Vroeger leken auto's ook al op elkaar - Opel Kadett D vs. Talbot Horizon
Klassiekerdubbeltest
Wie beweert dat de auto’s van tegenwoordig allemaal zo op elkaar lijken, moet eens naar de jaren 70 kijken, toen de concurrentie als een stel lemmingen achter de Volkswagen Golf aan hobbelde. Zonder strak gesneden hatchback in het gamma telde je niet mee. Het leverde onder andere de ogenschijnlijk eeneiige tweeling Talbot Horizon en Opel Kadett op. Onder de oppervlakte komen er echter een aantal opmerkelijke verschillen aan het licht.
Bekijk ze van de zijkant en de overeenkomsten zijn bijna griezelig. De specificaties bevestigen wat je ogen al hebben waargenomen: lengte, breedte en hoogte van de Kadett en de Horizon komen bijna tot op de millimeter overeen. Dan rijst de vraag: wie heeft wie gekopieerd? We zijn geneigd Opel hier van plagiaat te betichten, aangezien de ontwikkeling van de Horizon al in 1973 begon, toen de C-Kadett pas net op de markt was. Het duurt uiteindelijk nog tot december 1978 voordat Chrysler het model lanceert, maar dat is nog altijd zo’n negen maanden voordat Opel de D-Kadett aan de wereld voorstelt. De twee modellen mogen dan verdacht veel op elkaar lijken, feitelijk zijn ze allebei schatplichtig aan de Volkswagen Golf, het eenvoudige, maar o zo rake ontwerp van Giorgetto Giugiaro. Die zet in 1974 een compleet nieuwe standaard in wat we nu het C-segment noemen.
Compacte middenklassers werden hatchback
Compacte middenklassers waren vóór die tijd bijna allemaal in sedan- of stationwagenvorm gegoten en sowieso voorzien van achterwielaandrijving. Zo ging dat nu eenmaal. De Golf krijgt echter een dwarsgeplaatste motor die de voorwielen aandrijft. De ruimte die daarmee wordt bespaard – meer plek voorin, en een cardanas en achterdifferentieel zijn niet langer nodig – komt ten goede aan de binnenruimte. Ruimte die via de achterkant toegankelijk is via een grote klep: de hatchback. Een nieuwe carrosserievorm is geboren. Hoewel … al in 1961 kwam Renault met de 4 en een paar jaar later met de 16: voorwielaangedreven hatchbacks met in lengterichting geplaatste motoren.
Talbot Horizon volgde Simca 1100 op
In 1967 volgde Simca met de 1100, de voorganger van de Horizon, met een dwarsgeplaatste viercilinder. Je kunt dus met een gerust hart zeggen dat de Fransen het segment van de compacte hatchback voor de massa hebben uitgevonden. Waarom de credits dan toch vaak naar de Volkswagen Golf gaan? Waarschijnlijk omdat hij de deur naar de sixties definitief achter zich dichtgooide. Met zijn zakelijke ‘Duitse’ lijnenspel en no-nonsense uitstraling zette hij een soort nulpunt in zijn klasse waarmee een nieuw tijdperk begon. De concurrentie sprong massaal op de trein, waarbij het grappig is om te zien dat er een soort tweedeling ontstond tussen strak gelijnde modellen als de Golf, Kadett en Ritmo aan de ene kant en ‘ronde’ koetswerken als die van de Mazda 323 en Renault 14 en aan de andere kant.
Grote achterlichten Horizon, kleine achterlichten Kadett
En profil zijn de Horizon en Kadett misschien wat lastig van elkaar te onderscheiden, aan de voor- en achterzijde zijn de verschillen groter. Waar Opel kiest voor slanke, verticaal geplaatste achterlichten, monteert Simca (pas in 1979 volgt de wissel naar merknaam Talbot, zie kader) grote horizontale exemplaren. Ze geven de Fransman een vriendelijk voorkomen, de units van de Kadett maken hem juist wat serieuzer. Hetzelfde geldt voor het front; de Horizon kijkt zorgelozer uit zijn vierkante doppen. Basis-Kadetts kregen ronde lampen aangemeten, de contouren van de grotere rechthoekige lampen dienen in dit geval als omlijsting.
Opel Kadett D met hoekige koplampen, dan wordt de gelijkenis nog groter!
We hebben een hele kale Kadett!
