Jo Stenuit - Mazda Europe Design Director - Interview
‘Geen wasmachine op wielen’
Al meer dan twintig jaar zit Vlaming Jo Stenuit aan de tekentafel bij Mazda. Een volharding die recent werd beloond met de titel van European Design Director, net op tijd voor de lancering van de opvallende Mazda 3.
Mogen we u, met meer dan twintig Mazda-jaren op de teller, de trouwste aller ontwerpers noemen?
“Vergeleken met sommige Japanse collega’s kom ik nog maar net kijken. Bij Mazda is het niet abnormaal dat werknemers er hun hele carrière slijten. Kijk daarvoor maar naar onze hoofdontwerper, Ikuo Maeda, die zijn vader als chief designer bij Mazda heeft opgevolgd. Ik heb de afgelopen twintig jaar nooit het gevoel gehad dat er sleur in kwam. Eerder dat er zich constant nieuwe mogelijkheden aanboden, die ik op mijn eigen tempo mocht ontdekken. Mijn nieuwe functie is daar wederom een goed voorbeeld van.”
Wat houdt de functie van Europees designdirecteur precies in?
“Zoals de titel impliceert, heeft Mazda verschillende designstudio’s. Eentje in Japan, Amerika en een derde in Duitsland, waar ik werk. De bedoeling daarvan is om Amerikaanse en Europese invloeden aan te dragen in Japan, aangezien onze auto’s globale modellen zijn die overal ter wereld in het oog moeten springen. Daarnaast waakt de Europese studio ook over de kwaliteit van onze producten, omdat de Duitse Drie daar nog altijd het sterkst in zijn. En tot slot hoort ook de brand style van de regio in kwestie bij de taken van de studio’s.”
Wat bedoelt u precies met brand style?
“Vrij vertaald: hoe we onze auto’s presenteren. Dat gaat van de fotografie en de vormgeving van onze brochures tot de architectuur van onze showrooms en beursstands. Een verantwoordelijkheid die ik al eerder had, maar die nog steeds aan belang wint. Het gaat immers niet enkel om de auto, maar ook om de omgeving waarin hij wordt getoond. Daar horen dan weer accessoires bij, die we in een volgende fase op het niveau van onze autodesigns gaan brengen. Voor mij komen er dus heel wat dingen samen in deze functie.”
Mazda 3
Over Mazda wordt weleens gezegd dat het topproducten aanbiedt, maar dat de merkervaring nog niet op hetzelfde niveau staat. Bent u het daarmee eens?
“Ik denk dat we op de goede weg zijn. Drie jaar geleden was de stand van Mazda op de Brussels Motor Show nog een catastrofe. We hebben de zaak toen helemaal omgegooid, door met sfeerlicht en mooie materialen te werken – aangevuld met uitsluitend in Soul Red Crystal gespoten Mazda’s. Dat is de bezoekers niet ontgaan. Ze hebben ons naderhand zelfs gezegd dat de sfeer van de stand op de auto’s afstraalde, precies zoals we voor ogen hadden.”
Terug naar de tekentafel: mag elke studio voorstellen doen voor nieuw modellen zoals de 3?
“Aan de start van een nieuw project doet iedere studio een reeks kant-en-klare voorstellen: voor het exterieur, het interieur én het materiaalgebruik. Dat begint met concepten en schetsen, daarna maken we schaalmodellen in 1 op 4. Als die klaar zijn, gaan de voorstellen naar Japan waar ze door alle hoofdontwerpers samen worden beoordeeld. Die houden alle ideeën die ze leuk vinden, ook als het maar een deel van een inzending betreft. Het totaalplaatje moet natuurlijk kloppen, maar het kan dus goed zijn dat een voorpartij uit Europa met de achterkant van Amerika wordt gecombineerd. Bij de interieurs gebeurt dat minder, omdat die in hun geheel moeten spreken.”
Mazda 3
Over interieurs gesproken: dat van de nieuwe Mazda 3 is echt wel een eyecatcher.
“Fijn om te horen, aangezien het idee voor de minimalistische aanpak van onze Europese studio kwam. We zijn meer dan ooit een firma die auto’s bouwt voor mensen die graag rijden, zoals onze Jinba Ittai-filosofie onderschrijft. Meteen de reden waarom het dashboard van de nieuwe 3 zo opgeruimd is, om zeker geen afleiding te creëren tijdens het rijden. Alle nodige functies liggen netjes binnen handbereik, maar ze schreeuwen niet om aandacht. Voor mij hoeft het centrale display zelfs niet als er een head-up display voorhanden is. Maar dat is persoonlijk.”
Mogen we daaruit opmaken dat Mazda zijn eigen weg blijft gaan, wars van grote schermen en touchscreens?
