Volvo S60 R/V70 R

Als we op het circuit van Paul Ricard arriveren, wordt onze aandacht getrokken door een indringend uitlaatgeroffel achterop de – verder verlaten – baan. "Hé, ze zijn racewagens aan het testen", is onze eerste gedachte. We lopen naar de vangrail, in nieuwsgierige afwachting van wat er zodadelijk langs zal komen. Het geluid zwelt aan, we kijken naar links. Verbazing: het zijn géén bont bestickerde racebolides die het gezichtsveld betreden, maar een stel – zo op het eerste oog – doodnormale Volvo's. Met een wel héél bijzondere sound.

Het zijn dan ook geen gewone S60 en V70 die langs razen, maar de R-uitvoeringen van deze sedan respectievelijk stationwagon. De uitkomst van twee studiemodellen, de Performance Concept Cars, die Volvo ongeveer een jaar geleden onthulde. Doel was te onderzoeken wat er nodig zou zijn om een supersnelle sportieveling te ontwikkelen, die tegelijk nog de nodige portie comfort in zich heeft. Zonder dat daarbij het aspect veiligheid uit het oog te verliezen, want dat blijft natuurlijk een belangrijke pijler voor Volvo.

Die Zweden toch...
Dat doel is gerealiseerd door de ontwikkeling van een actief, 'meedenkend' onderstel. Er is een keuze uit drie afstellingen: Comfort, Sport en Advanced. Hiermee wordt de karakteristiek van de dempers aangepast aan de wensen van de bestuurder. Dat is echter nog niet alles. Dankzij de Four C-technologie (Continuesly Controlled Chassis Concept) regelt de auto tijdens het rijden ook zélf de bewegingen van de schokkers. Diverse sensoren geven informatie over onder meer de langs-, dwars- plus verticale versnellingen van de auto ten opzichte van de weg, de bewegingen van de wielen en de verdraaiingen van het stuur. Ook de elektronisch bestuurde vierwielaandrijving maakt gebruik van deze gegevens. Four C kan liefst vijfhonderd keer per seconde elke demper afzonderlijk van informatie voorzien. Die past vervolgens de in- en uitgaande slag aan de omstandigheden aan.
Bij zo'n geavanceerd onderstel hoort natuurlijk een top of the line-krachtbron. De 2,3-liter turbomotor, die we kennen uit de T5, werd opgeboord naar 2,5 liter en voorzien van een nieuwe, met twee intercoolers uitgeruste KKK-turbocompressor. Die levert een maximale vuldruk van één bar. De continu variabele kleptiming op zowel de in- als de uitlaatnokkenas moet voor een soepele verdeling van de krachten over een breed toerengebied zorgen. Verder zijn de zuigers en de drijfstangen versterkt en is de koeling van de cilinderkop verbeterd. Al met al levert de vijfcilinder een vermogen van 300 pk en een koppel van maximaal 400 Nm. Gemonteerd in de snuit van de S60 R maakt deze motor van deze sedan de snelste Volvo ooit. Met handbak goed voor een acceleratie van nul tot honderd in een luttele 5,7 seconden. Daarmee blijf je een 911 Carrera, om maar 'ns wat te noemen, aardig in z'n kielzog en laat je een 156 GTA vertwijfeld achter. Wie had dát ooit verwacht van die nuchtere Zweden! De top is overigens begrensd op 250 km/h.

Vorm volgt functie
Dat er onderhuids flink werd gesleuteld, is uiterlijk nauwelijks te zien. "We zijn geen voorstander van het aanbrengen van enorme brokken kunststof om te demonstreren dat het een snelle auto is", aldus Peter Horbury, Executive Director Design van de Premier Automotive Group, waar Volvo deel van uitmaakt. Gelukkig maar, want het zou zonde zijn om de fraaie lijnen van de S60 en de V70 te verstoren. De meeste aanpassingen zijn in de categorie 'vorm volgt functie'. De R's kregen een nieuw, aërodynamisch front, met een zwarte honingraatgrille met matzilveren omlijsting. Verder is de spoiler, die die naam eigenlijk nauwelijks mag dragen, verder naar onderen doorgetrokken en is de onderste luchtinlaat vergroot. Voor de nodige verkoeling en om de turbo lekker te kunnen laten hijgen. De bescheiden spoiler achter op de S60 zorgt, samen met die aan de voorkant, voor een liftreductie van liefst twintig procent. Lichtmetalen wielen maken de boel af. Op de testauto's 18 inch groot, standaard worden de S60 R en V70 R geleverd met een maatje kleiner. Nadeel van de brede banden is dat ze voor een idioot grote draaicirkel van 13 meter zorgen (13,2 voor de V70). Voor meer stuuruitslag is domweg geen plek.
Binnenin worden we omarmd door een stel formidabel zittende, luxe voelende sportstoelen. Het functionele interieur wordt opgesierd met diverse sportieve accenten. Zo zijn het dashboard en de portieren afgewerkt met sierlijsten van geborsteld aluminium. Het meest opvallend zijn de prachtige blauwe, in chronograafstijl uitgevoerde klokken. Die zouden in een maatje kleiner zo in een TAG-Heuer-horloge kunnen. Al met al een weelderig aandoende zitomgeving.