Toch opvallend wat de vorm van lampen voor de uitstraling van een auto kan doen en hoe de Kadett en Horizon in dit geval prima passen bij het imago van hun land van herkomst: de Fransman een tikje nonchalant en vol joie de vivre, de Duitser serieus en degelijk. En dan hebben we ook nog eens een van de kaalste Kadetts die je kon krijgen: de 1.2 S. Geen Special, Luxe, Berlina, SR of GT/E, nee: gewoon het instapmodel zonder hoofdsteunen. Maar wel met beige skaibekleding. Dat blijkt het enige niet-originele onderdeel aan deze verder bijna fabrieksnieuwe (gerestaureerde) Kadett te zijn.
Het staat hem goed, maar op de hete fotodag hadden we ons prettiger gevoeld op de oorspronkelijke stoffen bekleding. We kijken uit over een dashboard waarvan de meeste functies netjes zijn geclusterd in het middelste gedeelte. Uiteraard is dit allemaal erg basic, het hoogtepunt – zelfs het basismodel had het – is de mogelijkheid om de warme en koude lucht via een schuifknop te mengen voor een constante binnentemperatuur. Een snelheidsmeter, geflankeerd door brandstof- en temperatuurmetertjes en wat waarschuwingslampjes, vormt het bescheiden instrumentarium.
Gezelliger is 't in de Horizon
In de Horizon heerst een wat gezelliger sfeertje, hoewel hij over nagenoeg dezelfde hoeveelheid functies beschikt. Het ziet er gewoon wat leuker uit. Nonchalanter ook; het is aan de linkerkant van het dashboard een beetje een allegaartje aan verschillende vormen bedieningsknoppen, -schuiven en –stengels. De rode bies rond het instrumentarium en de snelheidsmeter suggereert dat we in een GTI-achtige zitten, maar het is slechts uiterlijk vertoon. In de laatste levensfase van de Horizon lanceerde Talbot diverse actiemodellen om de auto aantrekkelijk te houden voor de klandizie. Deze Ultra was gebaseerd op het basismodel, de LS. Voor de gelegenheid aangevuld met zaken als bredere wielen, een achterruitwisser, hoofdsteunen, een middenconsole en bekleding met schotse ruit. En natuurlijk die zwarte striping langs de carrosserie. Een typisch gevalletje ‘All show, no go’? Het valt mee.
Van de Horizon bestond zelfs een versie met 177 pk
Voor show én go moest je in de VS zijn, bij de Dodge Omni, het Amerikaanse neefje van de Horizon. Daarvan bestond een GLH-versie, een afkorting van ‘Goes Like Hell’. Die had een 110 pk sterke 2,2-liter vierpitter, waar later nog een turbo op werd geschroefd. Nadat ook Carroll Shelby zich er mee ging bemoeien, leverde dat een 177 pk sterke ‘pocket rocket’ op die 0 tot 60 mph (96 km/h) in 6,5 seconden deed. Serieus rap voor die tijd! Zo’n feest is het in onze Ultra niet, wij doen het met een viercilinder van 1.294 cc, goed voor 65 pk en 80 Nm.
Best pittig, die 1100 van de Horizon
Hoewel je daar geen wereldprestaties van kunt verwachten, is het stiekem best een pittig blokje. Je komt er in ieder geval ruim voldoende vlot mee vooruit. Omdat deze Horizon over een vijfbak beschikt, kan hij zijn krachten wat gemakkelijker uitsmeren over het ideale toerengebied. Die vijf verzetten zijn prettig, de bediening van het mechaniek beduidend minder. Aan de pookknop herken je de Peugeot-bak uit die jaren, en dat was niet de meest smeuïge in zijn soort. Het hakerige karakter wordt er tijdens onze foto- en videosessie bovendien niet beter op; op een gegeven moment heeft de tweede versnelling het zelfs helemaal opgegeven. Het euvel is de eigenaar bekend, hij belooft beterschap. Franse auto’s staan bekend om hun comfortabele onderstelafstemming en de Horizon is daar geen uitzondering op. Het levert, in combinatie met de zachte, met velours beklede stoelen, een aangename rijbeleving op.
Minpuntje van de soepele vering is dat de koets in de bocht wat meer overhelt, daar heb je in de Kadett minder last van. Wat niet wil zeggen dat de Opel oncomfortabel is. Integendeel: hij rijdt veel minder spartaans dan we vooraf hadden gedacht. Misschien zijn we onbewust op het verkeerde been gezet door de wat sobere uitstraling van de Duitser. De Kadett is zelfs behoorlijk comfortabel, en zijn vierbak schakelt erg prettig. Een extra versnelling had niet misstaan, in de eerste plaats om het motorgeluid een beetje in te dammen. Maar ook, zoals dat bij de Talbot wel mogelijk is, om het toerengebied beter te kunnen benutten. Hierdoor voelt de Kadett, hoewel hij maar 5 pk toegeeft op de Horizon (hij heeft bovendien 8 Nm méér) minder vlot aan. Waar de Horizon op dit onderdeel een ruime voldoende scoort, haalt de Kadett een zesje.
