocht maken om de scheepslift zelf te ervaren. Wanneer de passagiersboot eenmaal in het sas zit, trekken staalkabels het hele bassin langzaam maar zeker 73 meter omhoog. Het hele bouwwerk is overigens 102 meter hoog en 135 meter lang, waardoor het al vanaf de E42 te zien is. Tijdens de opgang wordt de werking van de scheepslift via luidsprekers toegelicht aan de opvarenden. Wel even opletten als je bijna boven bent, want daar wil het vlak onder het plafond van de structuur wel eens druppelen, zelfs als het zonnetje weelderig schijnt.

Bastogne War Museum: 80 jaar na het Ardennenoffensief

Locatie: Bastogne

Afstand van Utrecht: 305 km

Reistijd van Utrecht: Circa drie uur en 25 minuten

Indoor/Outdoor: Beide

Tip: Rij een rondje op het Circuit des Ardennes

In het Bastogne War Museum draait alles om het Ardennenoffensief, de veldslag die ondertussen tachtig jaar geleden het einde van de Tweede Wereldoorlog zou inluiden. Bezoekers worden er ondergedompeld in het gebeuren door middel van vertoningen die de zintuigen prikkelen. Met decors, multimedia-installaties, getuigenissen en films speelt het parcours in op het hart en het hoofd van jong en oud, om de herinnering aan deze donkere periode in leven te houden en een herhaling van een dergelijke conflict koste wat het kost te vermijden. Het museum maakt bovendien deel uit van de Liberation Route Europe, een internationale herdenkingsroute in Europa en Amerika die de belangrijkste etappes van de bevrijding van Europa in 1944-1945 in beeld brengt. 

Op een steenworp van het Bastogne War Museum bevindt zich het Mardasson-monument, dat op de gelijknamige heuvel staat ter nagedachtenis van de 76.890 Amerikaanse soldaten die werden gedood, verwond of verdwenen tijdens de Slag om de Ardennen. Onder het monument bevindt zich een crypte die is ingericht door kunstenaar Fernand Léger. Daarmee valt er zowel binnen als buiten heel wat te beleven in Bastogne, aangevuld met historische trajecten die je te voet of per auto kunt afleggen. Wij kiezen doorgaans voor het laatste en sluiten deze tips af met een bijzondere route die je gewoon eens moet gereden hebben: het Circuit des Ardennes, dat in Bastogne vertrekt en er tachtig uitdagende kilometers later ook weer aankomt.

Op de omliggende wegen werd er meer dan honderd jaar geleden al motorsportgeschiedenis geschreven. Dat zie je vandaag nog aan de rotonde die de N30 met de N84 verbindt, met daarop een niet te missen sculptuur van een vooroorlogse bolide met het opschrift 'Circuit des Ardennes': de oudste gesloten omloop ter wereld, die van 1902 dateert. Tot dan toe verliepen autokoersen altijd tussen grote steden, zoals Parijs-Wenen of Brussel-Spa, wat de logistiek en de veiligheid niet ten goede kwam. Baron Pierre de Crawhez, een Belgische autopionier, zag dat het anders moest en creëerde een omloop die de deelnemers verschillende keren zouden afleggen. De start was gesitueerd in Bastogne, waarna de lus langs Neufchâteau, Habay en Martelange tegen de klok in terug naar het startpunt leidde. Het beste van al: het hele traject valt vandaag nog te traceren via de N85, de N40, de N87 en de N4 terug naar het startpunt in Bastogne. Een absolute must als je toch al naar het zuidelijkste puntje van België bent gereden!