Lancia Delta

Lancia beleeft in de jaren tachtig een roemruchte tijd. Het merk neemt zeven seizoenen officieel deel aan de internationale rallycompetitie en behaalt vier wereldtitels. Het zijn vooral de Delta 4WD, de Delta Integrale en de sterk op de Delta lijkende S4 met een carrosserie opgebouwd uit ultralicht materiaal die Lancia triomfen bezorgen. De vierkante en sober gestileerde Delta die in 1979 het levenslicht ziet, bezorgt Lancia dus z'n sportieve imago. In 1993 krijgt de auto een opvolger die echter niet in diens schaduw kan staan. Lancia presenteert weliswaar een snelle turboversie en een driedeurs HPE om het sportieve karakter van het model te benadrukken, maar vierwielaandrijving krijgt de tweede editie van de Delta nimmer. Ook kan Lancia niet meer bogen op rallysuccessen nadat het zich in 1995 officieel terugtrekt uit die sport. Da's niet zo heel vreemd; Lancia is van nature geen sportief merk. Met de Delta maakt het weliswaar een avontuurlijk uitstapje naar de autosport, maar de historie van het merk leert dat de kracht van het merk veel meer ligt in het bouwen van comfortabele auto's die vooruitstrevend zijn dankzij hun innovaties. Als eerste autofabrikant past Lancia bijvoorbeeld onafhankelijke wielophanging toe, en de Aprilia uit begin jaren dertig heeft een luchtweerstandscoeficient van 0,47, terwijl de concurrentie daar ver boven zit. De Aurelia, van even na de oorlog heeft een zesclindermotor met een blokhoek van zestig graden; een motorconcept dat we veel later terugzien in de Volkswagen Golf VR-6.

In juli verschijnt de nieuwe Delta, en deze auto grijpt niet terug op het recente autosportverleden van Lancia, maar leunt veel meer op het innovatieve karakter van verre voorgangers.

Fors

De Italianen mikken met de Delta op de top van de middenklasse. Met een lengte van 4,5 meter is de nieuwe Lancia een forse auto. Vergelijkbaar met de Volvo V50. De wielbasis van het op de Fiat Bravo gebaseerde model bedraagt maar liefst 2,70 meter; evenveel als de Fiat Croma. En die gestrekte wielbasis is even wennen; het is geen gemeengoed in de middenklasse. In het lijnenspel zie je iedere keer dat je de Delta bestudeert weer iets nieuws. Lancia Style Centre heeft z'n best gedaan. Zozeer zelfs, dat hij voor sommigen wellicht overgestileerd zal zijn. Details als een piepklein Lancia-logo in de strip die om de achterste zijruit loopt (die overigens net niet aansluit op de sierlijst aan de dakrand) vallen pas op wanneer je twee keer kijkt. De voorzijde wordt gedomineerd door een grote verchroomde grille, die herinneringen oproept aan Lancia's van weleer. En profil valt de hoge, naar achteren toe sterk oplopende taillelijn op. Het dak dat in de bi-color-uitvoering titaniumgrijs van kleur is en de Delta nog wat langer doet lijken dan hij al is, daalt sterk en eindigt in een spoiler boven de achterruit. Het dak en de taille sluiten de achterste zijruit op, zodanig dat die een trapeziumvorm krijgt. Chroomkleurige ruitstijlen en dakranden benadrukken de dynamische lijnvoering en zorgen voor een chique uitstraling. Opvallende kenmerken van de achterkant zijn de uit LED's opgebouwde achterlichtunits die over de heupen van de Delta zijn gedrapeerd.

In eerste instantie heb je de indruk met een vierdeurs coupé van doen te hebben, maar feitelijk is de Delta een kruising tussen een hatchback en een stationwagon. De lange wielbasis belooft veel binnenruimte. En vooral achterin is die er in overvloed. De achterbank laat zich in de lengte over een centimeter of tien verschuiven. In de achterste stand hebben je onderste ledematen ongeveer net zo veel bewegingsvrijheid als in een Thesis. Er resteert een bruikbare kofferbakinhoud van 380 liter. Zet je de bank helemaal naar voren, dan vergroot je de opslagruimte tot 465 liter. De leuning van de achterbank laat zich 25 graden kantelen. Optimaal zit je echter nooit helemaal. De bank is hoog geplaatst en zit tamelijk hard. De voorstoelen zijn comfortabeler, maar zouden wat ons betreft wat dichter tegen de wagenbodem mogen zakken. Het gevoel op de bok te hebben plaatsgenomen wordt versterkt doordat je ook voorin meer op dan in de stoel zit. De zittingen staan enigszins bol en je mist adequate zijdelingse steun. Een ergonomische misser is de middenconsole die snel in je onderbeen priemt en na lange ritten een pijnlijke plek kan opleveren. De bekledingsmaterialen zijn echter prachtig. Lancia biedt de keuze tussen Alcantara, Poltrona Frau-leer of een combinatie van beide. Waarvoor je ook kiest, het zitmeubilair ziet er altijd weelderig uit. Het dashboard draagt door de zacht uitziende en aanvoelende materialen bij aan de rijke sfeer. De Delta geeft je echt het gevoel in een luxe auto te zitten. Alleen de aluminiumkleurige omlijsting van het display in het middendeel van het dashboard detoneert enigszins. Het harde plastic is niet op z'n plaats tegen een achtergrond die is overtrokken met kunststof dat als leer aandoet. De inrichting van het dashboard is weliswaar niet spectaculair, alle bedieningsorganen zitten wel exact daar waar je ze verwacht. De ergonomie ervan is dus dik in orde.