Bij Opel kon je uit wel 21 versies van de Kadett kiezen
Het is niet helemaal eerlijk om onze twee kandidaten te beoordelen op hun praktische bruikbaarheid; de Kadett is immers een tweedeurs met een kofferbakklep, terwijl de Horizon vier portieren heeft en een grote vijfde deur. Het was de enige carrosserievariant die Talbot leverde, bij Opel viel er veel meer te kiezen.
Wilde je een hatchback met vier portieren? Ook mogelijk. Stationwagen? Wat jij wilt. Je had maar liefst 21 versies om uit te kiezen! Wat in elk geval in het voordeel van de Kadett spreekt, is zijn lage tildrempel van de bagageruimte. Bij zowel de versie met kofferklep als bij de hatchback loopt de klep tot aan de bumper door, terwijl er tussen de achterlichten van de Horizon gewoon plaatwerk zit. De bak van de Duitser slikt bovendien meer: 380 liter, tegenover 313 liter voor de Fransman. Die slaat terug zodra de achterbank plat gaat. Dan kun je 1.219 liter kwijt, waar de Kadett bij 980 liter vol zit. Dit soort cijfers was misschien interessant toen deze auto’s nieuw waren en er gewikt en gewogen moest worden. Nu is het van ondergeschikt belang, bij oudere auto’s is het maar net waar je hart sneller van gaat kloppen. Wij worden vrolijk van de welhaast overdreven eenvoud van de Opel Kadett in zijn matblauwe jas. Degelijk tot op het bot, gebouwd om zonder morren een leven lang te dienen. Maar daarom ook wel een tikkeltje saai. Wat dat betreft straalt de Talbot Horizon met zijn sympathieke voorkomen en frivolere aankleding meer levensvreugde uit. Het is wat ons betreft niet alleen de leukere auto om te zien, maar ook de meest aangename om mee onderweg te zijn vanwege zijn hogere comfort en betere prestaties. Maar dan wel snel eerst die nukkige vijfbak repareren!
Chrysler-Simca-Talbot HorizonIn 1974 beginnen ontwerper Roy Axe en zijn team aan project C2, de auto die de Simca 1100 moet gaan vervangen en het in 1979 zal schoppen tot Auto van het Jaar. Het Franse Simca en de Britse Rootes Group (o.a. Hillman, Singer en Sunbeam) zijn in 1967 ingelijfd door Chrysler en de Amerikanen willen een ‘wereldauto’ die op beide continenten verkocht kan worden. De ophanging en de aandrijflijnen worden overgenomen van de 1100 en aangevuld met onderdelen van de recent gelanceerde 1307/1308-reeks. Dat verklaart de relatief grote spoorbreedte van de Horizon. Op 7 december 1977 wordt de Horizon gelijktijdig gelanceerd in Europa en de VS, waar hij in de showroom staat als Plymouth Horizon en Dodge Omni. De uiterlijke verschillen zijn klein, wel hebben ze in Amerika een ander dashboard. Opvallender zijn de onderhuidse verschillen. Waar de Europese Horizon gebruik maakt van torsievering, monteren de Amerikanen McPherson-veerpoten aan de voorzijde. Ook de motoren zijn anders: de Europese tak borduurt voort op de vertrouwde 1,1-, 1,3- en 1,4-liter Poissy-viercilinders uit de 1100, aan de overkant van de oceaan kiezen ze vanwege strengere emissie-eisen voor een eigen 2,2-liter viercilinder en de 1.7 uit de Volkswagen Rabbit. Die wordt in 1983 vervangen door een 1.6 van Peugeot als onderdeel van de overnamedeal door PSA in 1979. Na 1 augustus van dat jaar gaan de auto’s als Talbot Simca Horizon door het leven, vanaf ’81 verdwijnt het tussenvoegsel Simca. Met ingang van 1982 is de Horizon er ook met 1,9-liter Peugeot-diesel en een jaar later krijgt het model een flinke opfrisbeurt, Series II genaamd. Een vijfbak is dan standaard op alle versies behalve het basismodel. Tegen het einde van de levenscyclus komen er actiemodellen, waaronder de Ultra. De Europese productie wordt in 1985 gestaakt, de Horizon wordt in de VS nog tot 1990 gebouwd. De oude 1100 heeft nog vier jaar naast de Horizon bestaan, omdat die laatste er alleen als vijfdeurs hatchback was, terwijl er van de 1100 ook een driedeurs- stationwagen- en bestelversie bestond. De opvolger van de Horizon wordt ontwikkeld onder codenaam C28 en moet als Talbot Arizona op de markt komen. Dat zal nooit gebeuren; in 1985 schrapt PSA het merk Talbot en de Arizona leren we kennen als Peugeot 309. |
Technische gegevens Talbot Horizon 1.3 Ultra (1985)
Motor 4-cil. in lijn, 1.294 cc
Max. vermogen 48 kW/65 pk bij 5.600 tpm
Max. koppel 80 Nm bij 2.800 tpm
Aandrijving voorwielen via 5-bak
Wielophanging v/a onafh.,torsieveren, stab./draagarmen/stab.