Opvallend
Als eerste staat een testrit met de V70 automaat op het programma. Niet op het circuit, maar in de omgeving. Als we over de kronkelige heuvelweggetjes door de Provence toeren, valt allereerst op dat het knopje voor de chassis-instellingen écht werkt. De instelling Sport bevalt ons 't beste op het niet altijd even vlakke asfalt. Hobbels worden door het onderstel uitermate goed geabsorbeerd, zonder dat het echter ten koste gaat van het wagengevoel. De Volvo laat zich scherp en gemakkelijk dirigeren en voelt uitermate vertrouwd, stabiel en neutraal aan. Dat is in de Comfort-stand wel anders. Nu wordt de vering duidelijk een stuk soepeler, waardoor het gevoel en de stuurprecisie drastisch afnemen. Misschien lekker voor een lange vakantietrip of voor een ritje naar de Ikea, maar niet voor deze Franse binnenwegen. Schakelen we over naar Advanced, dan leren we ineens het andere uiterste van de R kennen. De demping wordt knetterhard en het karakter verandert in dat van een echte sportwagen. Leuk om in deze stand onze Volvo een aantal bochten tot het uiterste te tergen, maar je levert érg veel comfort in. Deze stand bewaren we voor het circuit.
Als tweede valt op dat de motor enigszins gematigd aanvoelt. Tenminste, voor zover dat kan met 300 pk onder de rechtervoet. Maar in het achterhoofd zit die acceleratie van 5,7 seconden van de S60 R, dát voelen we er niet direct vanaf. Blijkt bij nadere bestudering te kloppen, want deze V70 doet er twee tellen langer over. Behalve dat de station een wat mindere stroomlijn heeft dan de sedan, speelt vooral de automatische transmissie 'm parten. Niet alleen filtert die 't een en ander weg, ook wordt het koppel in alle automaat-uitvoeringen beperkt tot 350 Nm. Beter voor de levensduur van de bak. Waarom die dan niet aangepast is? "Omdat we ons geconcentreerd hebben op de ontwikkeling van een nieuwe, handgeschakelde zesbak", wordt ons verteld. "Die is meer geschikt voor de R. We leveren de automaat wel, maar we vinden deze minder bij de aard van de auto passen." Daar zijn we het roerend mee eens. Want hoewel de Geartronic naar keuze met de hand geschakeld kan worden en ook nog een sportstand heeft, hij blijft aan de trage kant.

Hulde!
Als we terugkeren op Paul Ricard, staat er gelukkig een S60 voor ons klaar met handgeschakelde versnellingsbak. Die transmissie functioneert voortreffelijk. De - inmiddels bekende - spaceball-achtige pook laat zich kort en trefzeker bedienen. Zowel bij het op- als terugschakelen krijgen we geen enkel moment de indruk dat de techniek moeite heeft met de brute kracht van de motor. Over die power gesproken: die voel je nu écht! Al bij 1.950 toeren hakt het koppel van – nu wel – 400 Nm erin, en dat gaat door tot 5.250 tpm. De begrenzer grijpt normaal gesproken bij 6.500 omwentelingen in, maar als je volgas houdt – en dat doen we – trekt de motor voor drie seconden door naar 6.800. Over tractie en grip geen klagen: de vierwielaandrijving doet uitstekend z'n werk. Het systeem is in basis gelijk aan dat van de andere Volvo-AWD's, maar is bij de R afgesteld voor optimale prestaties op asfalt. In principe zit alle aandrijving op de voorwielen, bij dreigend tractieverlies gaat een gedeelte naar de achterkant. Samen met Four C zorgt de 4WD voor een uiterst dynamisch en veilig stuurgedrag. Bij het insturen gaat er een gedeelte van de aandrijving naar de achterwielen en ontstaat er licht overstuur. Daardoor kan de neus sneller in de goede richting gedirigeerd worden. Die glijdende achterkant wordt nauwkeurig in de hand gehouden door het stabiliteitscontrolesysteem DSTC. Dat overigens gedeeltelijk of geheel uitschakelbaar is (waarvoor hulde, want soms willen we – just for fun - die achterkant verder om laten komen dan het systeem toelaat). In de bocht zelf wordt vervolgens de krachtverdeling tussen voor- en achterkant zo gereguleerd, dat de auto weer neutraal wordt. De bocht uit ontstaat er ten slotte een klein beetje onderstuur. Het systeem is zo afgesteld, dat de achterwielen nooit sneller kunnen draaien dan de voorwielen. Power-overstuur (ofwel: driften op het gas) is dus onmogelijk.

Wel of geen koopje?
De enige kritiek die we op het onderstel kunnen hebben, is dat de fase tussen overstuur en onderstuur naar onze smaak aan de korte kant is. Zou die overgang geleidelijker gaan, dan zou het weggedrag nog wat speelser worden. Maar ja, dat gaat natuurlijk ten koste van de veiligheid. Voor de rest zijn er, op de automatische versnellingsbak na, maar weinig minpunten te verzamelen als we de Volvo S60 R en V70 R nog eens de revue laten passeren. Prachtige techniek, een beer van een motor en een weggedrag dat naar keuze op comfortabel of op sportief kan worden afgesteld; dat zijn de voornaamste kenmerken van deze luxueuze krachtpatsers. Daarbij zijn de uitstraling plus afwerking van topniveau en krijg je ook nog eens een uitstekend ruimteaanbod. Dat alles heeft natuurlijk wel z'n prijs. Die is nog niet exact vastgesteld, maar zal op ongeveer € 71.000 voor de S60 R en € 75.000 voor de V70 R uitkomen. Dat is een flinke zak geld. Een slordige 30 mille meer dan de T5 kost, waarin het met 250 pk toch ook niet echt behelpen is. Weliswaar zonder vierwielaandrijving en zo'n geavanceerd chassis, maar toch. Kijken we echter naar de andere 300-of-meer pk-kanonnen uit deze klasse, dan zien we dat een BMW M3 bijvoorbeeld € 78.600 kost, een Mercedes C32 AMG € 85.300 en een Audi S6 € 94.290. Vergeleken met die laatste twee zijn de S60 R en de V70 R een 'koopje'. Maar of en hoe de Volvo zich tegen deze nóg snellere klasbakken kan weren? Wellicht een aardig ideetje voor een vergelijke test…