Wachten op belastingkorting

De vele autoreclames kunnen je moeilijk zijn ontgaan. "Koop nu snel een nieuwe auto en profiteer nog van de lagere BPM". Gaat de BPM dan omhoog? Heb je wellicht een belastingmaatregel gemist? Niets van dat alles, maar de prijzen gaan weldegelijk omhoog. Dat komt doordat er vanaf september een nieuwe meetcyclus (de WLTP) verplicht is voor alle nieuwe auto's om te kijken hoeveel een auto verbruikt. En verbruik meten we niet alleen in liters per 100 km, maar ook in CO2-uitstoot per kilometer. De nieuwe cyclus is ietsje realistischer dan de oude NEDC-cyclus, waardoor het opgegeven verbruik van auto's omhoog gaat. De verschillen zijn niet meteen wereldschokkend, maar hoe dan ook zal geen enkele auto in deze nieuwe meting zuiniger zijn dan voorheen. En omdat de BPM tegenwoordig voor 100 procent wordt bepaald door de CO2-uitstoot van een auto, zal deze omhoog gaan. Elke gram kost geld en dat kan hard gaan. Het lijkt er vooralsnog op dat de kleinste en zuinigste auto's het meest afwijken, en dat diesel wordt harder getroffen dan benzine. Daar komt bij dat € 1.500 extra meer pijn doet op een kleine A-segmenter dan op een auto die toch al € 80.000 kostte.

Op elektrische auto's na (de BPM blijft daar nul) zal hierdoor daadwerkelijk elke auto duurder worden door deze maatregel. En dat is niet helemaal eerlijk. De auto's verbruiken niet meer of minder dan voorheen, alleen de papieren werkelijkheid is anders. Maar goed, het is wel die papieren werkelijkheid die telt voor de BPM.

Evengoed ziet ook de overheid in dat deze toch vrij heftig belastingverhoging op auto's niet helemaal redelijk is. Al in de zomer van 2016 sprak ik met de toenmalige staatssecretaris Eric Wiebes over dit te voorspellen probleem. "Ik zou het onredelijk vinden dat als in Brussel een andere meetmethode wordt geïntroduceerd, de Nederlander meer gaat betalen. Wij gaan er zelf over wat we betalen. Als er een andere methode wordt gehanteerd, is dat prima, maar dan moet je ook een ander tariefstelsel hebben dat daarbij past", zei hij toen in AutoWeek. Inmiddels zijn we twee jaar verder, maar een nieuw tariefstelsel is niet in zicht. Hoe komt dat? Het probleem heet Mitsubishi Outlander PHEV. Deze plug-in kwam voor de overheid als donderslag bij heldere hemel toen er net 0 procent bijtelling (naast de BPM- en MRB-vrijstellingvoor zuinige plug-ins was ingevoerd. De ruwweg 28.000 geleverde exemplaren hebben de overheid tientallen miljoenen gekost (en dan hebben we het nog niet eens over de Volvo V60 D6 TwinEngine). Sindsdien is men wat voorzichter met kortingen op de BPM. En dus zegt de nieuwe staatssecretaris van Financiën, Menno Snel, dat de belofte van toen zeker wordt nagekomen, alleen dan men eerst wil weten hoeveel de nieuwe cyclus daadwerkelijk afwijkt van de oude. En daarvoor is nodig dat er voldoende auto's al met de WLTP-cyclus zijn gemeten. En dat is nog niet het geval, omdat een aantal autofabrikanten zo lang mogelijk de oude NEDC-cyclus gebruiken. TNO heeft inmiddels de al wel aanwezige data gekregen van de autosector en zal begin september de voorlopige conclusie over het effect aan de overheid presteren. En dan? Een aanpassing op Prinsjesdag? Nee, helaas: dat is te snel. Om herhaling van het Outlander-debacle te voorkomen gaat Financiën heel voorzichtig te werk. Complete aanpassing van het stelsel zal op zijn vroegst begin 2020 plaatsvinden. Tot dat moment worden kleine auto's en diesels dus een stuk duurder. Maar is er hoop: de autosector zet in op een tussenstap. Als het effect op bijvoorbeeld 8 procent afwijking líjkt (in praktijk zal het per segment verschillen), krijgt men mogelijk een voorlopig verlaging van 4 procent er al eerder door, ergens in de loop van 2019. Dit is relatief simpel in te voeren en geen dealer zijn klagen dat hij zijn prijslijsten (opnieuw) moet aanpassen omdat er een belastingverlaging plaatsvindt. De hamvraag is natuurlijk of je als consument moet wachten met het kopen van een nieuwe auto zonder dat er enige zekerheid is op dit vlak. Ik zou ik ieder geval geen haast maken als er geen haast is.

Deze column stond eerder in AutoWeek 34