Remmen v/a schijven/trommels
Afmetingen (l x b x h) 3,96 x 1,68 x 1,41 m
Wielbasis 2,52 m
Gewicht 1.048 kg
Verbruik gem. (90/120/stad) 5,8/7,6/7,8 l/100 km
Topsnelheid 150 km/h
0-100 km/h 15,2 s
Voor meer gegevens van de Horizon 1.3 ga je naar Carbase
Technische gegevens Opel Kadett 1.2 S (1984)
Motor4-cil. in lijn, 1.196 cc
Max. vermogen44 kW/60 pk bij bij 5.800 tpm
Max. koppel88 Nm bij 3.000 tpm
Aandrijvingvoorwielen via 4-bak
Wielophanging v/a onafh., McPherson/langsarmen
Remmen v/aschijven/trommels
Afmetingen (l x b x h) 4,00 x 1,64 x 1,38 m
Wielbasis2,52 m
Gewicht916 kg
Verbruik gem. (90/120/stad) 5,4/7,4/8,4 l/100 km
Topsnelheid 147 km/h
0-100 km/h16,5 s
Kijk voor meer gegevens van de Opel Kadett 1.2 S in Carbase.
Opel KadettDe Opel Kadett, een modelnaam die Opel als sinds 1937 voert, kent een aanzienlijk minder turbulente levensloop dan de Horizon. Als logische opvolger van de C-Kadett, sinds augustus 1973 op de markt, presenteren de Duitsers exact zes jaar later een model dat in alle opzichten aansluit bij de heersende mode: een ruime, strak gelijnde hatchback met de motor dwars voorin die de voorwielen aandrijft. Dat laatste is een primeur voor Opel, dat gebruik maakt van het oorspronkelijk voor achterwielaandrijving bedoelde T-platform van General Motors waar de C-Kadett op stond. In tegenstelling tot Chrysler komt GM’s Europese divisie wél met een keur aan carrosserievarianten: een twee- en vierdeurs met klein kofferklepje, een- drie en vijfdeurs met grote achterklep plus een drie- en vijfdeurs stationwagen. Zo ziet de Europese koper het graag. De basismotor van de D-Kadett is een uit de C-Kadett overgehevelde 1.2 met kopkleppen, daar boven zitten de 1.3 en 1.6 van de nieuwe Family II-motorenreeks en met aluminium cilinderkop en bovenliggende nokkenas. De 1.0 is nooit bij ons geleverd. Een 1.6 diesel van 55 pk wordt in 1982 aan het gamma toegevoegd, al dan niet met automaat. Opel rust de basisversies uit met ronde koplampen, de rest krijgt grote vierkante units. Na de basisuitvoering volgen de Luxe en Berlina, sportieve bestuurders kunnen terecht bij de SR-versies met 1.3 (75 pk) of 1.6 (90 pk). Topversie is de GT/E met een 115 pk sterke 1.8-motor met elektronische ontsteking, een blok dat we later ook zouden terugzien in zijn opvolger, de Kadett GSi. De glad gelijnde E-Kadett kwam de D-Kadett (in Engeland Astra geheten) in 1984 aflossen en luidde een nieuw tijdperk in waarbij stroomlijn een belangrijke invloed had op het uiterlijk van de auto’s. |
Dit verhaal is eerder gepubliceerd in AutoWeek Classics, de video ervan eveneens.
Lezersreacties (59) (gesloten)
De discussie is gesloten.
Reageren is niet meer mogelijk.