Hoe de Volvo-2,0-liter van de 343 en 345 een andere auto maakte

Uit een collectie lenen we een mintgroene 343 DLS uit 1981 en de antracietkleurige 360 GLS uit 1985.  Ze zijn niet te koop. Voor geen prijs, zelfs. Maar goed ook, want dankzij hun zorgvuldige baasjes worden deze blinkende stukjes Nederlands automobiel erfgoed tot in lengte van jaren in top­conditie gehouden. De 343 DLS was de vereenvoudigde versie van de GLS, het topmodel van de 343/345-reeks met de optionele, vrij kostbare 2,0-litermotor. Onze andere deelnemer aan deze reportage is zo’n GLS, maar dan met de later gebruikte aanduiding 360. Volvo bracht voor modeljaar 1984 meer eenheid in alle typeaanduidingen door het laatste cijfer, dat eerder het aantal portieren aangaf, te vervangen door een nul. Het tweede cijfer vertelde bij de Nederlandse Volvo’s of ze wel of geen Zweeds tweeliterblok onder de kap hadden. Ze heetten dan respectievelijk Volvo 360 en 340.

360 is een bijzondere uitvoering

De gefotografeerde 360 is een bijzondere uitvoering: een 360 GLS Special, die ter gelegenheid van de AutoRAI van 1985 als ­actiemodel op de markt kwam. De auto werd ­alleen geleverd als vierdeurs sedan in de mooie kleur antraciet-metallic en was onder meer voorzien van leren bekleding. De 14-inch lichtmetalen wielen heeft de eigenaar er zelf onder gezet, ter vervanging van de 13-inch stalen wielen met deftige, verchroomde wielsierringen. “Niet eens alleen voor het mooie, maar ook omdat de auto met grotere wielen en bredere banden veel beter op de weg ligt”, betoogt de eigenaar. De 343 DLS is zeker naar Volvo-begrippen een tamelijk maagdelijk exemplaar met slechts 68.500 km op de klok. De 360 GLS heeft 175.000 kilometer ervaring; de teller, die ooit werd vervangen, geeft 46.000 kilometer aan.

Schuddend en blazend starten

Tijd om op pad te gaan. Het is altijd een mooi moment om een klassieke Zweedse Volvo-motor wakker te maken. De startmotor sleurt kennelijk zo hevig aan de krukas dat het motorblok – en daarmee uiteindelijk de hele auto – begint te schudden als een natgeregende hond die zijn vacht wil drogen. De motor slaat vervolgens met een woest blazend geluid aan, om daarna snel tot rust te komen, alsof hij zich plotseling realiseert dat hij niet in een ijzig koud Zweden is ontwaakt, maar gewoon op een mooie zomerdag in Nederland. Tja, aan de auto zelf had het niet gelegen, want die is helemaal van Nederlandse bodem. De Volvo 343 kende in 1976 een moei­zame start op de automarkt, vooral doordat het model een stuk duurder was dan concurrerende auto’s in zijn klasse. De 343 had weliswaar standaard een automaat, maar daar zaten de meeste kopers absoluut niet op te wachten. Het ging om de Variomatic, de slimme, doch weinig presti­gieuze CVT.

343 werd populair toen handbak leverbaar werd

Pas toen de 343 met een handgeschakelde vierbak leverbaar werd, klommen de verkoopcijfers van de kleine Volvo snel omhoog. Sterker nog, de compacte Nederlandse Volvo’s waren daarna lange tijd niet meer uit de bovenste regionen van de verkoopstatistieken weg te denken. De kritiek op de slappe benen van de 1,4-liter motor, die de 343 met zijn 70 pk’s niet veel sneller kon laten rennen dan 145 km/h, werd op grootse wijze gepareerd toen Volvo de B19A-motor met 1.986 cc naar de Limburgse productievestiging verscheepte. De 343 (en 345) werd er op slag een heel andere auto door. Hoewel 95 pk ook weer niet de wereld was, bleek de tweeliter in staat tot een stevige topsnelheid van 165 km/h. Belangrijker was de enorm toegenomen souplesse. Bij de mintgroene 343 DLS is die vandaag eventjes ver te zoeken, omdat de luchtslang naar de carburateur voor een haperende motor zorgt. Starten en lopen gaat allemaal vlekkeloos, maar bij iets te veel gas verslikt 
de Volvo zich helaas. Maar toch, wat een leuke klassieker is dit.

Nederlandse Volvo’s degelijk gebouwd

Dat de Nederlandse Volvo’s ­degelijk gebouwd werden, laat deze groene tot in de kleinste details weten: alles lijkt gebouwd voor de eeuwigheid. Behalve de stoelbekleding dan, die in een dermate erbarmelijke staat verkeerde dat er leer voor in de plaats kwam. Het rijden laat zich vooral met het woord ‘stoer’ omschrijven, want dat is het gevoel dat deze oude Volvo je geeft. Het tuttige van vroeger is er onderhand wel af, wat een reden te meer is om deze Nederlandse modellen te koesteren. Als je ze kunt vinden, tenminste.

360 stap naar een modernere tijd

Overstappen in de 360 GLS Special brengt je in een andere wereld. Hoewel maar vier jaar jonger dan de 343 DLS staat de 360 gevoelsmatig een stuk dichter bij de huidige tijd. Het uiterlijk draagt sterk bij aan dat gevoel, vooral doordat de 360 het in 1982 geïntroduceerde nieuwe front heeft. Het is waarschijnlijk de gelijkenis met de tijdloze en iconische Volvo 240 die de 360 zoveel jonger doet lijken.

360 is premium sedan avant la lettre

Het dashboard 
is ook moderner en maakt nog altijd een oer­degelijke indruk. Een wandelingetje om de donkergrijze sedan doet me beseffen dat we hier met een premium sedan avant la lettre van doen ­hebben, een auto die met zijn 102 pk sterke ­carburateurmotor en handgeschakelde vijfbak een uitstekend alternatief was voor een Audi 80 of BMW 318. Het rijden bevestigt dit beeld. Nog meer dan bij de 343 doet het rustieke Volvo-­geluid wonderen voor de beleving, doordat het de compacte 360 als bij toverslag naar een hogere autoklasse tilt.

De tweeliter presteert met eindeloos gemak, terwijl je als bestuurder zelf flink aan het werk moet met de vrij zware besturing en de robuuste manier van schakelen. Dat laatste is een compliment, want de vijfbak laat zich heel precies dirigeren, wat pleit voor de knappe manier waarop de transaxle (waarbij de bak tegen de achteras is aangebouwd) van deze auto’s is geconstrueerd. Nog meer dan zijn driedeurs kompaan heeft de vierdeurs 360 het behoudende, doe-maar-normaal-dan-doe-je-gek-genoeg-imago ver van zich afgeworpen. Daardoor kan hij als het ware ontketend een onbezorgde toekomst tegemoet rijden als gewilde, zeldzame klassieker. Woest blazend en stoer brommend als een Zweedse Viking die zijn bontjas heeft verruild voor een chic Nederlands zomerkostuum.