Compacte middenklasse: SUV niet zo populair als je denkt

De compacte cross-over beleefde eigenlijk pas in de laatste jaren een opmars, maar de SUV's en cross-overs zijn er in de compacte middenklasse al wat langer. Om de vergelijking te kunnen maken pakken we net als bij de compacte klasse vergelijkbare modellen die ongeveer in hetzelfde prijssegment opereren. Het aanbod is bij veel merken met twee modellen in het segment nog relatief rechtlijnig, maar bij Kia is met de Ceed, XCeed, Niro en Sportage bijvoorbeeld een grote variatie te zien.

Om te beoordelen of de cross-overs en SUV's in de compacte middenklasse de overhand hebben ten opzichte van de hatchbacks, sedans en stationwagons, hebben we de Nederlandse verkoopaantallen van de tien bestverkochte merken in 2020 die in het segment actief zijn meegenomen. Van de verkoopaantallen staat de procentuele verandering van 2020 ten opzichte van 2018 genoteerd, behalve voor modellen die toen nog niet op de markt waren. Aangezien 2020 voor de auto-industrie een behoorlijk rampjaar was, zijn de vele dalingen goed te verklaren.

De grote 'winnaars' in het lijstje qua groeipercentage zijn de Volvo XC40 en de Kia Niro. Beide modellen profiteren van het Nederlandse fiscale klimaat, want zowel de Niro als de XC40 zijn beschikbaar als volledig elektrische variant. Dat stuwt de verkoopcijfers behoorlijk op: van de Niro zijn maar liefst 11.883 exemplaren verkocht en ook de XC40 verkocht met 8.482 exemplaren heel goed. Dat zorgt in het totaalplaatje voor een enigszins vertekend beeld. Bij veel merken scoren de hatchbacks en stationwagons juist beter dan hun hoogpotige evenknie. Bij Volkswagen scoort de Golf bijvoorbeeld nog steeds bijna even goed als de T-Roc en Tiguan bij elkaar opgeteld. Het grootste verschil is echter zichtbaar bij Ford: van de Focus zijn in 2020 7.797 exemplaren verkocht, terwijl de Kuga bleef steken op 1.217 stuks.

Ook bij Toyota, Renault, Opel, BMW en Skoda leggen de cross-overs en SUV's het af tegen hun lagere broertjes. Bij Peugeot scoorde de 3008 beter dan de 308, maar dat komt mede omdat de 308 al een flinke tijd meeging en de dit jaar gepresenteerde volledig nieuwe generatie nog op de markt moet komen. Volvo schrapte de V40, wat betekent dat in 2020 slechts 829 exemplaren de showroom uit rolden tegenover de 4.432 auto's van een jaar eerder.

Uit de totale verkoopaantallen blijkt dat in 2018 en 2019 de traditionele carrosserievarianten nog voorliepen. Beide categorieën lieten een stijging zien, al slonk het verschil toen van 9.315 naar 8.244 auto's. In 2020 hadden de SUV's en cross-overs echter de overhand. Dat totaalbeeld ontstaat vooral doordat de Kia Niro in Nederland een enorme hit is geweest, met de Volvo XC40 op de tweede plaats. Ook het schrappen van de V40 vormt een belangrijk aandeel in de ommekeer. Bij veel merken is afzonderlijk echter te zien dat de traditionele carrosserievarianten in de compacte middenklasse nog steeds populairder zijn dan SUV's en cross-overs. De bewering dat die laatsten in het geheel populairder zijn, gaat in dit geval dus niet op.