BMW 1502 aangepakt met vier linkerhanden

De jeugd heeft weliswaar de toekomst en interesse in smartphones en gratis ov, maar het koesteren van een klassieke auto bungelt daardoor onderaan de prioriteitenlijst. Neem eens een kijkje op beurzen als Techno Classica en Interclassics en je ziet de vergrijzing. Tussen alle kalende schedels zie je amper jonge, volle haardossen dartelend op zoek naar dat ene onderdeel of die leuke – al lang niet meer – betaalbare klassieker. Zo ook Martijn (student neurowetenschappen) en zijn twee jaar jongere broer Pieter (student international business). Hun vrije tijd ging tot voor kort op aan reizen, studeren, gamen en loeren op Instagram. En in het geval van de oudste ook aan vrouwelijk schoon. Een video waarin presentator Chris Harris een Alfa Giulia Bertone over een circuit jaagt, opende hen echter de ogen. “Wij willen er ook één”, riepen ze in koor. Er moest maar eens wat minder tijd worden besteed aan social media. De heren waren het al snel eens dat er zo’n Alfa op de oprit van het ouderlijk huis zou moeten komen te staan. Bovendien wilden ze maar wat graag de handen uit de mouwen steken om zo’n karakteristieke coupé op te knappen. Helaas voor hen heeft de inflatie en de bijbehorende waardestijging een dergelijke aanschaf voorlopig op de lange baan geschoven, waarop ze hun koers moesten verleggen naar een bereikbaarder alternatief.

Inmiddels begon Mons senior zich met hun wens te bemoeien. Hij stelde voor om de zoekopdracht te verbreden van de A van Alfa naar de B van BMW en wel een exemplaar uit de jaren zeventig. Niet dat die in grote aantallen rondrijden, trouwens. Bovendien zijn veel modellen inmiddels evenmin te betalen voor een armlastige student. Totdat nota bene op een steenworp afstand zich een gouden kans aandiende: een schuurvondst in de vorm van een BMW 1502. Die werd in 1976 door dealer Haarhuis geleverd. Nu heeft hij nog vrijwel geheel zijn eerste lak en de originele dealersticker. De pastelblauwe 02 verkeerde bepaald niet in topstaat, maar was ook niet zo broos dat hij louter als donor zou eindigen. De koop was zo rond en eind 2017 reden de broers de auto via de tuin de vrijgemaakte garage in. Ze hadden hun ‘projectje’. Voordat ze de auto gingen demonteren, maakten ze eerst een Instagram-profiel aan (Hanstagram76) en gaven ze hem een troetelnaam: Hans.

Links- of rechtsom?

Een grootschalige restauratie had door het beperkte budget geen prioriteit. Pa Mons wilde voorkomen dat het uit de hand zou lopen met de financiën. Hij stelde voor om het aanschafbedrag hooguit nog één keer uit te geven aan onderdelen en laswerkzaamheden. Voor een post ‘overspuiten’ bleef geen geld over. Aan de broers om zo creatief mogelijk – lees binnen het gestelde budget – de BMW een tweede leven te geven. “In eerste instantie focusten we ons op het technisch veilig maken”, vertelt Pieter. “We waren totaal onervaren in de autotechniek. We wisten bij wijze van spreken niet eens welke kant een schroef losgaat, tegen de klok in of met de klok mee. Eerst maar eens gereedschap aanschaffen. Maar welk? Dus om er enigszins lijn in te krijgen en vooral te houden, schaften we direct een Haynes-manual en een onderdelenboek aan. Aan de hand van die twee, samen met een ereplaats voor de laptop waarop we ‘how to’-video’s op YouTube afspeelden, leerden we met vallen en opstaan veel over de ins en outs van onze BMW”, aldus Pieter. “We hebben vóór de komst van de 1502 nooit gesleuteld. Het duurde even voordat ik zover was om zomaar een stoel te demonteren, laat staan een wiel van de auto te halen. Nu draaien we er onze hand niet meer voor om om een remklauw en -trommel te demonteren en in elkaar te zetten”, vult Martijn aan. “We pakken telkens met veel enthousiasme de volgende klus aan. Het demonteren van een auto is heel leuk werk en een welkome afwisseling naast onze studies. Met de smartphone in de hand konden we van meet af aan alle onderdelen fotograferen in de diverse stadia en vastleggen hoe ze in elkaar steken. Na een jaar weet je namelijk vaak niet meer hoe een onderdeel moet worden gemonteerd.”

Twee kapiteins

Was het niet logischer geweest om een auto ‘uit hun jeugd’ aan te schaffen? Die zijn lang niet zo kostbaar als een classic of oldtimer en meestal ook niet zo roestig als een auto uit de jaren zeventig. Dat zien de heren anders. “Voor ons is het juist de charme die oudere auto’s hebben die ons zo aanspreekt”, zegt Pieter. “Kijk eens naar de afwerking met al dat chroom. Of neem nu zo’n motor met die mooie carburateur. Dat ze ook nog eens technisch simpeler zijn, is een prettige bijkomstigheid. Wij deinzen immers niet terug voor het vervangen van een koppeling. Dat zou met een jongere auto, waarin veel meer elektronica is verwerkt, een heel ander verhaal zijn. Jonge auto’s zijn niet meer te behappen, laat staan toegankelijk.”
Martijn beaamt dat ze met veel enthousiasme aan het ‘projectje’ zijn begonnen, maar ook dat ze aardig wat verscholen roestplekken en technische gebreken over het hoofd hebben gezien. “Een beetje naïef misschien, want je weet wat je kunt verwachten bij zo’n oude auto. De 1502 heeft eerst zo’n 35 jaar door weer en wind gereden en daarna heeft hij jarenlang staan te verstoffen. Bepaald geen ideale conditie. We hebben geluk gehad dat we in de buurt iemand vonden die de laswerkzaamheden voor zijn rekening nam, want dat moesten we wel uitbesteden. Anders was ons ‘projectje’ gierend uit de klauw gelopen.”

