BMW X3 M – Porsche Macan Turbo - Vergelijkende Test

Met de van een middenmotor voorziene M1 gebruikte BMW iets meer dan vier decennia geleden voor het eerst zijn Motorsport-label voor een straatauto. Het was het begin van een iconische reeks modellen die in de loop der jaren zou volgen. De schrijver dezes koestert met name warme herinneringen aan de Z3 M Coupé uit 1998, de E46 M3 CSL (2003) en de meer recente 1M Coupé (2010). Machines die het ultieme M-gevoel vertegenwoordigden: lichtvoetig, superdirect, bloedsnel en richting limiet met een gemeen randje — niet voor niets rest er van veel Z3 M’s slechts een hoopje schroot. Wist je daarentegen goed om te gaan met deze feestbeesten, dan kon je ermee lezen en schrijven en was het werkelijk fantastisch speelgoed.

Wat is die magische letter echter nog waard als hij vervolgens op mastodonten als de X5 en X6 wordt geplakt? Tja, de tijden zijn veranderd. Vooral in de nieuwe afzetmarkten groeide de vraag naar een combinatie van ruimte, luxe én sportiviteit, wat leidde tot een bombardement aan dikke SUV’s. De ik-wil-alles-in-één-autowens sijpelde door naar het midsizesegment, waar 500 pk inmiddels geen uitzondering meer is. Denk maar eens aan de Alfa Romeo Stelvio Quadrifoglio,de Mercedes-AMG GLC 63 S en de Jaguar F-Pace SVR.

De nieuwste loot aan deze stam is de BMW X3 M, waarmee Motorsport wederom een nieuwe klasse betreedt. Van de derde generatie X3 zijn er in de vorm van de M40i en M40d weliswaar al M Performance-varianten, maar dat is niet hetzelfde als een volwaardige M, die is veel uitgebreider aangepakt dan, even gechargeerd gezegd, een andere chip en hardere dempers. Uiteraard is hij voorzien van de nodige uiterlijke dikmakers, zoals de bumpers met overvloedige koelgaten en de dakspoiler. Bij de Competition-versie die we tot onze beschikking hebben, krijg je daarnaast de nodige afwerkdetails in hoogglanszwart. Eveneens tot de standaard Competition-trim behoren de 21-inch wielen in bi-colour zwart en een M Sport uitlaatsysteem. Binnenin vinden we ook een overvloed aan M-details, waarvan het sportstuur en de sportzetels als eerste in het oog springen.

AANVAL OP DE TROON

Toch is het uiteindelijk ‘gewoon’ een X3, die is ook met een relatief bescheiden tweeliter te verkrijgen. Wat dat betreft is de Porsche Macan een exclusievere verschijning. Daar betaal je evenwel een prijs voor; in basisuitvoering is de Macan Turbo met € 137.200 de minst dure van de twee, maar bij min of meer vergelijkbare uitrusting — zoals op deze pagina’s — gaat de Porsche zijn opponent met een mille of tien voorbij. Onze testauto heeft opties aan boord ter waarde van een aardige middenklasser en kost een mooi afgeronde € 175.000. Een figuurlijke prijs betaal je achterin; de compactere, dynamischer vormgegeven koets gaat ten koste van de ruimte op de achterbank en plek in de kofferbak. Als familieracer heeft de X3 M alvast een puntje voorsprong.

Het uiterlijk van de Macan is bij de facelift van eind 2018 een beetje opgefrist, met iets geretoucheerde bumpers en een inmiddels voor Porsche typische lichtbalk aan de achterkant. De nieuwe Turbo herken je aan onder meer het specifieke front met grotere luchtinlaten, 20-inch Turbo-wielen, bredere dorpels en ook hier vier uitlaatpijpen. Evengoed zijn de Turbo-specifieke elementen bescheiden als je die vergelijkt met de M-spullen. Laten we eerlijk zijn: dat heeft de Macan ook helemaal niet nodig. Als het op rijden aankomt, staat hij immers al sinds zijn introductie in 2014 aan de top van het segment. Ja, de Stelvio Q was minimaal zo opwindend en speels, maar die uitbundige Italiaan miste echter de finesse van de soevereine Porsche. Dus is de grote vraag: kan de BMW X3 M wél aan die troon tornen?

M3-MOTOR

Aan motorspektakel in elk geval geen gebrek. In de neus ligt de drieliter zes-inlijn die we in de toekomstige M3 mogen verwachten, naar verluidt voor negentig procent anders dan het blok uit de M40i. In Competition-trim levert de zespitter een vette 510 pk, dertig stuks meer dan in de reguliere X3 M. We klokken van nul tot 100 km/h in 4,7 seconden. Heb je het M Driver’s Package aangevinkt, dan bedraagt de top 285 km/h. Waanzinnige cijfers, maar het is vooral het gevoel dat indruk maakt. Zet de motor op Sport Plus en hij hangt geweldig aan het gas. Het 600 Nm-sterke koppel (gelijk aan dat van de gewone X3 M) wordt over een zeer breed toerengebied uitgesmeerd, waardoor de Beier vanaf pakweg 2.000 toeren haast lineair doorknalt tot 7.200, vergezeld van een heerlijk harmonieus gebrul. Blijft bijzonder, het geluid van zo’n lijnmotor! Het is trouwens dat de begrenzer ingrijpt, want de rek lijkt er nog niet uit. Wie weet heeft BMW nog wat in het vat voor de M3.

