Prinsjesdag! Alle details over de forenzentaks

Een merkwaardige Prinsjesdag. Er net zijn nieuwe verkiezingen geweest, maar het oude kabinet mag nog even hun plannen presenteren. Plannen die in theorie volgende week (of wellicht pas in november) door de nieuwe Tweede Kamer allemaal kunnen worden afgeschoten. Maar tot dat zover is, is dit de merkwaardige realiteit. En tot de Kamer samen een alternatief voor de forenzentaks verzint of de nieuwe wet definitief schrapt, gaat deze er vanaf 1 januari komen. De feiten zoals ze er nu liggen:

Het geven van een vergoeding aan een werknemer voor zijn woon-werkverkeer staat een werkgever vrij, alleen zal vanaf 1 janari 2013 over het hele bedrag belasting moeten worden betaald.

Voor zakelijke reizen mag nog steeds een onbelaste vergoeding worden uitgekeerd, al wordt deze onderdeel van de werkkostenregeling (WKR). Opvallend genoeg staat het de werkgever vrij om de vrije ruimte (tevens) te benutten voor het onbelast vergoeden van woon-werkverkeer. Waarbij ook nog eens geldt dat er binnenkort een evaluatie komt van de WKR. Wordt vervolgd dus.

Wat is woon-werkverkeer?

Om te bepalen wat precies woon-werkverkeer is, houdt de overheid vast aan de regeling die nu voor de omzetbelasting geldt. Daarvoor gold (gek genoeg) al dat woon-werkverkeer als privé-rit gold. De officiële uitleg is als volgt: "Het gaat om (heen en/of terug) reizen van de woon- of verblijfplaats naar de in het kader van een overeenkomst tot het verrichten van arbeid overeengekomen vaste werkplaats(en) waar men (één of meerdere dagen) zijn werkzaamheden verricht." Zo zal het reizen van een loodgieter naar het adres van een klant of het reizen van de wijkverpleegkundige naar de klant voor de omzetbelasting geen woon-werkverkeer zijn, tenzij deze werkplaats als vaste werkplaats is overeengekomen tussen werknemer en werkgever.

Maar als die loodgieter lange tijd op dezelfde plek werkt (bijvoorbeeld een bouwproject) dan wordt dan zijn nieuwe werkplek. De marge is echter ruim: in het wetsvoorstel wordt bepaald dat in dat geval pas sprake is van woon-werkverkeer als die werkzaamheden op die specifieke werkplaats langer duren dan een jaar. Pas als dat geval is of zal zijn, worden alle reizen van de woning of verblijfplaats naar die werkplaats aangemerkt als woon-werkverkeer en wordt de vergoeding die daarvoor wordt verstrekt belast. Maar uiteraard is daar weer een uitzondering op: "Indien de duur van die werkzaamheden op die specifieke plek gelijk is aan de duur van de dienstbetrekking, is te allen tijde sprake van woon-werkverkeer, zelfs als de duur van die werkzaamheden korter is dan een jaar", zo waarschuwt de overheid.

ZZP'ers en ondernemers

Maar hoe zit het dan voor zzp'er of ondernemers? Moeten die eerst via hun bedrijf? Nee. "Naar de mening van het kabinet dienen in beginsel alleen de reizen van een ondernemer (of zzp'er) tussen zijn woning of verblijfplaats naar zijn eigen bedrijfsadres als woon-werkverkeer te worden aangemerk", zo lezen we. "Als de ondernemer vanuit zijn woning of verblijfplaats werkt, is er in beginsel geen sprake van woon-werkverkeer." Dat houdt tegelijkertijd in dat ook voor de ondernemer geldt dat de frequentie waarin naar eenzelfde werkplaats wordt gereisd en de mate waarin op die werkplaats werkzaamheden worden verricht op enig moment tot de conclusie kunnen leiden dat sprake is van belast woon-werkverkeer. Ook hier geldt een maximum van één jaar!

Voor de werknemer die tijdens zijn dienstverband wordt gedetacheerd, geldt dat de reizen die in het kader van die detachering worden gemaakt tussen de woning of verblijfplaats en de plaats van detachering worden beschouwd als zakelijke reizen. Met ook hier weer een jaar als maximum.

Verder worden reizen tussen de woning of verblijfplaats en een werkplaats niet aangemerkt als woon-werkverkeer indien niet binnen 24 uur zowel heen als terug wordt gereisd.