Abonneer nú met korting

Kies nú voor een abonnement met korting

Navigatie

MENU
AutoWeek

Menu

  • Nieuws
    • Advies Centrum
    • Autonieuws
    • Autotechniek
    • Banden
    • Bestelauto's
    • Campers
    • Classics & Youngtimers
    • Elektrische auto
    • Supercars
    • Verkoopcijfers
    • Podcasts
  • Tests
    • Autoreviews
    • Autotests
    • Nieuwste autovideo's
    • Verbruiksmonitor
    • Zelf testen?
  • Auto's
    • Auto zoeken
    • CarBase Autovergelijker
    • Elektrische auto's
    • Private Lease
    • Nieuwe auto uit voorraad
  • Occasions
    • Occasion zoeken
    • Klassieker zoeken
    • Tweedehands auto
    • Auto importeren
    • Auto onderhoud
    • Dealergids
  • Tools
    • Autobandenvergelijker
    • Autoverzekering vergelijker
    • Bijtelling Calculator
    • BPM Calculator
    • Kentekencheck
    • Kostenberekening
    • Waardebepaling
    • Private Lease Vergelijker
    • Wegenbelasting
  • Forum
    • Forum Index
    • Actieve topics
    • Nieuwste topics
    • Zoeken
    • Uitleg Forum
  • Word nu
    abonnee!
    • AutoWeek
    • AutoWeek Classics
    • AutoWeek Campers
    • AutoWeek GTO
    • Abonnee voordeel
    • Bestel editie
    • Nu in AutoWeek
  • Account
    • Mijn auto's/reviews
    • Mijn occasions
    • Mijn alerts
    • Mijn gegevens
    • Uitloggen
    • Mijn AutoWeek

      Autoweek Account
      • Autoreviews schrijven
      • Brandstofverbruik bijhouden
      • Reageren op berichten
      • Autobrochures downloaden
      • Nieuwsalerts instellen
      • Deelnemen aan het AW Forum

      en nog veel meer..

      Registreren Inloggen
    • Om te kunnen inloggen op Mijn AutoWeek moet u akkoord gaan met onze privacy voorwaarden.

      Meer informatie
  • Zoeken
Sluiten

Zoeken

Op trefwoord

of

Op kenteken

Zoeken

Auto's
Kenteken
AutoWeek.nl heeft je steun nodig
We zien dat je een adblocker gebruikt. Dat vinden we jammer, want alleen dankzij advertenties kunnen we autoweek.nl gratis toegankelijk houden. We willen je vragen voor autoweek.nl een uitzondering te maken. Wil je jouw adblocker voor ons pauzeren? Zo werkt het
  • Home
  • Autotests
  • Saab
  • 99

Door Trollhättan met een Saab 99 Turbo

De eerste super-Saab

34
Saab 99 Turbo
Saab 99 TurboSaab 99 TurboDe 99 Turbo maakte eind 1977 zijn debuut als driedeurs Combi Coupé. Vanaf 1979 werd deze carrosserievariant vervangen door de tweedeurs sedan. Kenmerkend voor de Turbo: de voor- en achterspoiler.Het dashboard is ‘sportief functioneel’. De zitpositie is niet optimaal, maar dat maakt het rijden er niet minder leuk door.Het oranje-rode velours interieur komt overeen met dat van de sportieve 99 EMS (Electronic Manual Special), die in de pikorde net onder de Turbo stond.Hét pronkstuk van de 99 Turbo: het VDO-turbodrukmetertje. De maximale druk is 0,8 bar.De schitterende Inca-wielen zijn geïnspireerd op het schoepenwiel van een turbo. Ze zijn ontworpen door Björn Envall, die samen met zijn baas Sixten Sason ook het design van de 99 voor zijn rekening nam.Dit Turbo-logo gebruikte Saab alleen in het eerste modeljaar. Verzekeraar Skandia vond namelijk dat de gestileerde ‘O’ te veel leek op zijn eigen logo.De tweeliter Saab-motor is gebaseerd op de ‘slant four’-viercilinder van Triumph. Dankzij de Garrett-turbo steeg het vermogen van 118 naar 145 pk en het koppel van 167 naar 235 Nm. De krachtbron werd gebouwd bij Scania in Södertälje en wordt daarom de Scania-motor genoemd. Deze motorenfamilie is tot 2010 gebouwd.Pretentieloze knoppen in een houten strip, met Zweedse opschriften voor de verlichting.0-100 in minder dan 9 seconden, een top van 195 km/h en indrukwekkende tussensprints: de Saab 99 Turbo was destijds ronduit spectaculair.Op z’n Saabs: de contactsleutel in de middentunnel. Je kunt die alleen verwijderen als de bak in zijn achteruitversnelling staat.De ene super-Zweed, tennisser Björn Borg, prijst de andere aan.Frankfurt 1977: Saab-icoon Erik Carlsson, Ford-motorsportbaas Mike Kranefuss en coureur Jackie Stewart bewonderen de nieuwe turbomotor.1980: Mr. Turbo, Per Gillbrand, tijdens testwerk voor APC (Automatic Performance Control), dat de turbomotoren elektronisch aanpast aan verschillende octaangetallen.Per Eklund in actie tijdens de Rally van Zweden in 1979.Z’n collega Stig Blomqvist poseert in 1979 bij de rallyversie van de Saab 99-turbomotor.
Michiel Willebrands
  • Michiel Willebrands
  • Autotest
5 maart 2021 om 15:30
  • Meer
    • Linkedin
    • Pinterest
    • Print
    • Email
  • Whatsapp
  • Twitter
  • Facebook