“Telkens kwamen we weer nieuwe dingen tegen: dan weer een vastzittende remtang, dan weer een koppelingscilinder, dan weer een uitlaat”, vertelt Pieter. “Dat krijg je wanneer je als onervaren en onbevangen jongemannen in zo’n project stapt”, zegt Martijn. “Zo zijn we een eeuwigheid bezig geweest met de verwarmingsunit. Daar kwamen we niet meer uit, omdat BMW verschillende aansluitingen met verschillende diktes gebruikte. Met enig doorzettingsvermogen kregen we het toch voor elkaar en daar zijn we dan trots op.”

“Door de strenge budgettaire regels moesten we ook keuzes maken”, vertelt Pieter. “Gaan we de auto laten spuiten of werken we de plekken bij? Doen we een nieuwe sierlijst of gebruiken we de oude? We zijn het ook niet altijd eens over de te varen koers, maar dat hoort erbij met twee kapiteins op één schip. Elk detail dat we hebben aangepakt, vernieuwd of verbeterd, geeft zo veel voldoening en energie.”

‘Voor onze tijd’

We zijn dik anderhalf jaar verder. De BMW rijdt weer, al loopt hij veel te rijk, constateren we na een proefronde. De auto heeft niet eens een automatische choke, maar een handbediende. De gebroeders Mons hadden wel eens gehoord van dit fenomeen, maar hoe ermee om te gaan, was een tweede. “Dit is een typisch voorbeeld van ‘voor onze tijd’. Wij zijn verwend met directe inspuiting, waardoor de motor in één keer goed loopt. Een chokeknop uittrekken en een beetje gas geven als hij warm is, paste tot voor kort niet in ons vocabulaire”, zegt Martijn. “En die staande pedalen hadden we ook nog nooit gezien. Daar moet je enorm aan wennen. Je kunt niet zomaar de koppeling laten schieten zoals bij de Mini van moeders”, vult Pieter aan. “En wat dacht je van stuurbekrachtiging”, roept Martijn. Dat is even wennen zeg, een auto zonder!”

Nu project Hans bijna voltooid is, dient zich de vraag aan of ze dit opnieuw zouden doen. Daarin zijn ze eensgezind. “We zouden het zeker opnieuw doen, ook op deze manier. Misschien zouden we in de basis een betere auto kopen, eentje waaraan iets minder hoeft te worden gelast, bijvoorbeeld”, vindt Martijn. Hebben de heren al nagedacht over een volgend project dan? “Voorlopig blijft Hans. We gaan hem de komende tijd verbeteren, want goed beschouwd is hij nooit af. Als je ons een jaar geleden zou hebben gevraagd wanneer hij klaar zou zijn, had ik gezegd: over een maand. Maar dat zeggen we nu nog steeds. De komende tijd gaan we de carburateur afstellen of laten afstellen en moeten we op zoek naar stoelbekleding, omdat de originele aan het vergaan is. En verder gaan we er vooral van genieten. Dat overspuiten komt wel als we weer voldoende geld hebben.”

Historie BMW 1502

De BMW 1600 kwam in 1966 op de markt en was in feite een ingekorte tweedeurs 1600 van de zogeheten Neue Klasse, het model dat BMW redde toen het bijna kopje-onder ging. De tweedeurs 1600 werd na een minieme facelift omgedoopt tot 1602. Tegelijkertijd werden de 2002 en de 2002 tii toegevoegd. In 1973 onderging het model een grotere facelift. Minder chroom, meer plastic (bijvoorbeeld de grille), vierkante in plaats van ronde achterlichten en een 2002 Turbo waren belangrijke kenmerken. Bovendien maakte de Touring zijn opwachting, een model dat in Nederland onlosmakelijk met het Circuit van Zandvoort is verbonden, alleen al door de opvallende oranje kleurstelling. De 02-serie bleef lang in productie, zelfs nadat in 1975 de 3-serie het levenslicht zag. Toch was dat voor BMW geen reden om de 02-serie de das om te doen. Juist als instapmodel kon de 02 nog een jaar of twee voortbestaan. Daartoe ontwikkelden de Münchenaren uit de 1602 de 1502, die in plaats van 85 pk maar 75 pk wist op te wekken bij een minimaal lager draaimoment. Hij maakte gebruik van dezelfde M10 motor, maar door de lagere compressieverhouding kon de koper volstaan met normale 91 octaan-benzine in plaats van de duurdere RON 98 Super. Van uiterlijk vertoon hoefde de 1502 het niet te hebben. Hij ontbeerde de aluminium sierstrip op de flanken (tegen meerprijs leverbaar) en kreeg wieldoppen in een tijd waarin naafdoppen en afdekkapjes op de wielbouten de standaard waren. Verder waren de grille en de raamframes van de portieren en B-stijl in matzwart gehouden. Zo’n 80.000 kopers vond BMW voor zijn model-onderaan-de-ladder.