Wat is beter voor lange trips: waterstof of EV?

Met een Toyota Mirai en een Audi Q4 naar Ingolstadt

499

2 juli 2022 om 15:46

De auto-industrie lijkt er wel uit: de batterij-elektrische auto, oftewel de BEV, heeft de toekomst. Toch zijn er nog een paar autofabrikanten die ook inzetten op waterstof. Een aldus aangedreven Toyota Mirai mag aan ons én aan Audi laten zien of waterstof inderdaad de beloofde voordelen heeft, in een race naar Audi-thuisbasis Ingolstadt.

Waterstof voor personenauto’s is een even veelbesproken als lastige kwestie. Er zijn serieuze nadelen, zoals het feit dat het energie kost om waterstof te maken en dat een waterstofauto onder de streep dus minder efficiënt met energie omspringt dan zou kunnen. Onder de juiste voorwaarden kan het echter werken, gelooft onder meer Toyota.

Nieuwe Mirai komt 650 kilometer

De grootste autofabrikant ter wereld keek op het gebied van BEV’s lang de kat uit de boom, maar heeft al sinds 2015 de met een brandstofcel uitgeruste Mirai op de prijslijst. Vorig jaar werd dit model vervangen door een geheel nieuwe en veel vlotter ogende versie, die mede dankzij een extra tank een WLTP-bereik heeft van 650 kilometer. Bovendien werd de Mirai aanmerkelijk goedkoper.

Lage bijtelling over gehele waarde waterstofauto

Met minimaal 67 mille is het nog steeds geen koopje, maar het is belangrijk om op te merken dat het lage EV-bijtellingstarief van 16 procent bij de Toyota over de gehele waarde geldt. Daarmee komt de Mirai voor sommigen wellicht in beeld als alternatief voor een reguliere EV, die in aanschaf wat voordeliger is. Zo’n EV vinden we in dit geval in de vorm van de Audi Q4 e-tron. De middelgrote SUV op Volkswagens MEB-basis heeft in de uitvoering 40 een accucapaciteit van netto 76,6 kWh, een WLTP-bereik van 521 kilometer en hij kan met 125 kW snelladen. Keurige waarden, waarmee de auto een uitstekende vertegenwoordiger is van het BEV-genre.

Onder aan afrit 15 van de A27 is een waterstofpomp geopend bij een Total-station waar ook snelladers staan.

Herkenningspunt

Ons plan laat aan duidelijkheid weinig te wensen over. We rijden met twee teams van twee personen. Team 1 – met uw scribent aan boord – rijdt heen met de Toyota en terug met de Audi, Team 2 doet dat uiteraard andersom. Onderweg noteren we bij elke laad- en tankstop tijdsduur en kilometerstand. Ingolstadt is zo’n 700 kilometer van Nederland verwijderd, dus in totaal hebben we meer dan 1.400 km voor de boeg. Een geschikt vertrekpunt vinden is nog niet zo eenvoudig. De grote makke van waterstof is immers de verkrijgbaarheid, en het is wel zo eerlijk als beide auto’s zo vol mogelijk van start kunnen gaan. In Breda lukt dat. Direct onder aan afrit 15 van de A27 is juist een waterstofpomp geopend bij een Total-station waar ook snelladers staan. Met een volle tank in de Mirai en ‘100 procent’ op het display van de Audi kan de rit beginnen.

Behoorlijk netwerk waterstofstations

Dat de reis naar Audi’s thuisbasis gaat, is juist voor de Toyota goed nieuws. In tegenstelling tot Nederland en veel andere Europese landen heeft Duitsland namelijk al een heel behoorlijk netwerk aan waterstofstations. ‘Team Toyota’ gaat na het passeren van de grens dus vol vertrouwen stevig op het gas, terwijl de anderen het omwille van de stroomvoorraad wat rustiger aan doen.

Dwars door Keulen

De voorsprong verdwijnt als sneeuw voor de zon wanneer de welbekende navigatie-apps de Mirai dwars door Keulen sturen, terwijl de Audi om de stad heen rijdt. Dankzij het locatie-delen in diezelfde apps kunnen we zo mooi zien hoe de Q4 enkele kilometers voor ons weer invoegt op autobahn 3. Irritant! Na het oplossen van de korte file – uiteraard een gevolg van een baustelle – wordt de zaak gelukkig weer snel rechtgezet. Zonder risico geen overwinning: we blazen de Audi voorbij alsof waterstof op elke straathoek is te vinden.