In 1978 introduceert Saab een model dat voor flink wat rumoer zorgt: de 99 Turbo. Een op het oog brave hatchback die BMW’s, Alfa Romeo’s en Porsches het snot voor de ogen rijdt. In zijn natuurlijke Zweedse habitat gaan we een rondje om met de auto die het imago van Saab een enorme boost gaf.

Op YouTube is een geweldig filmpje te vinden dat de kracht van de viercilinder turbomotor van de Saab 99 aan moet tonen. De promovideo wordt aan elkaar gepraat door BBC-presentator Raymond Baxter. We treffen de voormalig straaljagerpiloot en rallyrijder op een airstrip in het Zweedse plaatsje Mantorp, zo ongeveer halverwege tussen Gotenburg en Stockholm. Daar staat een zwarte 99 Turbo klaar om het op te nemen tegen acht (semi)concurrenten van divers pluimage: een Porsche 924, Lancia Beta, Alfa Romeo Alfetta GT, Audi 100 5E, Mercedes 280, BMW 528, Volvo 264 en Dodge Monaco. Niemand minder dan rallyhelden Stig Blomqvist en Per Eklund zijn ingehuurd om het uiterste uit alle testauto’s te persen, waarbij – je verwacht het niet – de Zweedse inzending als grote winnaar uit de bus komt. Hoewel de banaan hier en daar een beetje krom is, is de boodschap van het promofilmpje duidelijk: de Saab 99 Turbo kan qua snelheid en rijeigenschappen niet alleen wedijveren met de gevestigde orde, hij weet ze zelfs af te troeven.

Het is natuurlijk niet des Saabs om te pochen met het feit dat je met de 99 Turbo gerenommeerde sportwagens in hun hemd zet, dus de extra trekkracht die de turbocompressor aan de viercilinder toevoegt, wordt vooral verkocht als ‘veilig’; je hebt immers minder tijd nodig om in te halen. Dat de motor zuiniger en (dus) minder vervuilend is dan een vergelijkbare zescilinder, staat ook mooi in de folder. Maar dat soort argumenten gaan bij petrolheads natuurlijk het ene oor in en het andere weer uit. Die zien een burgermansbak met de prestaties van een sportwagen. Een wolf in schaapskleren, een flamboyante toreador verkleed als zwijgzame Eskimo. En stiekem is Saab best wel een beetje trots op zijn bescheiden uitgedoste krachtpatser, getuige de zinsnede die we in een Engelse brochure tegenkomen: ‘The Saab Turbo has robbed sports car drivers of their exclusive right to fast cars with turbocharged engines’. Turbo is het nieuwe toverwoord.

Noodzaak

Een benzinemotor met turbocompressor is in 1978 niet nieuw. Al in 1962 voorziet General Motors de 3,5-liter V8 van de Oldsmobile Jetfire en de daaraan verwante Chevrolet Corvair Monza van een turbo. Omdat de betrouwbaarheid flink te wensen overlaat, is deze modellen geen lang leven beschoren. Een decennium later zijn het BMW en Porsche die het concept nieuw leven inblazen met de 2002 Turbo (1973) en 911 Turbo (1975). In die jaren pendelt ingenieur Per Gillbrand zo’n 1.300 kilometer noordelijker nog heen en weer tussen Trollhättan, waar de Saab-fabriek staat, en de Scania-fabrieken in Södertälje, vlakbij Stockholm. Sinds 1969 is de vrachtwagenfabrikant onderdeel van de Saab-Scania AB-familie en bij de ontwikkeling van de turbomotor maakt Gillbrand, ook wel bekend als Mr. Turbo, dankbaar gebruik van hun kennis over turbotechniek. Het ontwikkelen van een turbomotor komt overigens voort uit noodzaak; het kleine Saab ontbeert de financiële middelen om zelf een sterkere, compleet nieuwe (zescilinder) motor te ontwikkelen.