“Onze huidige aanpak staat inderdaad haaks op die van andere merken, waar groter duidelijk de norm is qua schermen en displays. Gedroegen we ons vroeger nog als een bescheiden merkje, nu hebben de vele designonderscheidingen ons gesterkt en vertrouwen gegeven. Je zou zelfs kunnen zeggen dat Mazda op een punt is gekomen dat het zijn eigen ding durft doen, zonder constant naar anderen te kijken of te luisteren. Ondertussen weten we wel wat een knappe auto maakt: goede proporties, gedegen materialen en knappe details. We hopen daar met de nieuwe 3 meer dan ooit in te zijn geslaagd.”
Uw chef, Jeff Guyton, sprak over de nieuwe 3 als het eerste voorbeeld van een geëvolueerd Kodo-design. Hoe moeten we dat interpreteren?
“Dat we geen copy-paste designs maken. Elke nieuwe Mazda moet weliswaar dezelfde filosofie hebben, maar de uitvoering moet telkens weer anders zijn. Beschouw het als een andere interpretatie van hetzelfde concept, waarmee we het onszelf zeker niet makkelijk maken. Bij de nieuwe 3 zijn de reflection-based surfaces helemaal nieuw: een feature dat we op de RX Vision Concept Car met zijn grote flanken hebben geïntroduceerd en nu in de praktijk brengen.”
Mazda 3
Over flanken gesproken: denkt u dat de C-stijl van de 3 hatchback controversieel gaat blijken?
“Ik hoop het, want dan wordt erover gesproken! Natuurlijk weten we dat het een polariserend design is. Eentje dat aanvankelijk zelfs in de studio ongemakkelijk aanvoelde, net zoals dat bij een eerste aanblik het geval is. Dat we daarnaast ook nog eens kleuren bedenken die niet makkelijk zijn te fotograferen, maakt de zaak alleen complexer. Maar wees gerust: in 3D is de achterpartij van de hatchback veel logischer en niet zo bombastisch als ze op sommige foto’s lijkt.”
Is de aflopende daklijn geen compromis te ver voor een praktische hatchback?
“Het is een bewuste keuze om een designstatement te maken. En daarbij: het is niet zo dat het achterin plots krap of donker wordt door de brede C-stijl. We willen er eerder het volgende mee zeggen: als je op zoek bent naar die laatste centimeter hoofdruimte of extra liter koffervolume, ben je bij ons allicht aan het verkeerde adres. Wij maken auto’s die je zin geven om te rijden, niet om Volkswagen of Toyota mee te beconcurreren. Daarvoor zijn we te klein, dus positioneren we ons anders.”
Mazda 3
Mogen we ‘anders’ inmiddels ook als ‘upmarket’ intepreteren in het geval van Mazda?
“We blijven stevig investeren in de kwaliteit van onze materialen, zoals je in de nieuwe 3 kan zien. Dat geldt ook voor de precisie van het bouwproces, om de shutlines zo fijn en zo consistent mogelijk te maken. Op dat vlak moeten we echt niet meer onderdoen voor bepaalde premiummerken, integendeel. Om maar te zeggen dat we op dit moment allicht auto’s bouwen waar andere merken meer geld voor zouden vragen. En dat vinden onze kopers natuurlijk leuk, omdat ze zien dat hun merk blijft evolueren op het vlak van design én techniek, zoals de SkyActiv-X motorentechnologie onderbouwt.”
Bent u het ermee eens dat deze Mazda 3 de ideale kandidaat is om de MPS-badge mee te herintroduceren?
“Ik snap waar je naartoe wilt, maar dat gaat niet snel gebeuren. Enerzijds is Mazda het merk niet meer dat rijplezier in hoge snelheden gaat zoeken, anderzijds willen we dat al onze modellen uitzonderlijk goed sturen. De MX-5 is daar het perfecte voorbeeld van: veel leuker op bescheiden snelheden op kleine wegen dan op hoge op snelwegen. Al geef ik grif toe dat een MPS-variant nog steeds tot de verbeelding spreekt, ook intern. Het past alleen minder goed bij het hedendaagse Mazda.”
Mazda 3
In 2020 komt Mazda met een battery electric vehicle. Krijgt die – zoals bij veel andere fabrikanten – een aparte styling?
“Daar mag ik nog geen details over geven. Wat ik wel kan vertellen, is dat het een gewone auto gaat worden. Eentje die leuk is om mee te rijden, beter dan een robottaxi die het stuur wil overnemen. En aan het typische wit met blauw doen we ook niet mee. Dus wees gerust: wij gaan een auto maken, geen wasmachine op wielen. Elektrisch rijden is niet meer zo speciaal dat je er gek voor moet gaan doen.”