Autobesitas
Steeds meer mensen hebben obesitas of zijn te zwaar. Ook onze auto's zijn te dik en te zwaar. Sinds de jaren 70, toen de olieprijzen omlaag kelderden, hebben alle auto's last van autobesitas. Niet door 'gebrek aan beweging' maar door de constante concurrentiestrijd tussen de fabrikanten volgens de wet van meer = beter, ondersteund door de bekende showroom-tactiek met: 'mag het een onsje meer zijn?' Zo rijdt iedereen die ooit met een auto van 600 - 800 kg begon uiteindelijk in 1200 - 1400 kg deadweight rond in hetzelfde segment waarin je ooit begon. Over die trend in een andere column meer.
In Amerika krijgt de hamburger altijd de schuld van volksziekte nr.1, obesitas. Ik zie de auto eerder als hoofdoorzaak: Amerikanen nemen echt voor elke scheet de auto - en hebben vaak ook geen alternatief in het OV of de fiets, zoals wijzelf. Maar ook in Europa en ons fietslandje is de auto voor volwassenen de grootste dikmaker – bij Nederlandse jongeren de scooter, naast zoete dikmakers als cola, RedBull en zogenaamde 'sportdrankjes' (waarvoor je een uur moet sporten om de calorieën kwijt te raken!). Voor wie gezond wil blijven of moet afslanken is het standaard gezondheidsadvies 'meer sporten' zinloos, niet realistisch en meestal ineffectief. Huisartsen en voedingsadviseurs moeten hun autoverslaafde obese cliënten gewoon het advies geven: 'Laat je luie auto eens staan, pak de fiets of ga lopen. 'Meer sporten', dat kunnen obese mensen vaak fysiek al niet meer, fietsen wel. De meeste autoritjes (naar winkels, café, brievenbus, school etc.) zijn minder dan 5 km en kunnen makkelijk met de (elektrische) fiets gedaan worden. Mijn autoverslaafde buren (vooral mannen) heb ik nog nooit zien fietsen. Hoe dikker, hoe lager het fietsbezit, lijkt het. Ons centrale winkelcentrum ligt voor elke wijkbewoner op loop- en fietsafstand; per fiets ben ik er sneller dan per auto. Zo zit Nederland bijna overal goed gepland in elkaar; dat mis je in de VS en in Frankrijk met hun giga Supermarché's en Malls, waar je geen fietsenrek aantreft.
Toen obesitas nog een rijkeluisziekte was liep iedereen en werkte men zich fysiek in het zweet. Drentse boeren als de vader van 'Bartje' werden ondanks spek en bruine bonen niet dik. Tijdens mijn duizenden woon-werk-fietsritten Leiden < > Den Haag bleef ik stabiel op 80 kilo, behalve als ik in regenperiodes met de trein ging en dan een kilo per week aankwam. Functioneel bewegen zoals fietsen naar je werk betaalt zich meteen uit in gezondheid!
Voor de bejaarde bestuurder van de Mercedes G op de foto werd z'n obesitas bijna fataal. Door zijn gewicht en zijn woonplaats (boerengehucht in de Auvergne) is hij dubbel auto-captive. Op een stil boerenweggetje troffen wij (op vakantie in landelijk Frankrijk) hem als eerste aan, een kwartier na zijn stuurfout (of black-out?) waardoor hij – op weg naar de boulanger – scheef in de berm belandde. Na zijn gordel losgemaakt te hebben was hij hoofd-omlaag in de rechter voetenruimte klem gezakt en kon hij niet zelf overeind komen. Ik kon hem ook niet omhoog hijsen, een jongere passant gelukkig wel, maar eruit halen lukte ons ook samen niet. De gordel en de taaie braamstruiken hadden de klap opgevangen, zijn oer-SUV kon er nagenoeg onbeschadigd uit getrokken worden met een tractor. Kom daar eens om met een nieuwe auto zonder chassis! Als dit 's nachts was gebeurd of zonder gordel, dan had de man het niet overleefd, denk ik. Ook voor een chirurg lijkt zo'n lijf me een moeilijke klus bij inwendige verwondingen.
Het zet je wel aan het denken, hoe een croissantje/stokbrood halen ongewild kan aflopen. Toch heb ik enorm genoten van ruim 1000 km toeren over Franse N- en D-wegen, maar ik miste het open dak en het veercomfort van mijn vroegere 2CV-vakanties wel.
