Oud & Nieuw: Skoda Scala 1.2 TSI – Skoda Octavia 1.6 SLX

De Skoda Octavia is de eerste auto van Skoda die is gebouwd op techniek van Volkswagen. Hij deelt zijn basis met de Golf IV. De grap van de Tsjech is echter dat hij ruimer, groter en goedkoper is dan de Golf. Het blijkt een gouden formule. Daarna maakten we nog kennis met de Superb, die dezelfde truc uithaalt, maar dan in het segment van de Passat. In autoland delen we modellen graag in segmenten in, maar bij Skoda heb je daar een zware dobber aan, want is de Octavia nu een C-segmentauto, zoals een Golf of een Seat Leon, of toch een D-segmentauto, zoals een Passat of een Seat Toledo? Daar kun je een aardige discussie over voeren.

Zo komen we ook terecht bij de Skoda Scala: die deelt zijn basis met de Volkswagen Polo. Toch is hij duidelijk een maatje groter (en ruimer!) dan zo’n Volkswagen. De weg die Skoda aan het einde van het vorige millennium insloeg, wordt dus nog steeds gevolgd. Toch is er ook nog het nodige veranderd. Waar Skoda het in het begin nog moest doen met oude, maar uitgerijpte techniek van Volkswagen, doet het nu mee in de voorste gelederen. In de Scala is gewoon hetzelfde multimediasysteem te koop als in een auto van het moedermerk en ook de motoren zijn gelijk aan wat de Duitsers bieden. Dat is natuurlijk ook noodzaak in een tijd waarin elke gram uitstoot telt. Als Skoda nu de beschikking zou krijgen over techniek die bij Volkswagen uit de gratie is geraakt, zouden de prijzen van zo’n auto omhoog schieten door alle CO2-boetes en uitstootbelastingen die we kennen. Voor je het weet, prijs je jezelf dan uit de markt. Die route is dus afgesneden door de regelgeving. Zou dat ook een reden zijn dat een Skoda niet meer die prijspakker is die hij ooit was?

We gaan op zoek naar een oude Skoda Octavia om daarmee onze duurtest-Scala eens te portretteren. We kiezen het liefst een zo vroeg mogelijke, want voor de facelift heeft dit model nog wat in kennerskringen ‘het lelijke’ dashboard wordt genoemd. Daar hebben die mensen wel een punt, want het zou niet misstaan in een Japanner uit de jaren 80. De oermodellen van de Octavia zijn in ons land nog dun gezaaid. Niet omdat ze allemaal op de schroothoop liggen, want in deze jaren bouwde de Volkswagen Group nog auto’s als een kluis.

We hebben het al vaak aangetoond in Klokje Rond: roest kennen ze niet en technische gebreken zijn er nauwelijks. Als je zo’n auto de goede zorg verleent, gaat hij gemakkelijk een half miljoen kilometer mee. Nee, de Octavia’s verdwenen omdat er een dankbare exportmarkt voor bestaat.

BELGISCHE BEAUTY

Deze Octavia heeft met zijn 66.000 kilometer op de teller dus nog heel wat jaren voor de boeg. We vinden hem bij een exportbedrijf in Roosendaal. Oorspronkelijk komt deze Diamond Silver Metallic beauty uit België. Hij was in bezit van een 83-jarige dame, die van haar huisarts niet langer mocht autorijden. Mocht je deze youngtimer wel zien zitten, dan ben je mooi te laat. Tegen de tijd dat je dit leest, staat deze ook al in een ver buitenland waar iemand hem opnieuw in gebruik gaat nemen. Als we de Scala eens vergelijken met de Octavia zien we dat die laatste nog steeds de grootste auto is. De Scala is 4,36 meter lang, de Octavia 4,51 meter. Ook de bagageruimte overtreft die van de Scala.

