Volvo EX90: wat kan de lidar nou wel en wat kan hij niet?

Een lidar kan, net als de bij het publiek meer bekende radar, de afstand meten tot een object. Een radar doet dat met geluidsgolven en een lidar met laserlicht. Het grote voordeel van lidar is dat die de meting over een grotere afstand kan doen. Daarnaast kan hij kleinere objecten waarnemen, omdat hij exacter is. In auto’s kan lidar een element zijn binnen het veiligheidssysteem, waarvan allerlei sensoren (ook radar) deel uitmaken. Tezamen maken ze een driedimensionaal beeld van de omgeving van een auto en software in de auto interpreteert die beelden en bepaalt of er eventueel gevaar is waarvoor moet worden gewaarschuwd - of dat er een directe ingreep noodzakelijk is.

Lidartechnologie is een jaar of tien geleden in ontwikkeling gekomen toen de zelfrijdende auto bij veel fabrikanten nog op de radar (...) stond. Inmiddels ziet de auto-industrie een bepaalde mate van autonoom rijden als een mooie bonus, maar het is geen doel meer op zich. De veiligheid is dat wel. En zoals iedereen wel weet: dat heeft Volvo hoog op de prioriteitenlijst staan. Sterker nog: het merk heeft de ambitie dat er niemand dodelijk verongelukt in een Volvo.

Werkt nog steeds niet

De Volvo EX90 is het eerste model dat zo’n lidar standaard aan boord heeft en de ES90, die aan het einde van het jaar in de showoom staat, krijgt het ook. Maar de introductie van de EX90 liep in voorgaande jaren al fikse vertraging op vanwege die lidar. Toenmalig Volvo-CEO Jim Rowan zei in 2023 als toelichting op de vertraging: “We willen er zeker van zijn dat de eerste keer dat we lidar in ons veiligheidspakket aanbieden, het werkt zoals het hoort.” Toen de auto echter in de tweede helft van 2024 in productie ging, was het systeem nog niet volledig functioneel. En dat is het nog steeds niet. We steken ons licht eens op bij de Nederlandse importeur. Wat doet die bult op het dak nu wel, en wat doet hij niet?

Milder

We spreken met Robert Timmers van Volvo Nederland, die alle ins en outs weet. “De lidar van alle EX90’s staat gewoon aan en wordt bij elke rit gebruikt voor het verzamelen van informatie. Hij probeert - letterlijk - een beeld te krijgen van zoveel mogelijk situaties onderweg en de reactie van de bestuurder daarop. Al deze informatie verzendt de auto naar het Safety Center in Zweden, waar alle data wordt geanalyseerd. Uiteindelijk worden de opgedane inzichten weer gebruikt om de software in de auto bij te werken, zodat er zo goed mogelijk assistentiesystemen beschikbaar zijn. Je ziet bijvoorbeeld nu al dat systemen zoals rijstrookcorrectie wat ‘milder’ worden. Ze gaan inmiddels soepeler om met kleine afwijkingen, terwijl de auto in het begin heel streng was.”

Een en ander perfectioneren kost meer werk dan Volvo vooraf vermoedde. “De verwachting is nu dat dit in het eerste kwartaal van 2026 het geval is. De lidarfunctionaliteit voor de ES90 zal direct inzetbaar zijn, maar de data-opbouw moet eerst plaatsvinden. De EX90’s van modeljaar 2025 - auto’s die nu uitgeleverd zijn in Nederland - hebben data opgebouwd en daarna zal lidar operationeel worden. Dat is in het eerste kwartaal van 2026.”

Nieuwe computer

Overigens moeten de EX90’s van modeljaar 2025 daarvoor eerst nog een keer langs de garage, want er is besloten een aanpassing te doen aan de hardware. Het is niet de lidar zelf die het probeem is, maar de zogenaamde core-computer in de auto die alle data moet verwerken. “De core-computer in de auto moet worden vervangen door een nieuwe, krachtiger computer. Dat kan alleen in de werkplaats. De ingreep is relatief simpel, maar het terugzetten van de software kost het meeste tijd.”

Het verhaal van de ‘lidar doet het niet’ is dus iets genuanceerder. Hij doet al van alles, maar je merkt er nog niet zo veel van. Het lijkt een kwestie van een langere adem te zijn: op een dag werkt alles zoals het ooit is bedoeld, en dan is de auto weer een stukje veiliger.