Saab 99 Turbo

Saab 99 Turbo motor

Na 1,5 miljoen testkilometers in de meest uiteenlopende omstandigheden en een praktijkproef van een halfjaar door 100 ‘gewone’ bestuurders in Zweden, Duitsland, Finland, Zwitserland en de VS is de Saab 99 Turbo in september 1977 klaar voor de presentatie aan het grote publiek. Bezoekers van de beurs van Frankfurt vergapen zich aan de specificaties van de 99, dan nog in de vorm van de driedeurs Combi Coupé. Een vermogen van 145 pk, dat is bijna een kwart méér dan de turboloze versie van de tweeliter levert. En dat koppel: 235 newtonmeter, bijna de helft méér! Dat alles dankzij Bosch K-Jetronic brandstofinjectie en een Garrett AiResearch T3-compressor die vanaf zo’n 1.500 tpm zijn deuntje meefluit. Het schoepenwiel kan 144.000 tpm draaien, de maximale turbodruk bedraagt 0,8 bar (de rallyversie reed met het dubbele). Opvallend is de wastegate, een bypassklep die het teveel aan uitlaatgasdruk afvoert en zo voorkomt dat de verbrandingstemperaturen te hoog oplopen. De compressor is duidelijk zichtbaar onder de motorkap, en anders wijst het opschrift ‘Turbo’ in het kenmerkende lettertype op de inlaatbuis je wel op het feit dat dit geen standaard tweeliterblok is.

Gewoon op zomerbanden

Er zullen maar weinig automusea zijn die hun spullen uitlenen wanneer de wegen wit zijn en de volgende sneeuwbui zich in de verte alweer aandient. Het Saab-museum in Trollhättan is de uitzondering, zo blijkt wanneer we ons er melden met weinig hoop op een mooie reportage met de 99 Turbo. Tot onze niet geringe verbazing staat de auto gewoon klaar voor ons, het vertrouwen in onze rijkunsten is blijkbaar groot. Helemaal als we zien dat om de karakteristieke Inca-wielen gewoon zomerbanden liggen … Onze 99 Turbo is gespoten in Cardinal Red, de andere optie was destijds zwart en in de VS kon je ook nog voor licht- of donkergrijs opteren. Dat donkerrood staat hem goed, het contrasteert mooi bij de witte omgeving en sluit bovendien netjes aan bij de huizen in het pittoreske dorpje waar we doorheen rijden.

Saab 99 Turbo

Saab 99 Turbo interieur

Ik neem plaats op de forse stoel in een interieur dat is opgetuigd met knus rood-bruin-oranje bekleding en meubilair met een bijzonder motiefje in het velours. De hoofdsteunen voor- en achterin zijn gigantisch. Het driespaaks stuurwiel – uniek voor de Turbo – is zacht in het hart. Airbag avant la lettre. Omdat de sterk gebogen vooruit heel ver van je af staat en het dak ver doorloopt, is het zicht op hoog geplaatste verkeerslichten ronduit beroerd. Dat wordt gecompenseerd door de dunne, rechtop staande A-stijlen; het zicht in je directe blikveld is top. Het zwarte kunststof van het dashboard wordt onderbroken door een horizontale houten strip - noem het geheel ‘sportief functioneel’. Duidelijke tellers, kloeke klik-klak knoppen met Zweedse opschriften en in de middenconsole twee extra metertjes voor oliedruk en accuspanning. De drie schakelaars met ‘Extra’ erop blijken loos. Maar al het voorgaande verbleekt natuurlijk bij de aanblik van dé attractie van deze Saab, de heilige graal die prominent links op het dashboard pronkt: de turbodrukmeter.

