Malubats

De vraag brandde al een paar weken op onze lippen. Toen we importeur Garben van der Velde ontmoetten, was het dan ook het eerste dat we hem vroegen: "Wat betekent in hemelsnaam die naam Malubats?" Bij ons is 'bats' dialect voor shag – 'effe een batsie draaien' – maar we kunnen ons moeilijk voorstellen dat iemand z'n auto naar een shaggie zou vernoemen. Garben verschaft opheldering. "Een vriend van mij, die de auto's in Polen prepareert voor de export naar Nederland, heet Bac van z'n achternaam. In het Pools wordt dat als 'bats' uitgesproken." Maluch is de Poolse bijnaam voor de Fiat 126. De link tussen de Maluch en vriend Bats was snel gelegd en de Malubats was geboren. Het concept is simpel; Bats snort in Polen stad en land af naar goede gebruikte Fiats 126, ontdoet die vervolgens van dak en portieren, last er verstevigingsbalken en een rolbeugel in en werkt het geheel netjes af tot Malubats. Garben haalt de auto's naar Nederland en fungeert zodoende als importeur van de Poolse cabrio. Overigens niet gehuisvest in een prachtig glimmend bedrijfspand langs de A2. Garben houdt als eenmanszaak kantoor vanuit een kleine loods in het Zuid-Hollandse Moerkapelle. Zo houd je de overhead lekker laag, zullen we maar zeggen. Want een echte Malubats kost slechts E 4.700 en is daarmee veruit de voordeligste cabrio van het land. Maar héb je dan ook wat? Overigens is het concept van de Malubats niet helemaal nieuw; in 1994 kocht je in voor f 18.500 een Bosmal, ook op basis van de 126 (zie kader). Die had, in tegenstelling tot de Malubats, nog wel de originele portieren. Omgerekend naar euro's was dat ding trouwens nog best prijzig; bijna E 8.400! Dan is de Malubats toch aanzienlijk voordeliger.

Keyless entry

Als relativeren niet tot je sterkste eigenschappen behoort, blijf dan uit de buurt van dit antieke stuk Oost-Europees erfgoed. In alle opzichten is de Malubats namelijk hopeloos verouderd. Het oermodel van de Fiat 126P dateert uit 1972 en sinds die tijd is er aan het autootje maar bar weinig veranderd. De techniek stamt uit lang vervlogen tijden en kan met geen mogelijkheid meer voldoen aan de huidige maatstaven. Garben en Bats handelen alleen in auto's van na 1997, omdat die zijn uitgerust met een katalysator. Voordat de Malubatsen naar Nederland worden vervoerd, krijgt de motor een revisie en worden elementaire onderdelen als remleidingen, banden en verlichting zonodig vervangen. Hoewel het dus kan zijn dat je in een auto van zes jaar oud rijdt, worden de cabriootjes als nieuw opgeleverd. Ons testexemplaar zit strak in de blauwe lak en ook binnenin krijgen we niet de indruk dat hier kortgeleden nog dagelijks vier Poolse havenarbeiders in rondreden. Laten we maar eens gaan rijden. Hoewel de Malubats uitstekend mee kan komen in deze tijden van keyless entry, moeten we de sleutel wel degelijk uit de broekzak halen om de machinerie boven de achteras aan de praat te krijgen. Geen keyless go dus... Sterker nog, er dient eerst gechookt – met een hendeltje naast de handrem! - te worden, anders kun je de startmotor laten draaien totdat je een ons weegt. Pruttel, pruttel, alle 24 paarden onder de achterklep zijn gemobiliseerd. Het 652 cc metende tweepittertje loopt. Ik snoer mezelf vast in de smalle, zachte stoeltjes, mijn linkerbeen zoekt vergeefs steun, want links van me gaapt een groot gat. Met m'n rechterbeen klem tussen stuurwiel en pook leg ik met de nodige weerstand –de bak heeft geen gesynchroniseerde één - de eerste van de vier versnellingen in en hobbel ik het industrieterreintje in Moerkapelle af. Om niet drie pedalen tegelijk in te trappen, dienen m'n voeten zich secuur te manoeuvreren in de krappe ruimte onder het stuurhuis. Stuurbekrachtiging? Ben je gek, nergens voor nodig. Het rad laat zich vrij gemakkelijk in de rondte gaan, al moet je niet verwachten dat de voorwielen erg adequaat op je commando's reageren. Het blijft soms een beetje gokken hoe je de bocht uit zult komen als je eenmaal hebt ingestuurd. Maar ook dat went, net zoals de uitstapjes die het kontje van deze dakloze Poolse maakt in vlot genomen krappe bochten. Met dank aan de naar binnen staande achterwieltjes - positief camber heet dat in vaktermen.

Zonnewijzer

Hoewel het pookje zich na de één gewillig door het tandwielstelsel laat loodsen, schiet het met tempo maken niet erg op. Voor de vorm hebben we nog even een 0-100-sprintje gedaan, al is de term 'sprintje' in dit geval nogal misplaatst. In plaats van een stopwatch kun je er net zo goed een zonnewijzer bij pakken. Reken op zo'n 35 à 40 seconden. Nul tot tachtig is iets realistischer, dat vergt ongeveer 22 tellen. Maar snel is het allerminst en dat is de reden dat je de Malubats eigenlijk nooit mee de snelweg op moet nemen. Dat is namelijk ronduit link. Niet alleen waai je bijkans uit je stoel door gebrek aan portieren en windvanger, zwaarder weegt dat je jezelf allerminst veilig voelt als je op topsnelheid (115 km/h op de teller in de slipstream van je voorganger) de vrachtwagens van je af moet zien te houden. Om nog maar te zwijgen van het accelereren de snelweg óp. Laat de snelweg dus lekker links liggen en beperk je tot provinciale- en B-weggetjes, dan is de kleine Malubats beter in z'n element en kun je rekenen op opgestoken duimen en glimlachen. Of op een seintje van de auto achter je, die je er bij het rode verkeerslicht op wijst dat je motorkapje open staat. Hij blijkt uit z'n vergrendeling te zijn getrild. Het zijn de charmes van goedkoop autorijden. Blijft de vraag of het een goed idee is om E 4.700 stuk te slaan op een Malubats. Als je exclusief wilt rijden en het reizen beperkt tot een zomers tochtje door de polder, is het een overweging waard. Maar als we eerlijk zijn, kan een auto als deze eigenlijk niet meer anno 2005. Het veredelde Poolse museumstuk is traag, oncomfortabel, karig uitgerust en onveilig. Airbags heeft 'ie niet en bij een aanrijding van opzij ben je helemaal de sigaar. Dan mag E 4.700 op zich weinig geld zijn voor een heuse cabrio, feitelijk koop je gewoon een opengewerkte tweede- of derdehands Fiat 126. Voor die bijna 5.000 euro krijg je er overigens wel een afdekhoes en een volle tank brandstof bij. Die afdekhoes is echter van een dusdanige kwaliteit dat je eigenlijk een garage moet hebben, zodat het cabriootje veilig binnen kan slapen. Onder de streep kunnen we eigenlijk slechts concluderen dat je beter even kunt doorsparen, zodat je in aanmerking komt voor een cabrio die wel aan de eisen van tegenwoordig voldoet. Hoe schattig en soms hartverwarmend simpel de Malubats ook is.