De Vluchtstrook: bijtellingstoppers door de jaren heen

2008: In 2008 krijgen schonere auto’s voor het eerst een eigen bijtellingscategorie. Terwijl alle andere auto’s in dit jaar van 22 naar 25 procent gaan, hoeft er voor uitzonderlijk zuinige types slechts 14 procent te worden bijgeteld. De grens ligt bij 95 gram voor diesels en 110 gram voor benzine-auto’s. Binnen die categorie is het aanbod nog erg beperkt. Behalve een reeks A-segmenters, waaronder de drieling Aygo, C1 en 107 vallen ook twee Japanse hybrides, de Honda Civic Hybrid en de Toyota Prius, in de prijzen. De Prius stijgt van de 77e naar de 22e plek in de verkoopranglijst, de Civic van plek 66 naar 25.

Alle bijtellingsknallers van het eerste 'voordeeljaar', 2008. Buiten de twee hybrides vallen alleen kleine A-segmenters in de prijzen.

2009: In 2009 zijn de gevolgen van de bijtellingsdiversiteit nog groter. De Toyota Prius stijgt naar een zesde plek van de verkoopranglijst, met zo’n 8.300 verkochte exemplaren. Ook de Honda Civic Hybrid trekt veel zakelijke kopers aan en bezorgt de Civic een 12e plek. Inmiddels is er ook een 20-procentscategorie, voor auto’s die minder dan 116 (diesel) of minder dan 140 (benzine) gram CO2 per km uitstoten. Mede door z’n in aanmerking komende Bluemotion-versie herwint de Volkswagen Golf z’n eerste plek op de verkoopranglijst.

2010: Dit is ontegenzeggelijk het jaar van de Volkswagen Polo BlueMotion. Net als de Tesla Model 3 wordt de zuinigste Polo door velen ongezien gekocht. Niet alleen zakelijke kopers profiteren, want door een mrb-vrijstelling is deze dieselauto ook voor particulieren erg interessant. Ook andere compacte spaardiesels profiteerden volop. Behalve Polo-broertjes Skoda Fabia en Seat Ibiza hoorden ook de Fiat Punto en Alfa Romeo Mito daarbij, dankzij de zuinige 1.3 MultiJet-dieselmotor.

2011: Met 19.000 exemplaren doet de Polo er nog een schepje bovenop. Ook zijn technische broeders Seat Ibiza en Skoda Fabia zijn erg in trek, net als de hierboven genoemde Italianen.

2012: Renault valt in de prijzen met de Mégane Estate DCi 110, die in aanmerking komt voor 14 procent bijtelling. Ook bij Ford mag de champagne open, want het merk krijgt zijn Focus ook onder de drempelwaardes. Aanvankelijk gaat het daarbij om de 1.0 Ecoboost-benzineversie. Als op 1 juli de grenzen verder naar beneden worden gehaald, neemt de 1.6 TDCi-dieselversie het stokje over. De Mégane wordt de populairste auto van Nederland, de Focus volgt op plek 6. Een interessante nieuwkomer is de Fisker Karma. Echt populair wordt deze peperdure exoot natuurlijk niet, maar met 140 verkochte exemplaren zien we de bijzondere Amerikaan toch geregeld rijden. Tesla presenteert in 2012 z’n Model S, maar verkoopt dit jaar slechts 26 exemplaren.

2013: Het 14-procent-speelveld wordt verrijkt met de Volvo V40 D2, waarvan er dik 12.000 over de toonbank gaan. Inmiddels valt er echter nog meer voordeel te behalen, want bij auto’s die in theorie minder dan 50 gram CO2 per kilometer uitstoten, hoeft vanaf 1 juli 2012 helemaal niets meer te worden bijgeteld. Dit is het hoogtepunt van de bijtellingsmanie. De Mitsubishi Outlander belandt op een twaalfde plek in de verkoopranglijst, de Volvo V60 komt dankzij de D6-versie tot een veertiende plaats. Ook de Opel Ampera doet het goed. Op het succes van deze auto’s is de nodige kritiek, omdat de daadwerkelijke CO2-uitstoot bij dit type auto volledig afhankelijk is van de gebruiker. Als er niet wordt geplugd, blijken de auto’s vaak verre van zuinig.

