Meedraaiende koplampen - De Vluchtstrook

Verlichting vormt een belangrijke bron van automobiele curiosa. Eerder ging het in deze rubriek namelijk al over de gele koplampen in Frankrijk, UV-licht in koplampen en het klikken van de richtingaanwijzer. Over richting aangeven gesproken: dat hoeft niet per sé met een standaard knipperlicht te geschieden. Enfin, wanneer je 's nachts een bocht instuurt, belichten statische koplampen alleen het gebied recht voor de auto. Het is lastig om dan goed zicht te hebben op de rest van de bocht. Men liep al vroeg tegen dat probleem aan, zeker toen de verlichting van auto's nog niet zo best was.

Preston Tucker bij de Tucker Sedan.

Al in het begin van de 20e eeuw werden de mogelijkheden om lampen mee te laten draaien met de bochten bestudeerd. De Amerikaan William Meeker diende in 1913 naar verluidt al een patent in dat een dergelijk systeem beschreef. Landgenoot Preston Tucker was echter de eerste die een meedraaiende koplamp af-fabriek in een auto implementeerde. De Tucker 48, ook wel officieus de Tucker Torpedo genoemd, beschikte over een koplamp in het midden die was verbonden met de stuurinrichting. Bewoog je het stuur met meer dan 10 graden, dan draaide de koplamp in het midden tot een bepaald punt mee. Een behoorlijk inventief systeem, ware het niet dat Tucker in 1948 ten onder ging. Uiteindelijk rolden slechts 50 exemplaren van de Tucker 48 van de band.

Op grotere schaal

Daarna is het idee van de meedraaiende koplamp een hele tijd blijven liggen, mede door het feit dat Amerikaanse wetgeving dit systeem destijds verbood. Het was uiteindelijk Citroën dat in 1967 het concept weer oppakte. Op de DS III introduceerde het merk namelijk meedraaiende koplampen. Het grote uiterlijke verschil met de DS II was dat de koplampen zich nu achter glas bevonden. De buitenste koplampen van de DS III blijven rechtuit staan, maar de binnenste koplampen - die voor het grootlicht -  draaien dankzij een kabel mee met het stuur tot een hoek van 80 graden. De koplampen draaiden onder een iets grotere hoek dan de stuuruitslag om de bocht al snel goed te kunnen verlichten. Overigens beschikten de buitenste koplampen van de DS III ook over automatische niveauregeling.

De Citroën SM.

Citroën was de eerste fabrikant die de meedraaiende koplampen op grotere schaal in de markt zette. Ook de latere SM uit 1970 had ze aan boord, maar de technologie erachter was bij dat model wel wat complexer. De koplampen van de SM draaiden namelijk mee door een hydraulisch systeem. Ingenieus, maar niet geheel probleemloos. De vloeistof van het systeem kon namelijk gaan lekken, waardoor de koplampen naar binnen draaiden en de SM als het ware 'scheel' ging kijken. Het systeem met kabels van de DS kende zo ook zijn kuren, want de kabels hadden de neiging om te gaan roesten in de behuizing. In Amerika kregen de Citroëns echter gefixeerde koplampen omdat de wetgever de meedraaiende koplampen nog steeds niet toestond. Als alternatief kregen veel luxere Amerikanen bochtverlichting in een aparte unit in de flank van de auto mee, zodat een extra lamp bij het insturen de bocht verlichtte.

Steeds geavanceerder

Waar de koplampen van de DS en de SM nog met kabels en hydrauliek werden bediend, ging het daarna de elektronische kant op. Pas veel later kwamen andere fabrikanten ermee op de proppen. Mercedes-Benz implementeerde de techniek bijvoorbeeld pas voor het eerst in generatie W220 van de S-klasse en BMW volgde ook pas aan het begin van de 21e eeuw. Later werden de meedraaiende koplampen een meer gebruikelijke optie.

De hedendaagse ledkoplampen zijn al helemaal niet meer te vergelijken met de exemplaren van vroeger. Niet alleen schijnen ze licht in de bocht, maar ze beschikken soms ook over adaptief grootlicht dat om de tegenligger heen schijnt. Audi was er als eerste bij met deze matrix-ledkoplampen. Uiteraard verschilt de precieze werking van fabrikant tot fabrikant. Verder hebben veel auto's nu een vorm van bochtverlichting waarbij de mistlamp bij een bepaalde mate van stuurinput oplicht om beter zicht te bieden.

Hieronder zie je de meedraaiende koplampen van de DS III in actie!