Hoe een gebruikte Tesla-motor een Volvo XC90 een tweede, elektrisch leven geeft

Voor het hoe en waarom én een testrit spreken we af in zijn loods annex studio in Amsterdam-Zuidoost, tegenover de Johan Cruijff Arena. Hier vinden we een hefbrug, motortakel, enkele ertoe doende onderdelen en een zithoekje op een Ikea-kleed. En drie Volvo’s XC90. De auto waar het bij Greentimer om draait. Hoe is Den Hertog (46) op het idee gekomen om een onderneming zoals deze te starten, notabene in een niche waar hij amper verstand van heeft? “Van beroep ben ik marketeer, ik heb gewerkt bij onder meer Coca-Cola en Nestlé. Maar het driemaal daags powerpointpresentaties maken begon me tegen te staan. Zulke grote bedrijven zijn net olietankers. Van koers veranderen lukt amper. Al jaren zag ik de wereld om ons heen veranderen. De klimaatverandering baart me zorgen.” De film ‘Before the flood’ van Leonardo di Caprio opende Den Hertog de ogen: “Ik wilde iets doen in duurzaamheid. Iets anders dan alleen maar geld verdienen. Ik doe dit niet uit nobelheid, of om mijn geweten te schonen. Maar het is vijf voor twaalf.”

Waarom auto's en geen warmtepompen?

Waarom richt hij zich op auto’s en niet op warmtepompen, bijvoorbeeld? “Daar heb ik wel onderzoek naar gedaan. Maar met auto’s valt het meest te winnen. Er rijden er een miljard van rond en ze stoten een onnoemelijke hoeveelheid CO2 uit. Het gaat eeuwig duren voordat het hele wagenpark omgeschakeld is naar elektrisch, als dat al mogelijk is.”

Auto's zijn gemiddeld vijftien jaar oud bij ombouw

Steef den Hertog is een man met een missie, zo veel is duidelijk. Hoe gaat die missie in zijn werk? “We bouwen een gemiddeld vijftien jaar oud, bestaand fossiel model om naar elektrisch. Al snel kwam ik uit bij Volvo als het meest geschikte merk. Dat heeft in ons land een goed imago, is klasseloos en je kunt er altijd mee komen voorrijden. De XC90 vinkt alle vakjes aan om te verduurzamen. Het is een grote bak, een SUV, en hij produceert een grote CO2-uitstoot. Ze vallen onder de youngtimerregeling, zodat zakelijke ondernemers er gebruik van kunnen maken. De technische ombouw is relatief makkelijk omdat er ruimte is onder de auto voor de benodigde aanpassingen. En er rijden er voldoende van rond, tot in lengte van dagen, want ze zijn sterk. Ik koop met een gerust hart een auto die drie ton heeft gelopen. Diesel, benzine, V8, het maakt me niet uit. Motor en bak gaan er toch uit om te worden gerecycled.”

Eigen subframe, Tesla-motor, Volkwagen accupakket

Hoe gaat de ombouw precies in zijn werk? “Er zijn verschillende opties. Je levert je eigen Volvo XC90 bij ons in, of je koopt er een, al of niet met hulp van ons. En die bouwen wij dan om. Maar natuurlijk kun je ook een al omgebouwde XC90 kopen bij een van onze partners.” De ombouw van die XC90’s gebeurt in de Amsterdamse werkplaats, legt Den Hertog uit: “We demonteren motor, transmissie, tussenbak, cardanassen, brandstoftank en andere techniek. Op het bestaande subframe zetten we ons eigen subframe waarop we een jonge gebruikte Tesla-motor met bijvoorbeeld 60.000 kilometer plaatsen. Daarbovenop gaat het voorste accupakket, afkomstig van Volkswagen, plus de bekabeling en nieuwe appendages als elektrische stuurbekrachtigingspomp, dito aircopomp en verwarmingsunit. Ik laat bij een gespecialiseerd bedrijf in Limburg nieuwe steekassen maken. Dit betekent ook dat de Haldex-koppeling plaatsmaakt voor kabels vanuit de achterzijde, waar een tweede accupakket is ingebouwd als je de sterkste variant hebt besteld. De hele middentunnel gebruiken we daarvoor. Een van de grootste obstakels was het voor elkaar krijgen van de motorsoftware. Die wordt in samenwerking met een Canadese partij ontwikkeld.”