Opgekrikt

Bij de lancering van de Delta volgende maand, is er de keuze uit een drietal motoren; 1,4-liter Turbojet benzinemotoren van 120 en 150 pk en een 120 pk sterke 1,6-liter Multijet turbodiesel. Een kennismakingsrit met de krachtigste veertienhonderd leert dat die de Delta meer dan voldoende laat presteren. De Lancia legt met ruim dertienhonderd kilo behoorlijk wat gewicht in de schaal, maar met 150 pk is-ie goed bediend. Vol accelereren heeft wel wat geluid in het interieur tot gevolg, maar de motor geeft nooit de indruk op de toppen van z'n kunnen te moeten presteren. Op kruissnelheid houdt-ie zich keurig gedeisd. Zelfs bij snelheden van zo'n tweehonderd kilometer per uur schreeuwt-ie het niet uit. In Italië, waar de introductie van de Delta plaatsvindt en waar je je nogal eens uit de voeten moet maken om niet verstrikt te raken in de hectiek van het verkeer, bewijst de krachtigste 1.4 goede diensten. Hier in Nederland zal de 120 pk-variant vaak al voldoende zijn. Meer dan voldoende is de gloednieuwe 2,0-liter Multijet turbodiesel (165 pk). Deze komt in september de bekende 1,6 liter common rail (120 pk) vergezellen. Het aggregaat is een doorontwikkeling van de 1,9-liter Multijet. Vermogen en trekkracht zijn opgekrikt, en emissies verder gereduceerd. De tweeliter levert 360 Nm, en dit koppel komt al vrij bij 1.750 tpm. Dit betekent dat de motor altijd bij de les is en direct begint te sleuren. Dat gaat helaas wel gepaard met een nadrukkelijk hoorbare dieselnagel; er zijn veel stillere commonrail-diesels op de markt. Eenmaal op kruissnelheid verdwijnt het motorgeluid gelukkig naar de achtergrond. De derde dieselmotor is de 1,9-liter Multijet met 190 pk. Deze beresterke zelfontbrander heeft twee turbocompressoren; een kleine en een grote. De compacte werkt tot 3.000 tpm en zorgt voor een vinnige reactie bij lagere snelheden. De grote werkt vanaf 1.800 zorgt ervoor dat de motor een hoog vermogen afgeeft bij hogere snelheden. Tussen 1.800 tpm en 3.000 tpm werken beide turbo's dus gelijktijdig. De prestaties van de 1,9-literdiesel zijn indrukwekkend. Bij 2.000 tpm komt het maximumkoppel van 400 Nm vrij, terwijl de oliestoker bij slechts 1.250 tpm maar liefst 300 Nm beschikbaar heeft. In februari volgend jaar komt er nóg een nieuwe motor voor de Delta, een 200 pk sterke 1,8-liter Di Turbojet benzinemotor. Deze ontwikkelt 200 pk en is gekoppeld aan een automatische zesversnellingsbak, de overige Delta's beschikken over een handgeschakelde zesbak. De direct ingespoten krachtbron heeft net als de meest krachtige diesel twee turbo's.

Weg naar boven

Je ervaart dat de Delta geen lichte auto is, maar zwaarlijvig en log voelt-ie beslist niet aan. De Lancia lijkt wat stuurgedrag betreft op de Fiat Bravo, en da's allerminst een schande, want de Fiat hebben we leren kennen als een fijn sturende auto. Maar puur sportieve aspiraties heeft de Delta dus evenmin als de Fiat. De elektronsich bekrachtigde besturing verleent niet veel gevoel en werkt tamelijk licht. Het onderstuur blijft keurig binnen de perken, en bij plotselinge lastwisselingen blijft de achterkant stabiel aanvoelen. En stabiliteit, dat spreidt de Delta tot op hoge snelheid tentoon. Het onderstel is comfortabel, maar is op korte oneffenheden enigszins stug.

De Delta kent drie uitrustingsniveaus: Argento, Oro en Platino. Geheel in lijn met de Lancia-traditie is de instapversie al rijk uitgerust. Airco, zes airbags, een radio/cd-speler met MP3-afspeelmogelijkheid en stuurwielbediening, een armleuning met koelvak tussen de voorstoelen en mistpitten in de voorbumper vind je op de Argento. Deze uitvoering heeft ook al het Absolute Handling-systeem, een doorontwikkelde variant van ESP, dat onder andere traction control en een hill holder omvat. Voor de instap-Delta vraagt Lancia E 23.995. Mogelijkheden om de Italiaan verder op te waarderen tot een heel dikke auto zijn er te over. Wat te denken van een sunroof die vrijwel het gehele oppervlak van het dak beslaat, adaptieve xenonverlichting, een parkeerhulp die alle stuurbewegingen voor je maakt tijdens het fileparkeren, het Blue&Me-infotainmentsysteem en een Driving Advisor. Dit systeem detecteert wanneer de bestuurder onbedoeld z'n rijbaan verlaat en attendeert 'm hierop door tegendruk te geven in het stuurwiel. Lancia's opties voor de Delta zijn weliswaar niet alle nieuw, maar toch nog tamelijk ongebruikelijk in deze klasse.

Volgend jaar wil Lancia in Nederland zestienhonderd Delta's verkopen. Ambitieus, want de modellen van het merk zijn hier traditioneel lastig aan de man te brengen. Delta is niet alleen een letter uit het Griekse alfabet, in de wiskunde is de delta tevens een symbool van onderscheid en verandering. Het is Lancia gegund dat de Delta doet wat z'n naam impliceert, en het merk net als z'n voorganger uit het einde van de jaren zeventig de weg naar boven wijst.