De autonomen

Met die semi-zelfsturende machines gaat het rap crescendo. De Tesla Model S is nu al mijn tweede auto in twee weken die zich op de snelweg door computers laat besturen. Voilà de nieuwste hype na adaptieve led-verlichting en actieve veiligheidssystemen, die zich gelukkig prachtig in de autonome software laten inbedden. Een dag zonder vernuft is een dag niet geleefd.

Petje af hoor, chillen zonder handen in de Model S met Auto Pilot. Hij stuurt autonoom, behoorlijk goed zelfs, en om hem zelf te laten inhalen hoef je niks meer te doen dan richting aangeven, hoppa. De Tesla kan meer bocht aan dan je denkt en stemt met adaptieve cruise control, maar dat kenden we al, de snelheid automatisch af op die van voorliggers. Met radar, camera en twaalf ultrasone sensoren tast hij constant de omgeving af. De software voor de Auto Pilot wordt online geüpgraded, zelflerend bijgevoed met data van de Tesla's op de weg. Tijdens de rit krijg ik voortdurend updates binnen voor van alles. Briljant. MacBook op wielen.

Eerder deze maand was ik voor de nieuwe Mercedes E-klasse in Portugal. Die kon zo'n beetje alles wat die Tesla ook kan, al viel wel op dat Mercedes je veel vaker naar het stuur laat grijpen om de elektronica te laten weten dat je er nog bent. Verder staan Amerika en Duitsland grofweg 1-1; vooruitgang is gelijkspelen.

Ik werd er warm noch koud van, maar ik heb genoten van die trotse jonge ingenieurs, hun Pietje Bell-gevoel – kijk ons eens kunstjes doen. En wij maar flauwe journalistengrappen maken, middelbare etters.

Toch zint die autonome trend me niks. Ik vind het waanzinnig knap wat die jongens kunnen, maar ben bezorgd over het uiteindelijke doel. De industrie wijst op mijn veiligheid. Ik neem direct aan dat in de volledig computergestuurde verkeersstromen van de toekomst menselijke vergissingen kunnen worden uitgebannen, en wie ben ik om daar bezwaar tegen te maken? Maar dan ben ik als bestuurder onomkeerbaar de regie kwijt, en ik maak het hulpeloze principiële punt dat ik mandaat wil houden. Ik wil me niet overgeven. Weet je waarom? Ik weet wat ik doe.

Het baart me zorgen dat de auto-industrie de meest geavanceerde computer ooit, het menselijk brein, naar de reservebanken dirigeert; het brein dat stomme fouten maakt maar helaas voor de IT-jongens beschikt over de unieke gave à l'improviste rampen af te wenden. Is het een vreemde gedachte dat hier andere motieven meespelen dan mijn vege lijf, economische bijvoorbeeld? Een systeem dat steeds meer menselijke vaardigheden overneemt maakt mij afhankelijk van diensten die ik straks niet meer kan weigeren. Ik vermoed dat die Google-achtigen stiekem toch totale horigheid op de agenda hebben. Niet per se met verderfelijke totalitaire bedoelingen. Gewoon omdat het geld oplevert.