Lekker mechanisch

Tijd om buiten te gaan spelen. Het stuur staat nogal vlak en staat dicht op dashboard. Ik zit vrij hoog en schuur met mijn kruin tegen het hangende hemeltje. Geen ideale zitpositie, maar als Stig Blomqvist en Per Eklund hiermee uit de voeten konden, wie ben ik dan om te gaan klagen? Gelukkig is de doorgaande weg sneeuwvrij, we hoeven dus niet bang te zijn dat onze potente voorwielaandrijver op zijn zomersloffen kansloos staat te malen bij een dot gas, of oncontroleerbaar rechtdoor schuift in een bocht. Ik duw het gaspedaal langzaam naar beneden en voel de turbo er langzaam in komen. De motor klinkt lekker mechanisch, hij bouwt zijn krachten mooi geleidelijk op. Linksboven op het dashboard hikt de naald van het kleine VDO-metertje voorzichtig tegen het rode gebied aan. Je merkt meer van de turbo dan dat je hem echt hoort, de Saab blijft voortvarend versnellen. Rond de 4.000 toeren is het blok op zijn best en hoewel het allemaal niet écht hard gaat, beleef je het wel zo. Ik haal 150 km/h in z’n 3. Voor Zweedse begrippen een hoogst illegale snelheid, laat ik maar een beetje inbinden. Schakelen gaat soepel, soms een beetje hakerig, maar daar wen je snel aan. De besturing werkt vrij zwaar maar is wel lekker direct, zeker voor dit type auto. Opvallend is de korte draaicirkel, de wielen lijken bijna haaks op de auto te staan bij straatje keren. Dat voelt wat onnatuurlijk omdat je weet dat hier ook de aandrijving naartoe gaat. Maar je voelt aan alles dat deze auto robuust is, hij heeft zware botten en kan een tikkie hebben. Het onderstel met zijn Bilstein-dempers is stevig, dit is echt een sportieve sedan. Om het volle potentieel van de auto te benutten, moet je hem goed op zijn donder geven. Maar laten we dat vandaag maar niet doen, we zijn tenslotte met een museumstuk onderweg…

Saab 99 Turbo

Saab 99 Turbo

Met een prijs van zo’n 35.000 gulden was de Turbo de duurste Saab 99; de 99 L van 100 pk kostte in 1978 23.000 gulden. In de VS, waar 40 procent van de Turbo’s naartoe ging, weten ze de auto goed te karakteriseren: ‘Met een prijs van 9.998 dollar is de Turbo niet goedkoop – maar hij is sneller dan alles dat goedkoper is en goedkoper dan alles dat sneller is’.

Video

Helaas kunnen wij deze video niet weergeven, omdat je niet akkoord bent gegaan met de cookie voorwaarden.
Onze video speler heeft rechten nodig voor de "Social Media".
Wijzig je cookie instellingen

Signalement

Merk Saab
Model 99 Turbo
Carrosserie 2-deurs, sedan
Transmissie 5 versnellingen, handgeschakeld
Aandrijving voorwielaandrijving
Prijs € 16.332

Specificaties

Brandstof benzine
Motor 4-cil. in lijn
Cilinderinhoud 1.985 cc
Maximaal vermogen 107 kW / 145 pk bij 5.000 tpm
Maximaal koppel 235 Nm bij 3.000 tpm
Inhoud brandstoftank 58 l
Lengte / breedte / hoogte 4.480 mm / 1.690 mm / 1.430 mm
Wielbasis 2.465 mm
Massa leeg 1.160 kg
Laadvermogen 420 kg
Banden175/70R15Prijzen
Topsnelheid 195 km/h
Acceleratie 0-100 km/h 8,9 s
Brandstofverbruik
Uitgebreide specificaties
  • Houd me op de hoogte over de Saab 99
  • Lees meer over classic cars & youngtimers
Saab Saab 99 Classic Cars & Youngtimers

Lezersreacties (34) (gesloten)

Maak melding van misbruik

Let op! Deze functie is niet bedoeld om zelf een commentaar toe te voegen. Optioneel kunt u er een opmerking bij plaatsen.

Er is iets mis gegaan. Probeer het later nog eens of e-mail ons.

Reactie verwijderen

Weet je het zeker dat je dit bericht wilt verwijderen?

Er is iets mis gegaan. Probeer het later nog eens

De discussie is gesloten.
Reageren is niet meer mogelijk.