2014: Voor plug-ins geldt inmiddels een bijtellingspercentage van 7 procent, maar dat weerhoudt de zakelijke rijder zeker niet. De Outlander stijgt dankzij dik 8.200 verkochte exemplaren naar de 11e plek op de verkoopranglijst en dealers kunnen hun speciaal voor dit doel aangeschafte of gehuurde afleverruimtes wederom volop inzetten. Ook bij de zuinige diesels gaan de zaken goed. Skoda pronkt met een Octavia Greenline, die prompt niet aan te slepen is. Bij de Franse merken verschuift het zwaartepunt van Renault naar Peugeot. Alsof de merken het hebben afgesproken, neemt de nieuwe Peugeot 308 SW het stokje als BlueHDi over van de Renault Mégane. De auto belandt op plek drie, maar…

2015: …dan moet het hoogtepunt nog komen. In 2015 verkocht Peugeot niet minder dan 29.054 exemplaren, waarmee de 308 bijna net zo populair was als de Model 3 nu. Plug-ins blijven hardlopers, onder meer in de vorm van de Mitsubishi Outlander (nu plek 8) en de Volkswagen Passat GTE. Ook de Audi A3 E-tron, de eerste Audi met die naam, doet het bijzonder goed. In hogere segmenten is er ook een heleboel nieuws te melden. De Mercedes-Benz C-klasse beleeft dankzij plug-inversie C350e z’n beste jaar sinds 2001. Ook de Volvo XC90 is ineens mateloos populair. De plug-in hybride T8-versie – met 400 pk! – stijgt naar een 46e plek ‘overall’, met 2.778 exemplaren.

2016: Dit is het laatste jaar met voordeel voor plug-in hybrides. Volkswagen profiteert maximaal met de Golf, die mede dankzij de GTE zijn eerste plek op de verkoopranglijsten herovert. Ook de Passat GTE trekt veel kopers. In december eindigen de C-klasse en Outlander rigoureus in de top-10, net als de destijds nieuwe Audi Q7 E-tron. Die deels elektrische variant bezorgt Audi’s mastodont met afstand z’n beste jaar ooit in Nederland.

2017: In 2017 kunnen de koopjesjagers even op adem komen. Voor alle auto’s geldt nu weer ‘gewoon’ 22 procent, behalve als het om volledig elektrische exemplaren gaat. Die zijn nog te duur of te beperkt bruikbaar om een echte verkoopklapper op te leveren, al stijgt het totale aandeel van EV’s dit jaar flink. Tesla doet daarbij een flinke duit in het zakje, dankzij dik 3.300 verkochte Model S-en en 1.200 exemplaren van de Model X.

2018: Die 4 procent bijtelling over het volledige bedrag laten de kopers in hogere segmenten zich in 2018 geen tweemaal zeggen. De Model S en Model X van Tesla beleven hun beste jaar ooit en Jaguar plukt een flink graantje mee met de I-Pace, die zich in december zelfs de bestverkochte auto van ons land mag noemen. Over het gehele jaar eindigt de Model S op plek 22 met 5.622 stuks en schopt Tesla het als merk tot een 22e plek ‘overall’. Best knap, zonder Model 3.

2019: De Tesla Model 3 groeit met bijna 30.000 exemplaren uit tot dé auto van 2019, maar is toch niet de enige EV die profiteert. Met een steeds verder stijgend bijtellingspercentage in zicht eindigt de Kia Niro op plek vijf, de Hyundai Kona op plek twaalf en de fors duurdere Audi E-tron op de 33e plek.