Volkswagen Up GTI - Rij-impressie

De spoeling aan heetgebakerde kleintjes is dun. De Abarth 595 heeft 145 tot 180 pk, maar voor de instapper ben je minimaal 25 mille kwijt. Niet dat de Volkswagen Up GTI nu een koopje is, maar hij blijft in ieder geval onder de grens van € 20.000. De enige directe concurrent is de Opel Adam, met – net als de Up GTI – een 1,0-liter driecilinder turbo van 115 pk. Deze wordt echter niet als pure sportieveling (GSi of OPC) in de markt gezet. De Renault Twingo GT heeft 110 pk, maar staat eigenlijk in de schaduw van de Twingo RS van de vorige generatie. Voor diezelfde 20 mille kocht je daarmee een hitsige, 133 pk sterke 1,6-liter 16-klepper. Zo'n 'groot' blok kom je tegenwoordig niet snel meer tegen.

Volkswagen heeft voor de Up GTI gekozen voor de driepitter die je ook in diverse andere producten van het concern aantreft. Een vermogen van 115 pk is op zich niet indrukwekkend, maar in combinatie met een wagengewicht van 970 kg wordt die waarde al een stuk interessanter. Zelf trekt VW – al was het maar uit marketingoogpunt – graag de parallel met de eerste Golf GTI met 110 pk en iets meer dan 800 kg. Daar hebben ze een punt, je hoeft immers niet veel vermogen te hebben om hard te gaan. Zolang het gewicht maar laag is. In de praktijk blijkt het vermogen nog niet eens de grootste attractie van de Up GTI, het is vooral het koppel van 200 Nm dat er vanaf 2.000 tpm als een bezetene aan sleurt. Daar hebben de voorwielen het, zeker op nat wegdek of in krappe bochten, best lastig mee. Doorslaande wielen en afwijkende koetsbewegingen worden weliswaar ingedamd door traction control en ESP (beide overigens niet uitschakelbaar), maar het is de kunst om de systemen als bestuurder voor te zijn. En dat vergt vaak een fluwelen rechtervoet. Het goede nieuws is dat de tractiecontrole de aandrijving niet meteen genadeloos afknijpt als het allemaal iets te wild gaat, er blijft nog genoeg speelruimte over.

PRECIES GOED

De driecilinder presteert dus prima en hij ronkt er lekker op los, al gaat dat deels kunstmatig via de speakers. Zonder fatsoenlijk onderstel ben je echter nergens. Daarom zijn er stevigere veren en dempers gemonteerd, evenals een dikkere stabilisatorstang achter. Tel daar de met 15 mm verlaagde koets en vergrote spoorbreedte bij op en je hebt een pakket dat aardig met de extra power overweg kan. Het overhellen in bochten blijft beperkt, in hairpins heb je het gevoel dat je met een grote kubus aan het stoeien bent. De wielbasis is immers kort en de auto lijkt soms bijna even breed als hoog.

Die 115 pk en 200 Nm zijn eigenlijk precies goed voor deze GTI; meer vermogen of koppel zou het onderstel te veel uit balans brengen. De demping is merkbaar straffer dan bij een normale Up, maar nooit irritant hard. Daarbij is de vering nog altijd zacht genoeg om voor ruim voldoende comfort voor alledaags gebruik te zorgen. Wat dat betreft past de Up netjes in de lijn van de Golf en de Polo; ook dat zijn geen hardcore hot hatches maar bovengemiddeld scherpe, snelle allrounders. Verwacht daarom ook geen nerveuze stuurreacties in de Up; Volkswagen paste slechts de software van de stuurbekrachtiging aan voor een iets 'vleziger' gevoel in de installatie. Als enige Up heeft de GTI de beschikking over een zesbak. Daardoor rijd je eigenlijk altijd in een gunstig toerengebied, zodat de motor steeds adequaat oppakt. Het schakelen zelf gaat soepel, maar met weinig gevoel. Hier zou wat meer 'vlees' ook niet misstaan.

GLIMLACH

Vooraf hadden we zo onze bedenkingen bij het GTI-gehalte van de Up, maar in de praktijk maakt hij dit label toch wel waar. Het is een auto die een glimlach op je gezicht tovert als je er mee aan het rauzen bent. Het is gewoon een heel leuk, uitgebalanceerd ding, dat je dankzij zijn compacte formaat en enthousiast roffelende driepitter het gevoel geeft serieus hard te gaan – ook al valt dat objectief gezien best mee. Het is leuk dat de keuze aan snelle A-segmenters toeneemt, voor een vergelijkbare B-segmenter ben je immers zomaar 10 mille v erder. Een nadeel van dit compacte formaat auto's is dat je snel tegen de limieten van het onderstel aanloopt. Wie écht iets sportiefs wil voor 20.000 euro, is wellicht beter af met een tweedehands Renault Clio RS of Golf GTI. Dat doet echter niets af aan de kwaliteiten van de Up GTI, want dat is gewoon een erg geslaagde auto.