Kilometerheffing terug op agenda autobelastingen

Autobelastingen weer op de schop

1 februari 2021 om 09:00

AutoWeek 3 2021

Je leest het in AutoWeek 3 2021

Bijtelling in diverse klassen, kortingen, subsidies, CO2-schalen en uitzonderingen. De actuele autobelastingen werden zelfs door de staatssecretaris uit het onlangs afgetreden kabinet als een soepzootje omschreven. Er zit een ingrijpende herziening van de autobelastingen in de pijplijn, waarbij kilometerheffing terug op de politieke agenda komt.

Aangezien de Belastingdienst nog altijd niet klaar is met het toeslagendossier, waarover veelvuldig in de media is bericht, is het begrijpelijk dat de autobelastingen enigszins ondergesneeuwd zijn geraakt. Bovendien is het menselijk leed rond de toeslagen vele malen groter dan het nadeel dat autokopers ervaren als zij mogelijk iets te veel voor hun nieuwe auto moeten betalen. Het onlangs afgetreden kabinet heeft echter in het begin van de zomer van 2020 aan de Tweede Kamer toegezegd dat er met de autobranche overleg zou plaatsvinden over de bpm-wetgeving, die aanpassing behoeft na introductie van de WLTP-meetcyclus. In het verleden was beloofd dat een nieuwe manier van meten niet zou leiden tot hogere belastingen, maar in de praktijk gebeurde dat wel. Het kabinet ontkende lang, maar onder druk van de Kamer en verschillende onderzoeken van de autobranche moest men toch overstag. Het leidde al met al tot weinig. Tussen de regels door gaf Financiën in gesprekken toe dat het wellicht niet helemaal goed zat, maar dat het te veel werk zou zijn om de regels nu nog aan te passen.

En er kwam nog een probleem bij. Omdat de bpm is gebaseerd op de CO2-uitstoot, maar auto’s door technische ontwikkelingen elk jaar (op papier) steeds zuiniger worden, worden de tarieven steeds hoger. Volgens de industrie is de rek er bij het zuiniger en schoner maken van de brandstofmotor wel uit. De huidige daling van CO2-gemiddelden komt door de mix van conventionele brandstofauto’s met EV’s en PHEV’s en niet doordat brandstofmotoren nog veel zuiniger kunnen worden. Toch zijn de CO2-schalen weer met 4,2 procent omlaag gegaan per 1 januari, waardoor de bpm in totaal andermaal is gestegen. Dat gaat tegen alle eerdere beloftes in. De tot voor kort verantwoordelijk staatssecretaris, Hans Vijlbrief (D66), ziet het anders; volgens hem kan die bpm-verhoging ook het gevolg zijn van een andere mix van het wagenpark, zoals de toenemende verkoop van SUV’s.

KILOMETERHEFFING

Daarmee stond de autolobby voor een lastige keuze. De eerste optie: nu keihard haar zin doordrijven en veel politiek kapitaal verspillen om wellicht een kleine aanpassing te bewerkstelligen. Tweede optie: het erbij laten zitten en vol op het volgende doel mikken: invloed uitoefenen op de inhoud van de nieuwe ‘autobrief’, die de toekomst van de autobelastingen vormgeeft. De laatste staatssecretaris heeft al laten doorschemeren dat hij het huidige systeem, dat zich kenmerkt door kortingen, subsidies, CO2-schalen, bijtellingsklassen en andere uitzonderingen, een ‘soepzootje’ vindt. Wel hield hij het in officiële vergaderingen op ‘ingewikkeld.’ Kortom, er zit een ingrijpende herziening van de autobelastingen in de pijplijn. Dat zou de staatssecretaris toch al niet niet meer meemaken, aangezien in maart Tweede Kamerverkiezingen worden gehouden. Maar de eerste opzet komt nog wel dit voorjaar en die heeft beduidend meer effect dan een paar procent meer of minder bpm. Want waar bij het laatste kabinet een vloek lag op het gebruik van het woord kilometerheffing, liggen de kaarten na de verkiezingen vermoedelijk anders.

De VVD was lang de grootste tegenstander van zo’n systeem; aangezien deze partij telkens terugkeerde in de regeringscoalitie, gebeurde er de voorbije tien jaar niet zoveel. Maar met de groei van het aantal elektrische auto’s kunnen de accijnsinkomsten op brandstof (nu zo’n € 8,5 miljard per jaar) de komende tien jaar wel eens rap gaan dalen. Dat is veel geld, dat niet zomaar kan worden gemist. En ook al zou je straks mrb en bpm gaan heffen op elektrische auto’s, dan is dat niet genoeg om die accijnsverliezen te compenseren. Dan komt dus alsnog de kilometerheffing om de hoek kijken. Ook bij de VVD. Hoewel invoering daarvan voor een consument met een krappe beurs niet per definitie voordelig uitpakt, is de autosector er wel voorstander van, omdat zij het als een middel zien om die vermaledijde bpm te schrappen, met al zijn taxatie- en parallelimport-ellende. Dat is altijd het ultieme doel geweest van RAI Vereniging en Bovag, omdat de invoering van kilometerheffing ter vervanging van mrb en bpm nieuwe auto’s onder aan de streep een stuk goedkoper maakt. Zodoende treedt er minder marktverstoring op in vergelijking met de ons omringende landen. De uitslag van de komende verkiezingen en daaropvolgende kabinetsformatie hebben zonder meer invloed op de plannen, maar voor de autosector is het belangrijk om tot die tijd de beleidsambtenaren al zo veel mogelijk de goede kant op te krijgen.

BIJTELLING 2021 EN VERDER

De bijtelling betreft momenteel drie categorieën voertuigen. Voor waterstofauto’s en zonnecelauto’s geldt in 2021 een percentage van 12 procent over het gehele bedrag. Voor elektrische auto’s geldt ook 12 procent, maar tot een maximum van € 40.000. Voor alles daarboven moet je 22 procent rekenen, het standaardpercentage voor alle andere auto’s. In 2022 wordt dit 16 procent en dat blijft zo tot en met 2024. Uiteraard geldt nog altijd dat het percentage bij aanschaf van je zakelijke auto voor vijf jaar vast staat. Let op: de overheid heeft wel een voorbehoud gemaakt door middel van de zogenoemde hand-aan-de-kraan-wetgeving. Als de verkoop van elektrische auto’s veel harder gaat dan gedacht, is in de ogen van het kabinet minder stimulering nodig en dan kan de bijtelling eerder worden verhoogd. Dus mochten de komende maanden extreem veel nieuwe EV’s worden verkocht, dan zou de bijtelling per 2022 wel eens (veel) hoger kunnen worden dan de eerder genoemde 16 procent.

62 Bekijk reacties