Waarom dat stappenplan er moet komen - Weblog
'De fileplaag was een logistieke nachtmerrie'
Door Corona leven Nederlandse automobilisten nu al ruim een jaar lang in het paradijs van een file-arm, bereikbaar Nederland. Maar als we straks ingeënt en zonder regulerend ingrijpen de draad weer oppakken zijn we ‘in no-time terug bij af’. Dat zegt, mijns inziens terecht, de Mobiliteitsalliantie, het belangenplatform van 26 mobiliteitsorganisaties van Rai Vereniging en Fietsersbond tot ANWB en Schiphol.
Met thuiswerken zal het snel afgelopen zijn. Voor werknemers is het ofwel te onpraktisch of mentaal geen harden, werkgevers willen hun mensen bij de hand en in de gaten houden. De voorspelde krimp van de leasemarkt zou weleens van zeer tijdelijke aard kunnen zijn. Dus gaat iedereen zonder restrictief beleid straks als voorheen, zij het tijdelijk iets minder massaal, de weg op. Daar ligt een corrigerende taak voor de overheid, politiek, werkgevers en werknemers – voor ons allemaal dus. De alliantie geeft de voorzet met een zevenstappenplan voor een betere spreiding van mobiliteitsstromen.
De oproep onderschrijf ik hartstochtelijk. Het zou een onvergeeflijke misser zijn als we na de meest dramatische gezondheidscrisis ooit de kansen voor een grote reset lieten liggen. De fileplaag was een logistieke nachtmerrie met kwalijke gevolgen voor de economie, het milieu, het nationale humeur en de volksgezondheid. Dat het anders kon is afgelopen jaar gebleken. De testfase hebben we met redelijk succes doorlopen. Nooit was het momentum voor een omslag gunstiger.
De voorstellen van de alliantie zijn niet heel baanbrekend, maar daarmee ook niet heel onrealistisch. Je hoeft ze alleen maar uit te voeren. Flexibilisering van werk- en openingstijden; haalbaar. Vaker het OV pakken; haalbaar. Slimmere regie van goederenstromen met betere hub-infra en schone mobiliteitsoplossingen voor de last mile; haalbaar. Meer fietsen en lopen; haalbaar en wenselijk.
Je moet als burger dan wel zelf de eerste stappen willen zetten. Sinds ik in Groningen woon, probeer ik mijn autogebruik structureel te minimaliseren, en dat lukt best aardig. Vanuit de stad is dat uiteraard simpeler dan op het platteland. Ik spring zo op de trein. Een test-Toyota ophalen in Raamsdonksveer gaat vanuit Groningen sneller per trein en bus dan vroeger met de auto vanuit Drenthe. Stellantis en Tesla, beide Amsterdam-Zuidoost, zijn met het OV voor mij nu beter te bereiken dan per auto.
Vanuit Norg nam ik toch vaak noodgedwongen de auto naar Groningen of Assen. De trein was te ver weg om zich te kunnen meten met de Volvo’s, de bus naar huis op late avonden een drama. Nu doe ik alle boodschappen te voet of op de fiets en voor de meeste afspraken kan ik zonder auto. De stad helpt, maar het is verbluffend hoeveel kilometers je met een beetje planning kunt besparen. Sinds mijn verhuizing is mijn privé-autogebruik meer dan gehalveerd. Waar een wil is, is een weg. Maar het is wel handig als je baas en de regering of, op het platteland, de regiovervoerders je een handje helpen.
Daarom moet dat grote masterplan waartoe de alliantie oproept er echt komen. Dan moet nu iedereen wel snel de koppen bij elkaar steken en radicale knopen durven door te hakken. Het zou onvergeeflijk zijn als overheid en samenleving het door gebrek aan samenwerking en regie opnieuw zo uit de klauwen lieten lopen.

Bas van Putten
Columnist/Schrijver
Bas van Putten is schrijver en columnist voor diverse kranten en tijdschriften. Zijn wortels liggen in de muziek, maar zijn hart gaat al jaren uit naar auto's.