Hermann Burst bedacht de spoiler van de Porsche 911 Turbo: 'Ook zo gevormd dat auto schoonblijft'

De 84-jarige Hermann neemt ons mee in een Porsche 911 Turbo van het Porsche Museum.

“Ik viel met mijn neus in de boter. Porsche oogstte op dat moment successen op de circuits en wilde die voortzetten met nog snellere auto’s. Peter Falk, hoofd van alle raceactiviteiten bij Porsche, zocht eind jaren zestig een tweede man om samen met hem de raceauto’s zoals de 917, 917 Can-Am en 908 nog sneller te maken door de aerodynamica te perfectioneren. Dit was nog ruim voor de tijd van computers en CAD, dus we testten alles met schaalmodellen. Het was veel trial and error, maar uiterst interessant en leerzaam, vooral voor een 28-jarige als ik.”

Veel vraag naar krachtiger 911

Toen Burst begin jaren 70 werd gepromoveerd tot hoofd carrosserietesten, vroeg Falk hem om de opwaartse lift van de 911 te onderzoeken en waar mogelijk te verbeteren. Bovendien wilde Porsche zijn klanten laten profiteren van de technische innovaties die in de racerij waren opgedaan. Burst: “Er was veel vraag van klanten naar een krachtiger 911-model. De 911 was al jaren ongewijzigd in productie, hoewel de wielbasis in 1968 was vergroot voor meer stabiliteit. De enige manier om aan deze vraag te voldoen, was door een sterkere motor te ontwikkelen. Turbotechniek leek ons de aangewezen weg om hogere snelheden mogelijk te maken, maar dat kon niet zonder een goede wegligging. De ervaring op de circuits met de 917 konden we niet één op één vertalen naar de 911. Vooral de warmteontwikkeling was een belangrijk thema voor Hans Mezger, onze motorgoeroe.”

G-Model had spoilers nodig voor stabiliteit

Burst vervolgt: “Mijn collega’s en ik kregen de taak om de 911 op aerodynamisch gebied te optimaliseren. Tegelijkertijd moest de 911 ook esthetisch worden aangepast, onder andere vanwege de strenge veiligheidseisen in Amerika. Dit resulteerde in het G-Model. We wisten dat de toename van het motorvermogen invloed zou hebben op de stabiliteit van de auto. De enige manier om die stabiliteit te waarborgen was het gebruik van spoilers. Daarover waren we het meteen eens. Niemand had moeite met het aanpassen van de oorspronkelijke vorm, zelfs niet binnen de familie Porsche. Ook het vergroten van de spoorbreedte, wat leidde tot de bredere spatborden, werd zonder bezwaar aanvaard. De spoiler op de Turbo is in feite een doorontwikkeling van onze eerste proef, de befaamde ‘entenburzel’ ofwel de ‘ducktail’ op de Carrera RS 2.7. Zonder de ducktail genereerde die auto bij 200 km/h 900 Newton opwaartse druk; met de ducktail was dat slechts 200 Newton. Dat was een enorm verschil en verbeterde de rechtuitstabiliteit aanzienlijk. Vergeet niet dat we toen nog met ‘ballonbanden’ op 14-inch wielen werkten; 15-inch of zelfs 16-inch wielen waren nog niet verkrijgbaar. Die banden hadden hoge, vaak flexibele zijkanten. Tegelijkertijd kreeg de achterspoiler een tweede taak: het had een zelfreinigend effect op de achterkant en vooral op de achterlichten.”

Duitsland een grote bouwplaats

Begin jaren 70 was Duitsland een grote bouwplaats. Kiepwagens vol zand en modder reden toen vaak zonder maatregelen van de bouwplaats de straat op, waardoor veel vuil op het asfalt terechtkwam. “Bij regenachtig weer veroorzaakte dit snel vervuiling van de auto’s, waardoor de achterlichten vaak onzichtbaar werden, met alle veiligheidsrisico’s van dien. De vorm van de spoiler hielp dit te voorkomen, vandaar de zwarte vervormbare PU-omranding. De spoiler vormt een geheel met de glasvezelversterkte polyester motorklep.”

Burst was tevens betrokken bij de vele testcycli die plaatsvonden in warme landen zoals Algerije en de Sahara. Weken van huis, lange dagen en spartaanse leefomstandigheden. Vond zijn vrouw dat wel acceptabel? “Zij kon daar heel goed mee omgaan. Haar beroep als architect kon ze bovendien combineren met de opvoeding van onze twee zoons, terwijl ik voor mijn werk in het buitenland was. We beleefden natuurlijk de nodige avonturen. Tijdens pauzes plaatsten we drinkflessen en sandwiches op de spoiler van de prototypes. Zo ontstond de bijnaam ‘theetafel’. De mooiste momenten beleefden we in de Sahara voor zonsopgang, wanneer we de testritten begonnen. Met name het traject tussen El Golea en Timimoun of Insalah, begeleid door Beethovens Negende Symfonie uit de stereo van de gloednieuwe Blaupunkt-cassettespeler, koester ik als letterlijke, warme herinneringen.”

