Weblog Bas - Rust, lieve fabrikanten, rust!

Het recept is simpel. Deuren en kleppen moet je kunnen openen en sluiten zonder je arm te verrekken. Vitale functies moeten met één druk op de knop bereikbaar zijn. De symbolen op de stengels aan de stuurkolom moeten zichtbaar blijven. Een draadloos laadplateau moet zonder moeilijk graafwerk in verborgen opbergvakken voor het grijpen liggen.

Cruciaal is dat alles zit waar je verwacht, omdat beproefde formules niet voor niets goed werken. Dus dat de achterruitverwarming niet opeens is verhuisd naar een clustertje links van het stuur tussen de lichtfuncties of dat je volumeregeling is veranderd in een onverlichte balk onder een scherm – ik zal geen namen noemen. Ga vooral geen wiel opnieuw uitvinden dat al prima draait.

Je staat ervan te kijken hoeveel fabrikanten die basisregel in de wind slaan. Waar zit die verdomde startknop? Waar is de automaat en waarom moet die voor P, N, R en D opeens aparte knoppen hebben op een plek – hoor je me, Jeep? – waar je ze nooit verwachtte? Waar in godsnaam zit dat rubberen ontgrendelingsknopje voor de achterklep? Waarom moet ik spiegels en stuur in interactie tussen scherm en hopeloos omslachtige controllers op het stuur instellen, waar dat vroeger veel eenvoudiger en sneller kon? Over simpel gesproken; even van binnenuit de deur dichttrekken in de nieuwe Peugeot e-3008 is een opgave. Het kuiltje waar je je uiteindelijk aan vastklampt, is te klein en het zit te scheef om houvast aan te vinden. Op de armleuning kan ik niet leunen. Het deurpaneel is prachtig, maar design won het op alle fronten van de functie.

In de vernieuwde Porsche Taycan is alles op orde, behalve de draadloze telefoonoplader. Die kon er op het dashboard niet meer bij, waar de touchscreens voorgaan. Hij zit onder de middenarmsteun, waar je je telefoon in een klem tegen de zijwand links aan de bestuurderskant moet persen. De steun is ook het klepje voor een opbergvak. Dat opent niet tweezijdig overlangs naar links en rechts, maar als één geheel naar achteren. Eenmaal geopend zit het dramatisch in de weg. Kom daar met je rechterarm vanuit je lage sportstoel maar eens langs. En als je iPhone eenmaal op zijn plaats zit, kom je er niet meer bij. Uit veiligheidsoverwegingen misschien geen onverstandige strategie bij een auto met een kortstondig piekvermogen van 952 pk, maar handig is anders. Van BMW’s en Mercedessen herinner ik me vergelijkbare problemen met telefoonopladers. Daar vegen de designers sowieso de vloer aan met elke vorm van nuchterheid. In de nieuwe 7-serie, waar ik ondanks veel verliefd op ben, is van binnenuit elektrisch het portier openen een kwelling; wáár is die knop dan? Doe gewoon een ouderwetse klink, jongens, veel natuurlijker. Bij de i4 schuurt de toegankelijkheid ook aan de buitenkant, omdat de verzonken deurgreep aan de binnenkant schuin oploopt, waardoor je vingers eraf glijden. Kijk nou, de nieuwe Mini Countryman heeft hetzelfde probleem. Zelfde greep, vandaar. In de e-3008 zit het laadplateau voor de telefoon overigens verstopt in een nauwe spelonk tussen de onderkant van het dashboard en de bergachtige middentunnel, alsof het lijdend voorwerp is geworden van een strijd tussen ingenieurs en ontwerpers. En probeer bij de Allure-versie van die auto de niet elektrisch afsluitbare, door zijn gewicht en vorm onhandelbare achterklap maar eens dicht te gooien. Mij lukt het net, een oud vrouwtje had het niet gedaan gekregen. Neem van die auto dus vooral de duurste versie, de GT. Daar kan de klep tenminste handsfree open.

Bron van irritatie: dashboardkastjes. De deurtjes zijn allemaal te groot en hangen te laag, waardoor ze ongeacht je zitpositie altijd op je knieën stuiten of in schenen prikken. Dan moet je ze wel eerst open zien te krijgen. In de i7 gaat dat met een onbegrijpelijke touchknop op het dashboard; je zoekt je het lazarus. Bij Tesla moet je ook altijd verdacht zijn op zulke grappen. Al die kleine ergernissen zijn vooral zo storend omdat ze er niet hadden hoeven zijn. Waarom kan ik in de Mercedes EQE niet bij de elektronische parkeerrem? Waarom verstoppen ze bij Citroën, maar nu ook al bij Skoda, de stengel voor de cruisecontrol onzichtbaar achter het stuur? Op het stuur jongens, óp het stuur. Maar logica is uit de mode.

Elke fabrikant zou een Gezond Verstand-commando moeten optuigen, een crisisteam dat in de ontwikkelingsfase van elk nieuw model tijdig afrekent met designhumbug en stomme willekeur. Want we kunnen wel allemaal de mooiste en de innovatiefste willen zijn, gemak dient meer dan ooit de mens nu touchscreens hem toch al tot waanzin drijven. Rust, lieve fabrikanten, rust!