Met 528 liter is die nog altijd 61 liter groter dan bij onze duurtester. In gewicht kruipen ze echter dicht op elkaar: 1.229 kilo versus 1.210 kilo voor de Octavia. En hadden we het over verbruik en uitstoot? Dan zie je dat er – in elk geval op papier – een hoop vooruitgang is geboekt. Voor de Scala, met zijn 116 pk driecilinder, wordt een gemiddeld verbruik opgegeven van 1:19,6, voor de Octavia, met een 1,6-liter achtkleps viercilinder, is dat 1:12,8. In CO2-uitstoot betekent dat respectievelijk 116 en 187 g/km. De praktijk is echter iets weerbarstiger. We scoren met de Scala een verbruik van 1:14,7, terwijl met een Octavia uit deze jaren gemiddeld 1:13,2 wordt gereden, als je de verbruiksmonitoren mag geloven.

Verder mijmeren we, zoals wel vaker als we met oude auto’s bezig zijn, over de vormgeving. Waar is toch de tijd gebleven dat je met een paar eenvoudige lijnen een auto tekende? Waar het bij de Scala een wirwar is van vouwen, bochten en welvingen, is de Octavia neergezet met een paar simpele streken van de pen. Overigens gebeurde dat door niemand minder dan de Belg Dirk van Braeckel, die na zijn taak bij Skoda via Bentley doorstroomde naar Bugatti. Als je de Octavia wat beter bestudeert, komt hij vooral vanaf de zijkant een beetje koddig over. Zowel voor als achter heeft hij een flinke overhang. Er moest immers een grotere carrosserie worden gedrapeerd over de onderkant van een Golf, die maar een beperkte wielbasis heeft. Ook daarmee heeft Skoda in de loop der jaren vooruitgang geboekt. Geen mens die de huidige Octavia nog als ‘koddig’ zal bestempelen.

UITVAARTCENTRUM

Als we plaatsnemen in de Octavia zien we het verschijnen: het gewraakte ‘lelijke’ dashboard. Dat hadden ze bij Skoda toch een stuk minder voor elkaar dan bij de Spaanse tegenhangers van Seat. Daar mochten ze van Volkswagen voor hun Toledo (die met de beroemde grote achterklep) toch een dashboard gebruiken dat was afgeleid van de eerste Audi A3. In het jaar 2000 werd de fout hersteld en kreeg de gefacelifte Octavia een dashboard dat een stuk beter om aan te gluren was. Wat het binnenste van deze Octavia nog eens extra aandoenlijk maakt, zijn de inlegstukken in het dashboard: die doen denken aan het soort grijs marmer dat niet in de aula van een uitvaartcentrum zou misstaan. Er valt wel weer een parallel te trekken naar onze Scala, want ook die heeft dergelijke interieurlijsten, al zijn die dan een heel stuk smaakvoller dan de Oostblok-chic in de Octavia. Leve de vooruitgang, in dit geval.

Verder valt in de Octavia nog de aanwezigheid van stoelverwarming op, die onze Scala overigens ook heeft. Een blik op de prijslijst van vroeger leert dat dit een optie was van € 295. Niet zo vreemd dat dit al twee decennia geleden werd aangeboden in een auto uit een land waar de winters nog winters zijn. En om maar meteen antwoord te geven op de vraag die je je nu stelt: ja hoor, die stoelverwarming werkt nog. Een Volkswagen-product van rond de millenniumwisseling is écht niet kapot te krijgen. We zeiden het toch al? Toch voelen we ons niet gestraft om aan het einde van de fotosessie weer in onze Scala naar huis te rijden. Op het gebied van prestaties, comfort en stilte is een Octavia uit 1997 natuurlijk geen partij: er zit zowat een kwarteeuw ontwikkelingstijd tussen deze twee modellen. En het is dus ook al een kwart eeuw dat Skoda het veelvoor-weinig-principe hanteert. En zolang de Tsjechen dat volhouden, zal Nederland wel altijd een echt Skoda-land blijven. Veel voor weinig, daar zijn we gek op.