Weblog: onbetrouwbare overheid

Het was bepaald geen verrassing dat het kabinet tijdens Prinsjesdag geen korting op de BPM in petto had. Zoals ik in mijn vorige column uitlegde waren de effecten van de nieuwe WLTP-meting tijdens de zomer (wanneer het nieuwe beleid wordt voorbereid) nog te onduidelijk om van een terughoudend Ministerie van Financiën te verwachten dat ze een BPM-verlaging zouden doorvoeren. Door de hele miskleun rondom de Sinterklaas-subsidie op plug-in hybrides is men wat huiverig geworden. Zowel die scheutigheid van toen als de terughoudendheid van nu zijn tekenen van goed bestuur, maar daar moeten we het nu eenmaal mee doen. Wellicht komt er in overgangsjaar 2019 wel een eerste kleine aanpassing waarna er in 2020 een nieuw reëel BPM-stelsel kan komen dat rekening houdt met de nieuwe meetmethode en de net zo nieuwe CO2-waardes die daar uit rollen. Dat was waar de autosector op hoopte.

Maar helaas, Staatssecretaris van Financiën Menno Snel denkt er anders over. De man meldde onlangs aan de Kamer dat hij het voorlopige onderzoek van TNO over de effecten van de nieuwe meting heeft doorgespit en daar toch wat andere conclusies uit trekt dan de autosector. Ja, de CO2-uitstoot neemt toen. Maar ach, auto’s zijn ook wat zwaarder geworden. En nog niet alle cijfers zijn binnen. En de fabrikanten zullen hun auto’s wellicht nog wat aanpassen aan de nieuwe meting. En diezelfde autosector heeft toch ook wel erg veel auto’s nog net even snel op kenteken gezet voor de wijzigingen ingingen. (Dat valt niet te missen, je wordt er werkelijk mee doodgegooid op de radio). Al met al, vindt hij het beter nog even een jaartje te wachten met de beloofde aanpassingen. In 2020 kijken we wel verder. Bedankt en tot ziens. De autosector is sprakeloos, omdat dit in totale tegenspraak is met eerder beloftes dat een nieuw meetsysteem geen effect zou hebben op de totale BPM-inkomsten. Natuurlijk is een kleine verschuiving hier en daar onvermijdelijk, maar het totale plaatje zou kostenneutraal zijn. De daadwerkelijke uitstoot van auto’s verandert immers niet, alleen die manier waarop je meet. Ondertussen vliegen de prijzen van nieuwe auto’s met een schrikbarend tempo omhoog. Iet wat wij iedere week goed merken bij de prijzen van de nieuwe testauto’s. Kleine crossovers die naar de €40.000 gaan. Een Audi A6 2.0 TDI van meer dan een ton. Het gaat nu echt hard.

Duur water
Het is alsof de overheid besluit om de accijns op kraanwater te vertienvoudigen voor het milieu, maar meteen belooft dit te compenseren met bijvoorbeeld verlaging van de inkomstenbelasting. “Wie veel verbruikt betaalt meer, maar wie zuinig is gaat er op vooruit!”, belooft Financiën. “Het hele plan zal sowieso budgetneutraal zijn.” Vervolgens gaat de verhoging in en betaal je je bij je eerste rekening meteen scheel door die nieuwe hoge accijns. En die belastingverlaging dan? Daar heb je nog niets van gemerkt. “Uhm, ja about that...”, zegt Financiën. “Weet je wat het is, we willen het wel precies goed budgetneutraal doen en na een jaar weten we pas hoeveel water iedereen nu eigenlijk verbruikt. Dus we wachten toch maar tot volgend jaar met die belastingverlaging! Komt helemaal goed. Bovendien hebben veel mensen goedkoop flessen gevuld toen het nog kon, dus ach.” Zelfs in het brave Nederland zou men in opstand komen. En terecht. Met die BPM toont het kabinet zich op eenzelfde manier walgelijk onbetrouwbaar. Een klein specifiek deel van de autobranche vindt het wel prima trouwens. Dat zijn de bedrijven zich met parallelimport bezighouden. Met de hard stijgende BPM is het superaantrekkelijk om een jonge occasion uit het buitenland te halen. En de Hoge Raad heeft onlangs bepaald dat een auto met paar honderd kilometer op de teller al geldt als occasion, dus als je een dikke nieuwe auto koopt in Duitsland, gewoon even een lang blokje om voor je naar Nederland komt, en met een taxatierapport in de hand bespaar je heel veel BPM. De overheid wordt gek van deze import en de rompslomp die het oplevert dus heeft men eveneens gezegd de BPM af te bouwen om het tegen te gaan. Dan de cijfers: over heel 2017 was de BPM al 30 procent hoger dan in 2016. De score van 2017 naar 2018 tot en met augustus: 21% hoger dan in dezelfde periode vorig jaar. Dat afbouwen gaat lekker daar in Den Haag!

Deze column verscheen eerder in AutoWeek nummer 45