Weblog: Nóg meer betalen per kilometer

‘Zonder kilometerheffing is het onmogelijk om de klimaatdoelstellingen te halen’, beweert de Rai. Volgens mij beseffen maar weinigen zich wat een uitspraak als deze inhoudt. Bovendien denkt men op deze manier de files een halt toe te roepen. Het idee is bekend: je gaat per kilometer betalen en volgens de felle bepleiters van dit plan betaal je dan niet meer voor het bezit, maar voor het gebruik. Die redenering is gestoeld op de aanname dat bij de invoering van kilometerheffing zaken als BPM en motorrijtuigenbelasting (samen goed voor 6 miljard in 2017) verdwijnen.

Een voordeeltje dat de bezitters van elektrische auto’s nu al hebben. En ook dat hangt als het zwaard van Damocles boven het hoofd van onze overheid. Want alles leuk en aardig met al die EV-rijders, het kost de staat steeds meer geld, ook doordat er door de stroomrijders geen brandstof meer wordt getankt. Dus voor dat ‘probleem’ moet een oplossing worden gevonden.

Kortom, die kilometerheffing moet er haast wel komen, zou je denken. Ware het niet dat nu opeens het klimaatakkoord erbij wordt gehaald. In mijn ogen komt het er volgens de Rai op neer dat autorijden duurder moet worden, zeker op bepaalde plaatsen en tijdstippen (bijvoorbeeld om 07:30 op de A1 tussen Amersfoort en Amsterdam, om maar eens wat te noemen). Want alleen door het duurder te maken, gaan mensen blijkbaar minder rijden en daarmee minder C02 uitstoten, zoals de Rai dat voor ogen heeft.

Wist je trouwens dat de personenauto slechts 10,2% van de totale CO2-uitstoot voor zijn rekening neemt in Nederland? Dus de rol in de klimaatdoelstelling is sowieso al marginaal (net als die van Nederland op het wereldtoneel), maar het weerhoudt de politiek er niet van om vol in de aanval te gaan op de personenauto en wat mij zeer hoog verbaasd, is het feit dat heel veel mensen in de autobranche er als makke schapen achteraanlopen, onder het motto ‘we zullen toch iets moeten doen’. Klopt, maar wel in alle redelijkheid. Je zet mensen op het verkeerde been door hen voor te spiegelen dat we het CO2-probleem gaan oplossen door minder auto te rijden of door allemaal over te stappen in een EV.

Invoeren van kilometerheffing kan volgens mij pas over minstens tien jaar. Van de ene dag op de andere gaat niet, dan zou iemand die net € 3.400 aan bpm voor zijn nieuwe VW Polo heeft afgerekend zijn auto in één klap met diezelfde som in waarde zien dalen. Kan dus niet. Er wordt al jaren gesproken over geleidelijke afbouw van de BPM, maar ook dat is een wassen neus. Mede door de komst van de WLTP zijn auto’s nog duurder geworden. En als we eenmaal gaan betalen per kilometer, dan zullen de opbrengsten daarvan een equivalent moeten zijn van de huidige inkomsten uit het personenautoverkeer. Tel daarbij de spitstarieven en uiteraard de op CO2-uitstoot gebaseerde heffing (wat gaan EV-rijders dan betalen?) en het is wel duidelijk dat je niet goedkoper uit bent. Zeker niet als je nu een tweedehands Aygo rijdt, waar je nauwelijks MRB voor betaalt en waar BPM ook niet echt een issue meer is.

Oh ja, en dan hebben we het ook nog niet over het enorme controlesysteem voor de manier van autobelasting en het feit dat je vanaf dat moment volledig in kaart bent bij de overheid; waar je rijdt, op welk tijdstip en zelfs met welke snelheid. Dat laatst kan weer interessant zijn om boetes te heffen. En al die data zijn ook weer interessant voor de belastingdienst of opsporingsdiensten. Nee, het klinkt in eerste instantie best aantrekkelijk, dat betalen voor gebruik in plaats van bezit, maar je kunt er nu al vergif op innemen dat het voor niemand goedkoper gaat worden. En al helemaal niet voor hen die in de Randstad hun woon-werkverkeer moeten rijden.