Rij-impressie Audi Q5 hybrid

Audi mag zelf dan 'Vorsprung durch Technik' op het familiewapen hebben gezet, de Q5 was in zijn segment een redelijke laatkomer. Aziaten hadden de middelgrote suv groot gemaakt voordat de Duitsers dat segment betraden, en zelfs binnen het nationale clubje was Audi een nakomertje. Het ligt mede daarom voor de hand om te roepen dat Audi ook aan de late kant is om het hybride avontuur aan te gaan, maar dat zou onterecht zijn. Audi bouwde 22 jaar geleden al zijn eerste hybride, de Duo 1. De tijd was toen nog niet rijp voor dat concept, dus bleef het bij een prototype. Drie jaar later zag de Duo 2 het levenslicht en ook die zal als enigst kind in het museum blijven, net als de Duo 3 uit 1996. Jaren gingen voorbij zonder hybride nieuws uit Ingolstadt, maar toen de moederfirma een productierijpe hybridelijn ontwikkelde voor de Porsche Cayenne en de Volkswagen Touareg, kon een hybride Audi Q7 natuurlijk niet uitblijven. Ook die is echter vooralsnog in het conceptcar-stadium blijven hangen. Audi ziet meer heil in een hybride debuut in een segment lager, en vandaag maken we daarmee kennis: de Q5 Hybrid Quattro is de eerste hybride Audi die de prijslijsten haalt.

Je zou denken dat Audi de aandrijflijn van de Cayenne en de Touareg zou gebruiken voor de Q5, maar dat is niet gebeurd. Die lijn maakt namelijk gebruik van een koppelomvormer, en is daardoor wat te volumineus voor de kleinere Q5. Zo'n koppelomvormer is vooral praktisch in het terrein en dat is een tak van sport waar de Q5 toch in mindere mate aan zal worden blootgesteld. De Q5 heeft, van voor naar achteren bekeken, een tweeliter viercilinder TFSI benzinemotor, die door een meervoudige natteplaat-koppeling met de elektromotor is verbonden. Die zit weer vast aan de achttraps automaat en daar zit hem het verschil met de grotere broers, die een koppelomvormer hebben. De plaatkoppeling kan in de elektromotor worden geïntegreerd en dat spaart ruimte. De keuze voor een benzinemotor motiveert Audi met het gegeven dat China en de Verenigde Staten de belangrijkste afzetmarkten zullen zijn voor hybride Audi's, en daar heeft de diesel nog steeds weinig in de melk te brokkelen. De elektromotor wordt gevoed door een lithium-ionbatterij onder de kofferruimte, die 38 kilo op de weegschaal zet. De benzinemotor is de bekende 211 pk machine van VAG, de elektromotor doet daar 45 pk bij en samen pieken die 245 pk. Het maximale koppel is 480 Nm. Om te zorgen dat alles blijft werken bij puur elektrisch rijden of tijdens het stilstaan (stop/start-systeem), zijn zaken als de aircopomp en die voor de rem- en stuurbekrachtiging anders dan in de gewone Q5 elektrisch aangedreven, en niet door de krukas.

Ei

Door zijn constructie kan de Q5 volledig op elektra, uitsluitend op benzine én op een combinatie van beide rijden. Puur elektrisch is mogelijk tot 100 km/h, en bij 60 km/h constant houdt de accu het drie kilometer vol. Volledig op elektra bij hogere snelheden betekent uiteraard wel dat je een ei tussen je rechtervoet en het gaspedaal moet hebben. Eerder haalden we in de Infiniti M35h zelfs 120 km/h, maar dat was op een perfect waterpas stuk Duitse autobahn. Nu zijn we op Mallorca en daar is maar heel weinig waterpas. Toch weten een minuut of zo rond de 90 km/h te blijven hangen met stilstaande zuigers. Waar het vooral een leuke uitdaging is de benzinemotor stil te krijgen en te houden is in de kleine, idyllische dorpjes aan de noordkant van het eiland. Waar je normaal gesproken bijna schaamtegevoelend krijgt omdat je de rust van de dag verstoort met je dikke suv, rol je nu bijna geruisloos en emissieloos door de smalle straatjes. Een zijn hoeven schrapend ezeltje is voldoende om je afrolgeluiden te overstemmen. Zo stil dat je nagekeken wordt door de lokale bevolking. Maar een soort nakijken die geen schaamtegevoel veroorzaakt, integendeel.

Wat er precies allemaal gebeurt in de aandrijflijn, wordt zoals het een hybride betaamt allemaal uitgebreid gecommuniceerd met de machinist. Daarom heeft de toerenteller plaats gemaakt voor wat Audi de 'powermeter' noemt. In rust staat de wijzer op zes uur (off), zodra je contact maakt, gaar hij naar 9 uur (power). Rij je (rustig, en dus elektrisch) weg, zal de naald opklimmen over het percentage krachtafgifte op de schaal. Geef je meer gas dan de elektromotor alleen kan beantwoorden, dan springt de benzinemotor aan en slaat de naald verder door. De elektromotor verandert dan in een dynamo die de accu weer laadt. Geef je echt vol gas, dan werken beide krachtbronnen samen in wat Audi de boost-functie noemt. Ga je van het gas af, dan zie je de naald afzakken naar de 'charge'-zone. Met de voetrem zet je eerst de elektromotor met zijn hakken in het zand, waardoor hij tevens meer laadt. Daarna komen ook de mechanische remmen in actie.

Schokje

Wat merk je daar in de praktijk van? Vorig jaar (AutoWeek 48, 2010) reden we met een prototype en toen bleek de overgang van elektrische naar mechanische rem nog duidelijk aanwezig. Audi heeft daar flink aan gewerkt, want in dit productiemodel is dat moment amper meer voelbaar, zelfs wanneer je er echt op let. Wat ze niet helemaal hebben weten weg te poetsen, is de overgang van elektro- naar benzineaandrijving. Een mechanische koppeling is nou eenmaal geen koppelomvormer, dus afhankelijk van het toerental voel je aan boord toch een lichte schok wanneer de benzinemotor ingrijpt. Niet echt storend, maar wel aanwezig. Ook op het display van de navigatie kun je als je wilt uitgebreid en grafisch worden geïnformeerd over wat er allemaal in de aandrijflijn gebeurt.

De combinatie met het prettige, vrij comfortabele onderstel maakt deze nieuwe hybride een interessante nieuwkomer, die een relatief laag verbruik combineert met behoorlijk wat ruimte en praktisch gebruiksgemak. En wie wel van de aandrijflijn, maar niet van een suv is gecharmeerd, kan vast uitkijken naar de A6 en A8 hybride, die ook dit concept zullen krijgen. Maar ook op de hybride Q5 is het nog even wachten, want pas wanneer de laatste blaadjes aan de kalender van 2011 hangen, komt hij daadwerkelijk de weg op. Niettemin weet Audi al dat hij in ons land € 65.500 gaat kosten.