Elegantere vorm

Van de houten bank zijn we naar de Silbergrün Diamant Metallic gespoten 911 Turbo gelopen. Het betreft een model uit het eerste productiejaar 1974, met de oude buitenspiegel (één exemplaar, in de carrosseriekleur voor de Turbo), de ontbrekende, kenmerkende zwarte steenslagbescherming voor de achterspatborden (die later van 3M-materiaal was) en de oorspronkelijke achterspoiler. Burst legt uit: “In de eerste jaren maakten we gebruik van deze vorm. Met de komst van de intercooler hebben we een nieuwe, elegantere spoiler ontworpen met grotere koelsleuven waarin de intercooler kon worden opgenomen. Vanaf 1977, toen het slagvolume van 3,0 naar 3,3 liter ging en het vermogen steeg tot 300 pk, kreeg de 911 Turbo deze nieuwe spoiler. De voorspoiler was echter vanaf het begin al perfect, dus die bleef zoals hij was. Het samenspel tussen de voor- en achterspoiler was vanaf het begin in orde.”

Bursts carrière kreeg een flinke boost wanneer hij promoveerde tot hoofd carrosserieontwikkeling in Weissach, het ontwikkelingscentrum van Porsche. “In deze functie, als leider van het team, kwamen er ineens veel meer verantwoordelijkheden op ons af. ‘Kunnen jullie dit uitwerken? Kunnen jullie dit lichter maken? Kunnen jullie een spoiler voor de 944 Turbo ontwikkelen?’ Allerlei wensen van andere afdelingen. We stonden continu onder druk. Een van de ideeën die ik naar voren bracht, had te maken met de ernstige corrosieproblemen die auto’s in de jaren 60 en 70 ondervonden door het gebruik van agressieve strooizouten. Deze problemen deden zich voor in alle landen, waarbij auto’s binnen vijf jaar volledig konden doorroesten, inclusief Porsches.”

De eerste 911 Turbo had 260 pk, al snel ging de inhoud van 3,0 naar 3,3 liter en kreeg hij 300 pk.

Bursts voorstel was om de carrosserie te verzinken. “Dit was een kostbare maatregel en de directie moest ervan overtuigd worden. Bovendien was het technisch uitdagend omdat we niet wisten of de laklagen goed zouden hechten. Ik heb daar vele slapeloze nachten van gehad, maar uiteindelijk bleek het de moeite waard. Met de verzinkte carrosserie maakten we een enorme kwaliteitssprong die zich tot op de dag van vandaag nog steeds uitbetaalt. Daarnaast implementeerden we sterk verbeterde stoelen met een vaste hoofdsteun, introduceerden we airbags en gaven we gehoor aan de wens van veel klanten die de vaste spoiler niet waardeerden. Daarom kreeg de 964 een uitklapbare spoiler die zich vanaf 80 km/h automatisch laat zien.”

De vroegste exemplaren herken je aan het ontbreken van de rechter buitenspiegel.

Burst had 964 Turbo graag agressiever gezien

Niet alles wat Burst en zijn team bedachten en voorstelden slaagde. “Dit werk kent zowel hoogte- als dieptepunten. Soms moest iets opnieuw worden geconstrueerd omdat tests aantoonden dat het niet functioneerde. En soms werd een door het team bedachte noviteit om kostenredenen afgeblazen. Zo vond ik de 964 eigenlijk niet agressief genoeg; vanuit mijn perspectief had die wel wat ‘heisser’ gekund. Maar de directie besloot anders. Desondanks hebben we veel vernieuwingen doorgevoerd. Klimatisering en ventilatie waren een hoogtepunt, vooral omdat de eerste generatie daar niet bepaald in uitblonk.”

Burst laat de komische manier van warmteregeling zien terwijl we een rondje over de start- en landingsbaan rijden met de eerste generatie 930 Turbo, de interne naam voor de 911 Turbo. Hij wijst ook op de talrijke onzichtbare detailverbeteringen, die vooral merkbaar zijn als je de verschillende generaties naast elkaar vergelijkt. “Ik ben het meest trots op de verbeterde aerodynamica en de primeur met de verzinkte carrosserie, waardoor we twaalf jaar carrosseriegarantie konden geven.” Burst demonstreert de grip van de 911 Turbo door de turbo op te wekken. “Het turbogat is goed voelbaar, maar zodra de turbo op stoom is, maakt hij enorme stappen.”