Bekijk ook

Kopersgids

Zoeken en vergelijken
  • Saab 99 specificaties
  • Saab 99 occasions
  • Saab 99 video's
Advies en informatie
  • Saab 99 tests
  • Saab 99 gebruikersreviews
  • Saab 99 index
PREMIUM
Audi Cabriolet vs. Saab 900 Cabriolet - Occasion dubbeltest

Audi Cabriolet vs. Saab 900 Cabriolet - Occasion dubbeltest

Anders dan de deels ontmantelde verkeersvliegtuigen op het platform van Twente Airport hebben...

Lees meer

Gerelateerde reviews

  • Gebruikersreview
    Saab 99 GL TA2 (1977)

    Saab 99 GL TA2 (1977)

    2
    • 13 september 2011
  • Gebruikersreview
    Saab  (1984)

    Saab (1984)

    5
    • 22 januari 2010
meer reviews
Saab 9000 Turbo 16 - Op de Rollenbank

Saab 9000 Turbo 16 - Op de Rollenbank

49

Het is een hele tijd geleden dat we oog in oog stonden met een Saab 9000 uit een van de eerste...

Gerelateerd

  • Model
  • Merk
Model
Model
  • Nieuws
    In het wild: Saab 99 (1977)

    In het wild: Saab 99 (1977)

    29
    • 31 oktober 2018
  • Renault 20 vs Saab 99 - Classics dubbeltest

    Renault 20 vs Saab 99 - Classics dubbeltest

    58
    • 16 juni 2017
  • Nieuws
    Doorzaag-zaterdag: Saab 99

    Doorzaag-zaterdag: Saab 99

    49
    • 16 juli 2016
  • PREMIUM
    30-jarig turbojubileum Saab

    30-jarig turbojubileum Saab

    • 23 december 2008
Merk
Merk
  • Achtergrond
    Een Tesla-accu voor een Saab Sonett: verder leven als EV

    Een Tesla-accu voor een Saab Sonett: verder...

    60
    • 17 april 2022
  • Saab 9000 Turbo 16 - Op de Rollenbank

    Saab 9000 Turbo 16 - Op de Rollenbank

    49
    • 6 april 2022
  • Nieuws
    Saab staat weer te koop

    Saab staat weer te koop

    27
    • 19 oktober 2021
  • Nieuws
    'Evergrande verkoopt EV-activiteiten aan smartphonemaker Xiaomi'

    'Evergrande verkoopt EV-activiteiten aan...

    11
    • 24 augustus 2021
  • Saab 96 - Klokje Rond Klassiek

    Saab 96 - Klokje Rond Klassiek

    29
    • 23 augustus 2021
  • Achtergrond
    Waarom Saab jarenlang motoren gekanteld plaatste

    Waarom Saab jarenlang motoren gekanteld...

    52
    • 21 augustus 2021
  • Saab 9-5 2.3t Limousine Coleman Milne (2004) - Blits Bezit

    Saab 9-5 2.3t Limousine Coleman Milne (2004)...

    • 8 juli 2021

Persoonlijk op de hoogte blijven van autonieuws?

Over AutoWeek

  • Klantenservice
  • Copyright
  • Disclaimer
  • Privacy & Cookiebeleid
  • Cookie instellingen wijzigen
  • Gebruiksvoorwaarden

Volg AutoWeek

  • Facebook
  • Instagram
  • Twitter
  • Youtube
  • Podcasts
  • RSS

Meer AutoWeek

  • Aanmelden nieuwsbrief
  • Contact redactie
  • Colofon
  • Autobrochures
  • Dealergids
  • Klassiekergids

Overig

  • Adverteren
  • AutoWeek LAB
  • Je auto aanmelden
  • Koppel abonnement
  • Partners
  • Alfa Romeo
  • Alpine
  • Aston Martin
  • Audi
  • Bentley
  • BMW
  • Cadillac
  • Chevrolet
  • Citroën
  • Cupra
  • Dacia
  • Donkervoort
  • DS
  • Ferrari
  • Fiat
  • Ford
  • Honda
  • Hyundai
  • Infiniti
  • Jaguar
  • Jeep
  • Kia
  • Lamborghini
  • Lancia
  • Land Rover
  • Lexus
  • Lotus
  • Lynk & Co
  • Maserati
  • Mazda
  • McLaren
  • Mercedes-Benz
  • MG
  • MINI
  • Mitsubishi
  • Morgan
  • Nissan
  • Opel
  • Peugeot
  • Polestar
  • Porsche
  • Renault
  • Rolls-Royce
  • Saab
  • Seat
  • Skoda
  • Smart
  • Subaru
  • Suzuki
  • Tesla
  • Toyota
  • Volkswagen
  • Volvo

© 2022 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden