Hoe Kassa Ford naaide **Update 17 mei 10.05 uur**

Inmiddels is er reactie van de Vara-redactie. Je vindt hun commentaar onderaan deze pagina. [De redactie.]

Het grootkapitaal te grazen nemen, daar zijn ze bij de Vara nog steeds dol op. Als Ford dus met een Focus komt waarvan de fabrikant zegt dat hij zelf verkeersborden herkent, zelf inparkeert en zelf voor obstakels remt, dan zullen wij van Kassa dat nog wel eens zien. Wat er van komt zagen we zaterdag op de buis: een onbedoelde parodie op kwaliteitsjournalistiek.

Eerst toont Kassa de Focus-televisiespot die, zoals dat gaat, de sluwe hightech-inborst van de Ford breed uitmeet. Typische Vara-truc: kijk, hoogmoed komt voor de val! Daarna begint het grote inkoppen. "Het nieuwe autorijden", zien we presentatrice Brecht van Hulten met een zweem van voorpret zeggen, "is zo gemakkelijk dat iedereen het eigenlijk wel kan. Zelfs oma Heleen." Oma Heleen is de ingehuurde rollatormevrouw - of ze echt zo oud is als ze lijkt, wie zal het zeggen - die het wonder op een afgesloten circuit mag uitproberen. "Hallo lieve mensen, ik ben oma Heleen." We voelen hem komen; dat wordt blunderen.

Eerst test Heleen het verkeersbordherkenningsysteem. Langs de kant houdt een Vara-meisje een bord met slipgevaar boven haar hoofd. De Ford ziet niks. Schande, vindt oma Heleen. "Is toch hartstikke gevaarlijk als je daarop rekent? Het zal maar glad zijn en hij geeft het niet aan en je denkt: m'n auto geeft het aan." Zo is dat, denkt de Vara-haan thuis op de bank, die kunnen ze in Keulen in hun zak steken. Bord twee herkent de Focus evenmin. Hij geeft pas sjoege bij bord drie - einde snelheidsbeperking.

Geen weerwoord van Ford voor de camera. Dus bel ik zelf maar even met pr-man Dennis Homberg, die in de uitzending de Focus-hightech blijkbaar alleen aan mag prijzen om het lid op de neus te krijgen.

Hij blijkt not amused over de uitzending. Het zit zo, legt hij uit. Het Focus-systeem ziet borden, het 'kijkt' met de camera, maar omdat veel verkeersborden per land nogal verschillen heeft Ford de identificatie beperkt tot vier borden die in heel Europa gelden: snelheidsborden, borden die het einde van een snelheidszone aangeven, het bord verboden in te halen, en het bord dat het einde van dat verbod aangeeft. Is de Vara vooraf meerdere malen duidelijk van verwittigd, to no avail. "De borden die hij moest herkennen heeft de Focus vlekkeloos herkend", zegt Homberg. "Maar daarover werd nauwelijks gesproken." De auto in de uitzending identificeert probleemloos een 40 km/h-bord en een 'verboden in te halen' bord, maar Kassa laat alleen de borden zien waarvan vooraf bekend was dat ze niet door de auto zouden worden herkend. Een 'onjuiste weergave van de werkelijkheid', zegt hij.

Kassa-voiceover intussen, honend: "Dat gaat lekker."

Dan is de Vara nog niet klaar met Ford. Nu de parkeerhulp. Die werkt zo. De auto geeft een signaal wanneer hij een parkeervak heeft herkend. De bestuurder stopt, zet de auto in z'n achteruit, volgt de instructies op het display. Moet je wel even weten. Mocht oma Heleen van Kassa allemaal niet, dan was de lol er af geweest. Uit alles blijkt dat ze haar expres niks hebben uitgelegd. Ze rijdt langs een parkeervak tussen twee auto's. De Ford herkent het eenmaal feilloos. Maar oma stopt niet. Oma rijdt door. Oma denkt, net als de Vara blijkbaar, dat de auto automatisch stopt, automatisch in z'n achteruit schiet en zonder ruggespraak met de bestuurder zelf besluit tot parkeren over te gaan, zonder handjes. Ze zegt het zelf: 'Mag ik 't stuur loslaten en dan gaat ie....' Bij een van oma's pogingen reageert het systeem helemaal niet. "Een aantal keren reed ze", zegt Homberg, "dan ook zeker veel te ver van die geparkeerde auto's af. Je moet natuurlijk wel een beetje in de buurt blijven, net zoals in normale file-parkeersituaties." Na de zoveelste poging grijpt Homberg in en neemt hij plaats naast Heleen. Daarna parkeert ze in zoals het hoort. Dat krijgt de kijker jammer genoeg niet te zien. Wel de feilloze inparkeeractie van Homberg zelf - maar die kende dan ook de spelregels.