Omgebouwde EV ontloopt 12 procent extra bijtelling

De ombouw levert niet alleen maar milieuwinst op, vindt Den Hertog zelf. “Natuurlijk stoot een omgebouwde XC90 geen CO2 meer uit, dat is de grootste winst. En het scheelt de fabricage van een nieuwe auto met al zijn milieuonvriendelijke gevolgen. Dit alles bij vergelijkbare maandelijkse kosten met die van een fossiele of elektrische SUV van hetzelfde formaat. Maar zakelijk rijden met de Greentimer is zelfs een stuk goedkoper. En je rijdt in een semi-classic, een auto met karakter. Het klinkt natuurlijk tegenstrijdig om tienduizenden euro’s te investeren in een allang afgeschreven auto. Maar de meeste van deze auto’s zijn technisch nog lang niet op.” Nog een extra reden om je youngtimer om te bouwen naar elektrisch is de nieuwe pseudo-eindheffing van 12 procent extra bijtelling op niet-elektrische auto’s. “Tot EV omgebouwde youngtimers ontlopen deze heffing. Ze profiteren tevens van de youngtimerregeling. Dat maakt ze voor ondernemers dus interessant.”

Touchscreen uit Taiwan

Hoe rijdt zo’n gemodificeerde XC90? Daartoe nemen we het prototype dat Den Hertog onder meer gebruikt voor demonstratieritten, verbeteringen en aanpassingen. “Ik heb hem pas deze week vibratievrij. Dat zat hem in de ongelijke lengte van de aandrijfassen en de hoek ten opzichte van transmissie en fuseestukken. Door de motor een paar centimeter van oost naar west te verplaatsen en hem wat millimeters te laten zakken, hebben we dat opgelost.”

Onze belangstelling gaat uit naar de rijbeleving met louter voorwielaandrijving, in plaats van de variabele 4WD met Haldex-koppeling. Hij voelt aan als elke andere EV, met dien verstande dat we in een quasi-verouderd interieur zitten. Dat is bovendien goed gebruikt, is ook te zien. In het klassieke Volvo-dashboard vinden we een in Taiwan ontwikkeld touchscreen. “Die koop ik in bij een software-expert die helemaal lijp is van de XC90”, legt Den Hertog uit. Moest hij niet opnieuw een uitgebreide RDW-keuring ondergaan? “De RDW-keuring vormt geen probleem: elke XC90 heeft immers een typegoedkeuring. Wel komt er een keurmeester die de auto ‘omkeurt’. Daartoe test en meet hij alle elektrische componenten en aansluitingen op lekstroom en controleert hij of de auto niet kan gaan rijden als hij aan de laadpaal staat. Als alles ‘veilig’ is bevonden rondt hij het papierwerk af, zodat op de kentekencard ‘elektrisch’ komt te staan in plaats van ‘benzine of diesel’. De jaarlijkse apk-keuring blijft gelden.”

Draaiknop lijkt op die van Jaguars en Land Rover

Het belangrijkste verschil met een gewone XC90 is natuurlijk de stilte. Het voelt even als een gemis om niet de beroemde D5, de V8 of de fantastische zes-in-lijn te horen, maar de stilte went snel. Een enorm verschil merken we in de eenparige acceleratie, vergelijkbaar met die van reguliere EV’s. Het voordeel van een relatief moderne auto - nou ja, meer dan 20 jaar geleden kwam-ie op de markt - is zijn goede aerodynamica. Windgeruis blijft tot op hoge snelheid ver van je bed. De bediening van de elektro-XC90 is even simpel als in de fossiele uitvoering. Op de plaats van de versnellingspook vinden we nu een Jaguar- en Land Rover-achtige draaiknop waarmee je van P naar D of R schakelt.

Als we de kniesoor gaan uithangen, nemen we verschil waar in veer- en bochtgedrag. De Greentimer is zo’n 200 kilo zwaarder dan de fossiele XC90. Veren en dempers moeten dat meergewicht opvangen, wat resulteert in iets sterkere op- en neerwaartse carrosseriebewegingen. En je raadt het al: in vlot genomen bochten voel je de neiging van de neus om rechtdoor te willen.

Monteer verse veren en schokdempers

Maar al met al voelt de Greentimer heel volwassen aan. Als we Den Hertog dan toch mogen adviseren: monteer tijdens de komende opdrachten verse veren en schokdempers. En reken wat extra om het achterste subframe en de draagarmen te laten moffelen. Die zijn van huis uit slecht tegen roest behandeld. Het geeft ook aan hoe belangrijk het is om een goede basisauto in te kopen. XC90’s zijn immers gebruiksauto’s. Die worden niet gespaard. En als aanstaande klant zouden we adviseren: als je dit traject wilt ingaan en je bent nog XC90-loos: ga voor de allerbeste die je kunt vinden, eventueel met hulp van Greentimer.

Hoe ziet Den Hertog zijn bedrijf Greentimer over vijf jaar? “Ik droom ervan om elke auto elektrisch te maken. Het doel is nu om het subframe te kopiëren en de software verder te perfectioneren, zodat ik ook een kit kan aanbieden aan andere partnerbedrijven. Als dat loopt, wil ik elk jaar twee kits toevoegen om andere auto’s onder handen te nemen.”