Helaas is de motor niet gekoppeld aan een M DCT-transmissie met dubbele koppeling. Niettemin kun je de achttraps Steptronicautomaat met een knop boven op de pook in drie schakelstanden zetten. Dat doet een beetje denken aan de M5 van twee generaties terug, je weet wel, met die tiencilinder. Die had een gerobotiseerde handbak met enkele koppeling en maar liefst elf standen. Dat ding maakte zulke klappen bij het overschakelen, dat je de neiging kreeg in de binnenspiegel te kijken of er geen tandwielen over straat rolden. De techniek van die Sequential Manual Gearbox is intussen volkomen achterhaald, maar het was wel spectaculair. En dat ontbreekt qua schakelen een beetje in de X3 M, al is de Steptronic in zijn soort een van de fijnere. Daarnaast reageert de bak net niet snel genoeg als je bij hard remmen ‘terugflippert’. Kortom, nog meer kansen voor de komende M3.

STUURBEEST

De Macan Turbo is voorzien van de nieuwe 2,9-liter V6, die we al kennen uit de Panamera en Cayenne, dus met de turbo’s aan de binnenkant van de V en een in de cilinderkop geïntegreerd uitlaatspruitstuk. Ten opzichte van zijn voorganger heeft hij tien procent meer vermogen uit twintig procent minder cilinderinhoud. Op papier moeten de 440 pk’s en 550 Newtonmeters het afleggen tegen het M-geweld van de X3, maar de Macan heeft een belangrijke troef in handen: met 1.945 kg is hij honderd kilo lichter dan zijn Beierse opponent. Dat zorgt er in de praktijk voor dat, hoewel hij minder dramatisch klinkt, de Macan Turbo nóg betere acceleratiecijfers laat zien. Althans, tot 100 km/h, bij hogere snelheden raakt de BMW langzaam maar zeker in het voordeel. Groot verschil is de fenomenale PDK-transmissie, die razendsnel doet wat je voor ogen hebt. De luie berijder kan hem zelfs gewoon in de automatische modus zetten; gecombineerd met Sport+ schakelt de bak bij het remmen voor een bocht net zo feilloos terug als dat je zelf met de flippers zou doen.

Als je vervolgens instuurt, wordt het helemaal feest, want zelfs op winterbanden (die verklaren de zeer matige remweg) kun je lezen en schrijven met de Macan. Bij het stijgen van de snelheid krimpt de auto steeds meer om je heen en kun je hem haast als een speelse hot hatch van bocht naar bocht mikken, met minimale stuurbewegingen. Feedback en balans zijn perfect. Ga je licht remmend de hoek in, dan komt de achterkant mooi mee, en bij het uitkomen is de kont zelfs te verleiden tot prachtig gecontroleerde driftpartijen. Een tandje terug kan net zo makkelijk, naar wens doet de optionele luchtvering zijn werk erg comfortabel.

NERVEUS

De BMW X3 M is in eerste instantie nog een tandje scherper en directer. De wielophanging en stuurinrichting zijn ingrijpender onder handen genomen dan bij de M Performance-modellen, je kunt werkelijk loeihard de hoek om met deze X3. Dat neemt niet weg dat hij beduidend minder lichtvoetig voelt dan de Macan. Het harde sportonderstel kan het gewicht en formaat niet verhullen. Sterker nog, in combinatie met de variabele besturing wordt de BMW er zelfs onnodig nerveus door, nog los van het gebrek aan comfort. Daarnaast is de balans zeker niet perfect. Vooral als het een beetje glad is, drukt de neus behoorlijk door bij het insturen van kortere bochten.

Dankzij de vierwielaandrijving en het sperdifferentieel tussen de achterwielen is de tractie de bocht uit geweldig. Spelen met het gas is evenwel geen sinecure. Net als bij de Macan dirigeert de M xDrive in beginsel de meeste krachten naar de achterwielen, je moet echter behoorlijk je best doen om initieel onderstuur om te zetten in overstuur. Die overgang verloopt bovendien redelijk abrupt.

Kortom, het ultíéme M-gevoel biedt deze X3 niet, maar er is genoeg wat wél voor hem pleit. Naast meer binnenruimte en een beul van een motor biedt de BMW zoals eerder gezegd net iets meer waar voor zijn geld. Of beter gezegd: minder geld voor dezelfde waar. Zo moet je voor de Macan Turbo bijbetalen voor onder meer stoelverwarming, voor de parkeerhulp en zelfs torque vectoring (PTC). Veiligheidsvoorzieningen als verkeersbordherkenning, laneassist en rijstrookwisselhulp zijn bij de Macan evenmin af fabriek, maar bij de X3 M zitten die standaard versleuteld in het Safety Pack. Ook voor de ronde sportknop op het stuur van de Macan moet je betalen, die valt onder het Sport Chrono Pakket. Ten slotte is het overzichtelijke, intuïtief te bedienen multimediasysteem van BMW net iets meer bij de tijd. De Macan zit wat dat betreft in de overgangsfase tussen het oude en het nieuwe Porsche; hij heeft dan wel het 10,9-inch grote touchscreen dat we kennen uit de nieuwe 911, maar tegelijkertijd zijn er nog veel fysieke knoppen aanwezig.