Gelukkig werkt de remassistent wel, al had de Vara die vast ook met vreugde door het ijs zien zakken, leer mij die jongens en meisjes kennen.

Homberg had het in de uitzending nog zo gezegd: "Wat we zeer benadrukken is dat de technologie er is om bestuurders te assisteren en niet om ze te vervangen. De bestuurder is en blijft verantwoordelijk voor de controle van z'n auto."

Conclusie Oma Heleen, niettemin: 'Nou ja, techniek is wel leuk, maar 't kan ook teveel zijn.' Hoe curieus dan op de Kassa-site flagrant in strijd met de teneur van de uitzending, maar wellicht anticiperend op de arm der wet, het volgende te lezen. "De Ford Focus doet tijdens de testrit van Kassa nagenoeg alles wat de fabrikant belooft. Maar voor onze testpersoon, een oudere dame, waren al die elektronische waarschuwingen wel wat teveel van het goede. Het leidde haar af en ze raakte er een beetje door in de war, ze heeft meer tijd nodig om eraan te wennen." Had haar uitgelegd hoe het werkt, sukkels. Dit is zoiets als iemand zonder rijbewijs in een Enzo zetten en dan Ferrari verwijten dat-ie crasht.

Voorlichter Michael van der Maas van Veilig Verkeer Nederland tuint er niettemin vierkant in. Na het filmpje kwalificeert hij in de uitzending het Focus-systeem als 'niet echt veilig', omdat het 'heel veel aandacht vraagt tijdens het rijden'. Zijn conclusie: 'Op dit moment niet echt een bijdrage aan de veiligheid'. Het leidt teveel af. Wat leidt zo af, Michael? Leidt een verkeersbord op een display erger af dan een blik op de tomtom of de snelheidsmeter? Mag je van VVN überhaupt nog op je dashboard kijken? Eerst zelf maar eens leren opletten, zou ik zeggen. In Kassa bijvoorbeeld. "Het systeem", stelt Homberg desgevraagd met enige verbazing vast, "vraagt juist helemaal geen aandacht. Het is juist ontwikkeld om je aandacht zo veel mogelijk op de weg te kunnen houden."

Die Vara toch. Hoe ironisch. Van de post presentatorenhonoraria zouden ze daar een team onderzoeksjournalisten kunnen inzetten dat de echte schoften van de wereld alle hoeken van de kamer kan laten zien. Maar dat schuift niet, niewaar? Wat dat betreft is de publieke omroep net de door de Rode Haan bespuugde industrie; het zijn de cijfers die tellen.

**Update 17 mei 10.05 uur**

Ps: Telefonische reactie van Renzo Veenstra, eindredacteur van Kassa. Volgens Veenstra is oma Heleen wel degelijk vooraf uitgebreid door Ford geïnstrueerd over de werking van de Focus-veiligheidssystemen.

"Dennis Homberg van Ford is zeer nauw betrokken geweest bij deze uitzending. Oma Heleen is twaalf keer langs dat parkeervak gereden zonder dat de auto het herkende. Ford heeft ons zelfs uitzending van een aantal beelden verboden."

- Maar als ze die uitleg heeft gekregen, was ze toch niet doorgereden na dat parkeervak? Dan was ze gestopt en had ze de auto in z'n achteruit gezet. Zo'n gecompliceerd systeem is het nou ook weer niet.

"Nogmaals: ze heeft die uitleg gekregen, is er twaalf keer langs gereden, de auto pikte het vak niet op, en zij heeft het blijkbaar niet begrepen. Deze mevrouw is niet zomaar een oud omaatje maar een volwaardige automobiliste die 30.000 kilometer per jaar rijdt. Als zo iemand dit systeem niet begrijpt, vind ik dat Kassa het volste recht heeft om daarop te wijzen. Twee: als Ford in een commercial de suggestie wekt dat de Focus alle verkeersborden herkent, is toch niets logischer dan dat wij dat als journalisten testen?"

- Maar Ford zegt niet dat de Focus alle verkeersborden herkent. Als ik zeg dat mijn dochter Nederlands spreekt suggereer ik ook niet dat ze alle Nederlandse woorden kent.

"Dat is flauw. Als wij vaststellen de Focus maar een op de drie verkeersborden in onze uitzending herkent, dan is het onze taak dat te laten zien."

Ten slotte: "Ook je suggestie dat de reactie van VVN door ons is ingestoken klopt niet. Wij hebben VVN benaderd met de algemene vraag hoe ze over veiligheidssystemen denken. Waarop zij antwoordden dat het mooie voorzieningen zijn, maar dat er wat veiligheidsniveau betreft wel wat op af te dingen valt. Dat is wat de VVN-woordvoerder in de uitzending gewoon in antwoord op onze vragen heeft gezegd nadat we hem het filmpje met oma Heleen hadden laten zien."

Waarvan akte.