Toyota Mirai, 180 op de teller, top 175 km/h

Blazen

Dat blazen moet je trouwens niet al te Duits zien. De 182 pk sterke Toyota heeft met 175 km/h nog de hoogste top en hij piekt op de teller mooi op 180. Die limiet is duidelijk kunstmatig, want ook met half ‘gas’ loopt hij hier vlot naartoe. De Audi is met 204 pk net iets krachtiger, maar hij weegt ook nog meer en is hoger. Zijn topsnelheid is begrensd op 160 km/h en hoewel dat eigenlijk niet zo relevant is, is het wel opmerkelijk dat uitgerekend Duitse merken hun EV’s zo bescheiden afregelen. Tesla’s gaan bijvoorbeeld veel harder, dus snel elektrisch rijden kan wel.

EV op top snel leeg

Wat blijft, is dat een EV op topsnelheid heel rap door de stroomvoorraad heen gaat. De waterstof-Toyota lijkt daarvoor iets minder gevoelig. Waar het kan, rijden we lekker door en dan zakt de tankinhoud heus, maar die daling is niet rampzalig. Althans: als het lukt om te tanken.

Daarvoor is er een zeker in Duitsland onmisbare app: H2 Live. Die toont alle operationele waterstofstations én wanneer er voor het laatst is getankt, zodat er vertrouwen is dat de boel ook echt werkt. Dat blijkt inderdaad het geval bij de eerste tankstop in het onvolprezen Limburg an der Lahn. Dit is een prachtig herkenningspunt naast de ‘3’, met een grote ‘autohof’ met allerhande tankstations, fastfoodketens, een Fastned-snellaadstation en dus ook een mogelijkheid om je Mirai vol te gooien. Na een stop van in totaal zeven minuten kunnen we weer door.

De Audi Q4 moest eerder aan de lader dan verwacht. Team Audi heeft het een stuk lastiger. Terwijl wij weer invoegen, vertellen onze tegenstrevers via de telefoon dat ze Limburg net niet hebben gehaald. De Q4 e-tron moest al een afrit eerder aan de lader, maar die gooide na vijftien minuten de handdoek in de ring. Daarna ging het team dus toch maar door naar Limburg, maar dat kost met een keer extra in- en uitvoegen, omrijden en aankoppelen wel veel tijd.

Het Duitsland van vroeger

De voorsprong van de Toyota is een feit, dus nu is het een kwestie van vasthouden en vergroten. Dat lukt steeds beter naarmate de reis vordert. Wie het Duitsland van vroeger mist, moet gewoon eens de ‘3’ na Frankfurt blijven volgen in plaats van door te zakken naar het zuiden, zoals velen doen. Rijd richting Würzburg en daarna wordt het steeds rustiger, terwijl de autobahn zelf er met drie brede rijstroken fantastisch bij ligt. Tel er een warm zonnetje bij op en het feest is compleet. Hier pieken we niet alleen op topsnelheid, maar kunnen we zelfs de cruisecontrol op dat tempo instellen.

Planken met waterstof gaat beter dan met EV

Het is een vreemde gewaarwording, want met een reguliere EV zou dit gedrag onherroepelijk worden afgestraft met een accu die zichzelf in moordend tempo naar de nul werkt. In de Toyota blijft het bij een wat oplopend verbruik, maar is het gat tussen de tankstops nog altijd zo’n 300 kilometer. We tanken een tweede keer om op de bestemming niet zonder brandstof te staan.

Vroeg in de avond draait de Toyota het terrein van Audi op, een uur en tien minuten eerder dan de Q4 e-tron. Hier komt het grote voordeel van de Audi aan het licht, want die kan bij het hotel aan de lader. De Toyota heeft een halfvolle tank en dat blijft uiteraard vannacht zo. Helaas voor de Audi staat er de volgende ochtend eerst een fotosessie op het programma, dus een helemaal volle accu zit er niet in. Alsnog komen we na de fotosessie nog een keurige 250 kilometer ver.

Lunchen tijdens laden

De rest van de rit is een EV-roadtrip uit het boekje, waarbij de Audi alleszins redelijke prestaties neerzet. Het feit dat je onder het ‘tanken’ kunt lunchen, blijft vooral gevoelsmatig een fijn voordeel. Het bij elkaar plannen van een zo efficiënt mogelijke rit is op een bepaalde manier zelfs leuk, maar het laden kost onherroepelijk veel tijd. Het beheerst ook de rest van de rit, want anders dan in de Toyota gaat het gesprek aan boord van de Audi verrassend vaak over zaken als het resterende aantal kilometers en de minst tijdrovende volgende stop. Ook nu staan de Toyota-rijders al heel lang te wachten als de Audi de spreekwoordelijke finish passeert. Zo worden de tekortkomingen van de EV voor zo’n rit wel pijnlijk duidelijk in deze rechtstreekse vergelijking. Hebben ze daar in Ingolstadt dan toch op het verkeerde paard gewed?